کرونا باعث گران شدن بلیت هواپیما میشود؟
پیتر فاستر میگوید بنا بر پیش بینیها بهای بلیت هواپیما در پروازهای کوتاه /متوسط مدت، برای دست کم ۱۸ ماه تا دو سال پایینتر از گذشته خواهد بود؛ و با وجود این که ویروس کرونا بی سابقه است، به اعتقاد پیتر فاستر، گذشته میتواند نشانگر روندهای آینده باشد.
کد خبر :
۸۱۱۳۵
بازدید :
۳۹۳۸
شیوع ویروس کرونا موجب بحران بی سابقهای در صنعت هوانوردی شده. سئوالی که مطرح میشود این است که وقتی اوضاع به حال عادی برگردد و پرواز هواپیماها دوباره شروع شود، این بحران چه تاثیری در بهای بلیت هواپیما خواهد داشت؟
در حالی که کشورهای بیشتری محدودیتهای ناشی از ویروس کرونا را کاهش میدهند، یک بار دیگر توجه به صنعت هوانوردی جهانی که تقریبا تمام فعالیتش برای ماهها متوقف شده، معطوف میشود.
برخی از خطوط هواپیمایی مسافربری تعداد کمی از پروازهای خود را برای بازگرداندن مسافرانشان حفظ کردهاند و برخی دیگر هواپیماهای مسافربری را به هواپیماهای باری تبدیل کرده اند، ولی تمام آنها به مراتب ترجیح میدهند که دوباره هدف اصلی خود را که تامین سفرهای امن هوایی برای مردم در سراسر جهان است، دنبال کنند.
بنجامین کانی، از شرکت فناوری آمادئوس که خدمات فناوری اطلاعات از جمله یکی از سیستمهای اصلی رزو بلیت را در اختیار صنعت مسافرت قرار میدهد، میگوید شرکتهای هواپیمایی میخواهند پرواز مسافران با هواپیما دوباره شروع شود. این واقعیت دست کم در کوتاه مدت سبب خواهد شد که هواپیماها با هدف تشویق مردم به سفرهای هوایی، قیمت بلیت را کاهش دهند.
ولی اگر به چند ماه بعد توجه کنیم میبینیم عوامل دیگری هستند که میتواند باعث گرانتر شدن بهای بلیت هواپیما شود، از ورشکستگی شرکتهای هواپیمایی که میتواند موجب کاهش عرضه و رقابت شود گرفته، تا کاهش ناوگانهای هوایی به دلیل زمین گیر شدن زودهنگام هواپیماها.
با توجه به این تصور عمومی در صنعت هوانوردی که تا سالهای ۲۰۲۲و ۲۰۲۳ و حتی فراتر از آن، حجم فعالیت صنعت هوانوردی به قبل از اپیدمی ویروس کرونا بازنخواهد گشت، یک مجهول مهم دیگر این است که سفرهای هوایی مسافران با چه سرعتی از سر گرفته خواهد شد.
بنجامین کانی، میگوید شرکتهای هواپیمایی معمولا از میزان تقاضا در گذشته، برای پیش بینی تقاضا در آینده استفاده میکنند، ولی شرایط کنونی بی سابقه است: "وقتی دادههای گذشته کاملا متفاوت هستند یا دیگر ربطی با محاسبات آینده ندارند، شرکتهای هواپیمایی چه کار میتوانند بکنند؟ "
در حالی که کشورهای بیشتری محدودیتهای ناشی از ویروس کرونا را کاهش میدهند، یک بار دیگر توجه به صنعت هوانوردی جهانی که تقریبا تمام فعالیتش برای ماهها متوقف شده، معطوف میشود.
برخی از خطوط هواپیمایی مسافربری تعداد کمی از پروازهای خود را برای بازگرداندن مسافرانشان حفظ کردهاند و برخی دیگر هواپیماهای مسافربری را به هواپیماهای باری تبدیل کرده اند، ولی تمام آنها به مراتب ترجیح میدهند که دوباره هدف اصلی خود را که تامین سفرهای امن هوایی برای مردم در سراسر جهان است، دنبال کنند.
بنجامین کانی، از شرکت فناوری آمادئوس که خدمات فناوری اطلاعات از جمله یکی از سیستمهای اصلی رزو بلیت را در اختیار صنعت مسافرت قرار میدهد، میگوید شرکتهای هواپیمایی میخواهند پرواز مسافران با هواپیما دوباره شروع شود. این واقعیت دست کم در کوتاه مدت سبب خواهد شد که هواپیماها با هدف تشویق مردم به سفرهای هوایی، قیمت بلیت را کاهش دهند.
ولی اگر به چند ماه بعد توجه کنیم میبینیم عوامل دیگری هستند که میتواند باعث گرانتر شدن بهای بلیت هواپیما شود، از ورشکستگی شرکتهای هواپیمایی که میتواند موجب کاهش عرضه و رقابت شود گرفته، تا کاهش ناوگانهای هوایی به دلیل زمین گیر شدن زودهنگام هواپیماها.
با توجه به این تصور عمومی در صنعت هوانوردی که تا سالهای ۲۰۲۲و ۲۰۲۳ و حتی فراتر از آن، حجم فعالیت صنعت هوانوردی به قبل از اپیدمی ویروس کرونا بازنخواهد گشت، یک مجهول مهم دیگر این است که سفرهای هوایی مسافران با چه سرعتی از سر گرفته خواهد شد.
بنجامین کانی، میگوید شرکتهای هواپیمایی معمولا از میزان تقاضا در گذشته، برای پیش بینی تقاضا در آینده استفاده میکنند، ولی شرایط کنونی بی سابقه است: "وقتی دادههای گذشته کاملا متفاوت هستند یا دیگر ربطی با محاسبات آینده ندارند، شرکتهای هواپیمایی چه کار میتوانند بکنند؟ "
توازن قیمت گذاری
بنجامین کانی میگوید: "شرکتهای هواپیمایی معمولا بر اساس تلفیق مدلها و محاسبات علمی، قیمت بلیت را تعیین میکنند. این که انگیزه مسافر از سفر چیست و حاضر است تا چه مبلغی برای خرید بلیت بپردازد. با توجه به این محاسبات، شرکتها بعداً ظرفیت هواپیما و هزاران عامل دیگر را در نظر میگیرند و میخواهند قیمتی تعیین کنند که هم برای شرکت هواپیمایی و هم مسافر بهترین انتخاب باشد. ".
ولی هیچ کس نمیداند مدلهایی که شرکتهای هواپیمایی دههها برای قیمت گذاری از آن استفاده میکردند، به دلیل چالشهای خارق العاده ویروس کرونا، به خصوص این که وضعیت هنوز در حال تحول است، چگونه تغییر خواهد کرد.
چه وقتی تقاضا بازخواهد گشت؟
بهای بلیت هواپیماها بر اساس منحنی عرضه و تقاضا تعیین میشود. شرکتهای هواپیمایی اهرم عرضه را تحت کنترل دارند و اصل بر این است که وقتی میخواهند برای تکمیل ظرفیت، تقاضا را افزایش دهند، بهای بلیت را کاهش میدهند.
در صورتی که قیمت بلیت در عوض ۱۰۰ دلار ۵۰ دلار باشد، عده بیشتری سفر خواهند کرد. در حال حاضر عامل مهم و عمده این است که بسیاری از مردم به دلیل نگرانیهای بهداشتی، راهنماییهای مربوط به خارج نشدن از منزل و مقررات قرنطینه از سفر هراس دارند.
جو لیدر، مدیرعامل APEX یک نهاد بازرگانی که شرکتهای هواپیمایی و فراهم آورندگان خدمات مورد نیاز آنها از جمله اعضایش هستند، میگوید: "شرکتهای هواپیمایی پروازهای خود را به حد اقل رسانده اند و اکثر قابل توجه هواپیماهایشان که هنوز کار میکنند ضرر میدهند. امیدواریم افزایش تدابیر به منظور امن بودن سفر از لحاظ ویروس کرونا و نیز بلیت ارزان موجب احیای استقبال از سفرهای هوایی شود. "
پل سیمونز، یک مدیر اجرایی ارشد که با شرکتهای متعدد هواپیمایی در سراسر جهان از جمله ایزی جت و مالزی ایرلاین کار میکرده معتقد است که بیشتر بستگی دارد به این که ارزان بودن بلیت میتواند چه نقشی در ترغیب مردم به سفر داشته باشد: "ممکن است شرکتهای هواپیمایی ببینند که اهرم سنتی پایین آوردن قیمت بلیت برای افزایش تعداد مسافر، مانند سابق کارگر واقع نمیشود. امکان دارد مردم نگرانیهای مهم تری (از بهای بلیت) داشته باشند. "
عقیده عمومی این است که سفرهای داخلی زودتر افزایش خواهد یافت، نظری که پیتر فاستر، مدیرعامل آستانه ایر، شرکت هواپیمایی ملی قزاقستان نیز با آن موافق است: "نشانههای اولیه از شروع مجدد پروازهای محدود داخلی اخیر این است که تقاضا برای این مسیرها هنوز راکد است. به عقیده ما سفرهای بازرگانان، کارگران و دانشجویان به مراتب زودتر از سفرهای تفریحی به حال سابق برخواهد گشت. "
با وجود این که شماری از بازرگانان احتیاج به سفر هوایی دارند و نیز اشتیاق مردم به ملاقات دوستان و خویشاوندان، به عقیده یاتا، انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی، وقتی کشورها سفرهای هوایی را دوباره شروع کنند، تقاضا برای سفر کم خواهد بود.
ولی یاتا میگوید جنبه مثبت برای شرکتهایی هواپیمایی این است که بیشترین هزینه تغییرپذیر در صنعت هوانوردی یعنی بهای سوخت، بسیار پایین خواهد بود، همانطور که در بسیاری نقاط رانندگان متوجه میشوند که مازاد عرضه در صنعت نفت، سبب پایین نگاه داشته شدن قیمت سوخت شده است.
جو لیدر، مدیرعامل APEX یک نهاد بازرگانی که شرکتهای هواپیمایی و فراهم آورندگان خدمات مورد نیاز آنها از جمله اعضایش هستند، میگوید: "شرکتهای هواپیمایی پروازهای خود را به حد اقل رسانده اند و اکثر قابل توجه هواپیماهایشان که هنوز کار میکنند ضرر میدهند. امیدواریم افزایش تدابیر به منظور امن بودن سفر از لحاظ ویروس کرونا و نیز بلیت ارزان موجب احیای استقبال از سفرهای هوایی شود. "
پل سیمونز، یک مدیر اجرایی ارشد که با شرکتهای متعدد هواپیمایی در سراسر جهان از جمله ایزی جت و مالزی ایرلاین کار میکرده معتقد است که بیشتر بستگی دارد به این که ارزان بودن بلیت میتواند چه نقشی در ترغیب مردم به سفر داشته باشد: "ممکن است شرکتهای هواپیمایی ببینند که اهرم سنتی پایین آوردن قیمت بلیت برای افزایش تعداد مسافر، مانند سابق کارگر واقع نمیشود. امکان دارد مردم نگرانیهای مهم تری (از بهای بلیت) داشته باشند. "
عقیده عمومی این است که سفرهای داخلی زودتر افزایش خواهد یافت، نظری که پیتر فاستر، مدیرعامل آستانه ایر، شرکت هواپیمایی ملی قزاقستان نیز با آن موافق است: "نشانههای اولیه از شروع مجدد پروازهای محدود داخلی اخیر این است که تقاضا برای این مسیرها هنوز راکد است. به عقیده ما سفرهای بازرگانان، کارگران و دانشجویان به مراتب زودتر از سفرهای تفریحی به حال سابق برخواهد گشت. "
با وجود این که شماری از بازرگانان احتیاج به سفر هوایی دارند و نیز اشتیاق مردم به ملاقات دوستان و خویشاوندان، به عقیده یاتا، انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی، وقتی کشورها سفرهای هوایی را دوباره شروع کنند، تقاضا برای سفر کم خواهد بود.
ولی یاتا میگوید جنبه مثبت برای شرکتهایی هواپیمایی این است که بیشترین هزینه تغییرپذیر در صنعت هوانوردی یعنی بهای سوخت، بسیار پایین خواهد بود، همانطور که در بسیاری نقاط رانندگان متوجه میشوند که مازاد عرضه در صنعت نفت، سبب پایین نگاه داشته شدن قیمت سوخت شده است.
آیا عرضه کاهش خواهد یافت؟
اگر چه در ارتباط با تقاضا، عوامل مهم ناشناختهای وجود دارد، در بخش عرضه هم عوامل متغیری که در میزان عرضه تاثیر میگذارد، دیده میشود. یکی از تصاویر شوکه کننده صنعت هواپیمایی، دیدن ردیفهای پشت سر هم جتهای پارک شده در باندهای فرودگاه و گذاشتن آنها در انباری بود که مخصوص نگاهداری هواپیماهای فرسوده بود. در حالی که هواپیماهای قدیمیتر و کمتر ناکارآمد، از رده خارج خواهند شد، بعضی از آنها هنوز سالها قابل استفاده اند.
پل سیمونز، خاطر نشان میسازد که بیشتر هواپیماهایی که کنار گذاشته شده اند در انبار نگهداری میشوند و اسقاطشان نکرده اند. وی میگوید "این یک تفاوت مهم است"
جو لیدر، از سازمان هواپیمایی APEX معتقد است "حتی با وجود از رده خارج کردن زود هنگام هواپیماها، تعداد عرضه از حد کافی بیشتر خواهد بود".
مسلماً در شروع کار تقاضا تا آن حد کم است که هواپیماهایی که کنار گذاشته نشده اند از عهده برخواهند آمد. ایرباس و بوئینگ هر دو اعلام کرده اند که تعداد هواپیماهای تازهای را که هر ماه میسازند کاهش میدهند، ولی با افزایش دوباره تقاضا، کارخانههای هواپیماسازی میتوانند تولید را افزایش دهند، شرکتهای هواپیمایی خواهند توانست مدت بهره برداری از هواپیماهای در حال استفاده را بیشتر کنند یا این که هواپیماهای قدیمیتر را که در انبار هستند دوباره به کار اندازند.
هم اکنون روشن است که چشم انداز خطوط هواپیمایی و در حقیقت نامهایی که روی بدنه هواپیماها نوشته شده، احتمالا برای همیشه تغییر خواهد کرد.
شماری از شرکتهای هواپیمایی هم اکنون فرمهای متفاوت درخواستهایی برای برخورداری از حمایت در برابر ورشکستگی را ارائه کرده و تعدادی هم ورشکسته شده اند.
در بسیاری موارد این موضوع باعث کاهش رقابت و امکان انحصار قیمت گذاری خواهد شد که به نفع مصرف کنندگان نخواهد بود. ولی در حالی که احتمالا مسئولین نظارت بر قیمت ها، شرکتهای هواپیمایی گران فروش را موأخذه میکنند، سایر شرکتها در صدد انحصار بازارهایی که امکانش هست برمی آیند یا این که رقبای تازهای پیدا خواهد شد. احتمالا برای مسافران، یک چنین وضعیتی به معنی بی ثباتی در قیمت بلیت خواهد بود.
پاسخ آسانی وجود ندارد
برای صنعت هوانوردی مانند بسیاری از صنایع دیگر که میخواهند به موقعیت قبل از ویروس کرونا برگردند، اطمینان خاطر وجود ندارد. موج تازه ویروس کرونا یا موفقیت در پیدا کردن راه معالجه، هر دو میتواند در مسیر آینده تأثیر بگذارد. همین طور واکنشهای سیاسی و نهادهای تنظیم کننده و نیز پیش بینی پیآمدهای جهانی اقتصادی.
آنچه که مهم است این است که نهایتا تقاضا در همه جا یکسان افزایش نخواهد یافت؛ محدودیتهای متفاوت دولتها- به خصوص مدت قرنطینه برای مسافرانی که از بعضی کشورهای دیگر وارد میشوند- تاثیرهای پیچیدهای در مدلها خواهد گذاشت و لزوما در کشورهای متفاوت و حتی در داخل مناطق مختلف یک کشور، فرق خواهد کرد.
به نظر میرسد مسافرت بین کشورهای همسایه و مناطقی که نرخ آلودگی به ویروس در آنجا کم است، با شور و شوق ادامه خواهد یافت، ولی در حالی که این استقبال موجب افزایش تقاضا میشود، باید این نکته را هم در نظر گرفت که مسافران نمیخواهند درصورت بازگشت سریع محدودیت ها، در کشورهای دیگر سرگردان شوند. این که آیا هر گونه بیمه مسافرتی ضررهای مرتبط با ویروس کرونا را هم پوشش میدهد، بسیار مهم است.
در همین حال هواپیماهایی که پروازهای کوتاه مدت انجام میدهند، ممکن است از پایین بودن قیمت نفت، کاهش بهای بلیت هواپیما که کنترل نوسانها و تغییرات چرخه اقتصادی را امکان پذیر میسازد و نیز پایین آمدن دستمزدها به دلیل مازاد کارمندان هوانوردی، منتفع شوند.
پیتر فاستر میگوید بنا بر پیش بینیها بهای بلیت هواپیما در پروازهای کوتاه /متوسط مدت، برای دست کم ۱۸ ماه تا دو سال پایینتر از گذشته خواهد بود؛ و با وجود این که ویروس کرونا بی سابقه است، به اعتقاد پیتر فاستر، گذشته میتواند نشانگر روندهای آینده باشد.
"پس ازهر بحران مهم بیست سال گذشته- بحران مالی آسیا در سال ۱۹۹۸، حملات ۱۱ سپتامبر و بحران مالی جهانی، هواپیماهایی که بلیت ارزان میفروشند، سریعتر و قویتر شدند، زیرا تقاضای تحت فشار همراه با کاهش قدرت خرید مصرف کننده، مردم را به سوی این هواپیماها میکشاند؛ و در این که امسال و سال بعد متفاوت باشد، تردید دارم. "
۰