شهرهای هوشمند و کمک به کنترل "کرونا"

میترا جلیلی | تعداد شهر‌های هوشمند جهان رو به افزایش و بازار این شهر‌ها روندی روبه رشد دارد؛ با اینکه هیچ یک از شهر‌های کشور چین در صدر جدول برترین شهر‌های هوشمند جهان قرار نگرفته، ولی شهر‌های هوشمند موجود در چین بخوبی توانسته‌اند در جدال با ویروس کرونا قابلیت‌های خود را نشان دهند. پروژه شهر هوشمند، به چین کمک کرده که تا حد زیادی موفق به محدودتر کردن شیوع کروناویروس در این شهر‌ها شود.

موفقیت شهر شناور چین
درحال حاضر چین حدود ۵۰۰ شهر هوشمند در دل خود جای داده است و هرچند پیش از این، بسیاری از فعالان حقوق بشر نگران بودند که دولت چین از تکنولوژی‌های موجود در این شهر‌ها و دوربین‌های نظارتی گسترده در سراسر کشور برای تشدید نظارت بر مردم استفاده می‌کند و اجازه آزادی بیان را نمی‌دهد، اما حالا همین تکنولوژی‌ها یاریگر شهروندان این کشور در مقابله با شیوع ویروس کرونا شده‌اند.

یکی از این شهر‌های هوشمند، «سوژو» (suizhou) است. این شهر شناور چین که برخی هم از آن با نام ونیز شرق نام می‌برند از مقاصد گردشگری محبوب چین به‌شمار می‌رود و به‌همین دلیل هم بسیاری متصور بودند با توجه به حضور توریست‌های فراوان و همچنین سفر بسیاری از چینی‌ها به این شهر، میزان شیوع کرونا در آن بسیار بالا باشد، اما ظاهراً تکنولوژی‌های این شهرهوشمند عملاً جان مردم را نجات داده است.

در این شهر که در فاصله ۱۷۰ کیلومتری ووهان، کانون شیوع ویروس کرونا قرار گرفته است، همه مردم می‌توانند بدون نیاز به‌حضور در مراکز درمانی از احتمال ابتلای خود به بیماری کرونا مطلع شوند. درواقع این شهر در حال پیشگیری از ویروس کرونا از طریق ابزار‌های دیجیتال است.

ابزار‌های دیجیتال در خدمت مقابله با کرونا
«یانگ فی» معاون پروژه شهر هوشمند در این شهر گفت: هرچند با اعلام خبر شیوع ویروس کرونا در آستانه سال نو چینی‌ها ترس و وحشت مردم را فرا گرفت، ولی می‌توان گفت که این شهر از همه نقاط این کشور موفق‌تر عمل کرد و بسرعت توانست حجم دغدغه‌های مردم را کاهش دهد. به گفته وی، بهترین امکانات زیرساختی در این شهر هوشمند وجود دارد و تنها در دو روز سلامت ۲/۲ میلیون شهروند این شهر مورد بررسی قرار گرفت.

البته برای این بررسی سلامت، هیچ نیازی به حضور بیماران در مراکز پزشکی نیست و تنها یک اپلیکیشن همه کار‌ها را انجام می‌دهد. این شهروندان وضعیت سلامت خود را از طریق همین اپلیکیشن ثبت می‌کنند. به بیان دیگر شهروندان برای اطمینان از سلامت خود تنها کافی است روی تلفن هوشمندشان کلیک کنند و اطلاعاتی را که در این اپ از آن‌ها پرسیده می‌شود؛ پاسخ دهند.

این پاسخ‌ها در شبکه موبایل آپلود می‌شوند و عملاً در اختیار مراکز پزشکی و بیمارستان‌هایی قرار می‌گیرد که به‌صورت ۲۴ ساعته و آماده باش مشغول خدمات‌رسانی به مردم در این شرایط اضطراری هستند.

از دیگر ابزار‌های دیجیتال دیگر که در این شهر هوشمند برای کنترل بیماری و ممانعت از شیوع بیماری استفاده شده است می‌توان به بیگ دیتا (ابر داده ها) و هوش مصنوعی (AI) اشاره کرد. این شهر هوشمند که حالا به الگویی موفق برای ممانعت از انتشار ویروس کرونا و افزایش تعداد بیماران شده، توسعه زیرساخت‌هایش را از سال ۲۰۱۵ به‌صورت جدی در دستور کار قرار داد.

در اوایل سال ۲۰۱۵ شهرهوشمند سوژو برخی بخش‌های فناوری را در کانون توجه قرار داد و البته از همان زمان، یکی از مزایای هوشمند شدن شهر را مقابله با شیوع بیماری‌های عفونی عنوان کرد. در این شهر از فناوری‌های اینترنت اشیا، سیستم محاسبات ابری (cloud computing)، اینترنت تلفن همراه و بیگ دیتا (ابرداده) در ساختمان‌های هوشمند، سرویس‌های حمل‌ونقل عمومی شهری، تجارت و خرید و فروش آنلاین، محیط زیست و... استفاده شد.

همچنین شهر «سوژو» همکاری گسترده‌ای را به منظور توسعه سیستم دیجیتال پیشگیری از شیوع بیماری‌ها آغاز کرده است. از آنجا که جمع‌آوری اطلاعات و دیتا در شهر‌های هوشمند موضوعی بسیار مهم است، در حال حاضر در شهر هوشمند سوژو، بخشی از این اطلاعات از طریق اپلیکیشن‌هایی همچون DingTalk و Alipay انتقال می‌یابد. مردم می‌توانند به دلخواه در هریک از این اپ‌ها ثبت‌نام کنند تا با ارائه گزارش وضعیت سلامت خود هرگونه عفونت، سرفه، تب و... بسرعت شناسایی شود تا از گسترده‌تر شدن این ویروس ممانعت شود.

این مدل ثبت دیتا و اطلاعات وضعیت سلامت شهروندان سوژو علاوه بر اینکه مراحل شناسایی بیماری را کوتاه‌تر کرده، امکان مواجه شدن نیرو‌های دولتی با عفونت‌های احتمالی را نیز بسیار کاهش داده است. با استفاده از این دیتا‌ها تنها در مواردی که احتمال بیماری قوی‌تر باشد نیرو‌های درمانی و نیرو‌های دولتی روانه محل می‌شوند و بسرعت در همان مراحل اولیه مشکوک شدن به بیماری، شخص به بیمارستان منتقل و به‌صورت رایگان درمان می‌شود.

این موضوع برای ساکنان دهکده‌های اطراف این شهر نیز بسیار حائز اهمیت است چراکه تنها کافی است با اسکن کد QR موجود در اپلیکیشن، وضعیت سلامت خود را اطلاع دهند تا فرد بیمار بسرعت زیر پوشش سلامت قرار بگیرد.

به این ترتیب از هرگونه تردد غیر ضروری بین شهری نیز جلوگیری می‌شود. هرچند همکاری با علی بابا به منظور مقابله با کرونا از سوژو شروع شد، ولی حالا ۲۹ استان چین زیر پوشش این سیستم قرار گرفته‌اند و برخی، آمار رضایتبخش کند شدن شیب ابتلا به بیماری کرونا در چین را نتیجه استفاده خلاقانه از مزایای این شهر هوشمند می‌دانند.

پهپاد‌ها بر فراز ووهان
البته «سوژو» تنها شهر هوشمند چین نیست و طبق گزارش وب سایت china.com، درحال حاضر ۴۸ درصد از پیلوت‌ها و نمونه‌های آزمایشی شهر‌های هوشمند جهان در چین قرار دارند. جدا از سوژو، شهر‌های پکن و شنزن هم از زیرساخت‌های شهر‌های هوشمند تا حد زیادی برخوردار هستند.

در پکن و شنزن از هوش مصنوعی (AI) و تکنولوژی‌های بدون تماس در مراکز حمل‌ونقل همچون مترو، اتوبوسرانی، ایستگاه‌های قطار و فرودگاه‌ها برای بررسی میزان دمای بدن مسافران و شناسایی افراد مبتلا استفاده می‌شود. دولت چین از کمپانی‌هایی مانند تنسنت و Ping An برای آپدیت کردن سیستم سلامت کشور در شهر‌های هوشمند بهره گرفته است. Ping An طی همکاری با دولت در شنزن، الگوریتمی را توسعه داده است که مدعی است می‌تواند انتقال آنفلوانزا و سایر بیماری‌های عفونی ازجمله کرونا را با دقت بالای ۹۰ درصد پیش‌بینی کند.

استفاده از تکنولوژی‌های ارائه سرویس‌های سلامت از راه دور و استفاده از هوش مصنوعی و آنالیز دیتا و داده‌ها برای ممانعت از شیوع گسترده بیماری نیز بخشی دیگر از راهکاری هوشمند برای مقابله با کرونا محسوب می‌شود. همچنین در بیمارستان‌های شهر‌های هوشمند چین از روبات‌ها استفاده می‌شود تا میزان ارتباط کادر درمانی با بیماران تأیید شده، به حداقل برسد.

پهپاد‌ها نیز بویژه در مناطقی همچون ووهان چین که قرنطینه کامل شده اند بسیار تأثیرگذار بوده اند. این پهپاد‌ها به تعدادی دوربین مجهز هستند و با پرواز بر فراز شهر به شهروندانی که قوانین را می‌شکنند یا موارد احتیاطی را رعایت نمی‌کنند هشدار می‌دهند. همچنین درصورت مشاهده موارد مشکوک در سطح شهر به مراکز درمانی اطلاع می‌دهند تا نیرو‌های درمانی به محل حضور فرد خاطی اعزام شوند.

در شانگ‌های نیز روبات‌های مجهز به هوش مصنوعی که توانایی تشخیص صدا‌ها را دارند در فرودگاه‌ها و مراکز درمانی مستقر هستند تا ضمن کاهش ریسک تماس کارکنان با بیماران، وضعیت سلامت مسافران مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین از سوی بخش خصوصی اپلیکیشن‌هایی هم در اختیار مردم قرار داده شده است که به شهروندان اجازه می‌دهد در صورتی که با فرد بیمار ارتباطی داشته‌اند یا احتمال می‌دهند با کسی که برخی علائم بیماری را داشته تماس مستقیم داشته‌اند می‌توانند ثبت‌نام کنند تا سلامت آنان مورد بررسی قرار بگیرد بدون اینکه از خانه خارج شوند.

این اپ‌ها هم راهکار‌های پیشگیرانه و درمانی را به اطلاع مردم می‌رسانند و هم اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند تا به دولت کمک کنند از میزان و نحوه شیوع ویروس کرونا اطلاع داشته باشد.

منبع: روزنامه ایران