شُل دست می‌دهید؟ ممکن است...

فرادید | آیا پزشکان می‌توانند کبد چرب را خیلی زود و فقط با دست دادن با بیمار تشخیص دهند؟
درحال حاضر به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹ دست‌دادن ممنوع است، اما نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد شل دست دادن یا قدرت پایین پنجه‌های افراد ممکن است از علائم هشداردهنده وضعیتی مرگبار به نام کبد چرب غیرالکلی باشد.

کبد چرب غیرالکلی کبد را درگیر می‌کند و معمولاً در اثر دنبال کردن رژیم غذایی ناسالم و سبک زندگیِ بی‌تحرک حاصل می‌شود. نوع الکلی این بیماری همانطور که از نامش پیداست در اثر مصرف الکل ایجاد می‌شود.
اگر این بیماری به سرعت تشخیص داده نشود می‌تواند منجر به التهاب و زخم در کبد شود که خطر سرطان کبد و از کارافتادگی آن را به همراه دارد. با اینکه بیماری کبد چرب غیرالکلی بسیار شایع است، تشخیص آن سخت است؛ زیرا تظاهرات آن بسیار اندک است و این بیماری معمولاً در مراحل اولیه علائمی ندارد.

بسیاری از افرادی که دچار کبد چرب غیرالکی هستند از آن بی‌خبرند. یک کبد سالم نباید حتی ذره‌ای چربی داشته باشد، اما وقتی افراد به کبد چرب غیرالکلی دچار می‌شود، حتی اگر لاغر باشند، کبدشان ذخیره‌گاه چربی می‌شود.
اغلب افراد وقتی برای آزمایش‌های رایج سالیانه مراجعه می‌کنند می‌فهمند که دچار بیماری شده‌اند. نشانه‌های این بیماری، مانند درد در سمت راست شکم و خستگیِ شدید، معمولاً زمانی در فرد ظاهر می‌شود که بیماری به مراحل آخر رسیده و صدمات غیرقابل بازگشت ایجاد شده است.

اما، نتایج یک تحقیق جدید می‌گوید قدرت دست افراد در هنگام دست دادن می‌تواند به پزشکان سرنخ‌هایی درباره بیماری بدهد و شاید بتوان بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد. این یافته‌ها به این معنی است که می‌توان پیش از آنکه آسیب‌های جدی به کبد وارد شود، این بیماری را تشخیص داد. این تحقیق نشان می‌دهد افراد در مراحل اولیه با کم کردنِ ۱۰ درصد از وزن خود می‌توانند آسیب‌های وارد شده به کبد را جبران کنند.

بیشتر بخوانید:

دانشمندان در دانشگاه آکلند در نیوزیلند بروی ۴۰۰۰ مرد و زن که تقریباً در دهه چهارم زندگی بودند، مطالعه کردند. قدرت دست این افراد توسط وسیله‌ای با نام دیامومتر اندازه‌گیری شد. بیماران این وسیله را سه بار با دو دست فشردند و میانگین قدرت دست آن‌ها ثبت شد.
دانشمندان سپس افراد را از نظر میزان توده بدنی، میزان انسولین و قند خون معاینه کردند. این‌ها شاخص‌هایی است که به طور معمول برای تشخیص خطر ابتلا به کبد چرب به آن‌ها توجه می‌شود.

افرادی که بالاترین امتیاز را کسب کردند به مرحله بعد که اسکن گرفتن از کبد بود وارد شدند. نتایج که در ژورنال اروپایی کلینیکال نوتریشن منتشر شده است، نشان می‌دهد آن‌هایی که قدرت پنجه‌شان دو برابر کمتر از دیگران بود، بیشتر احتمال داشت که دچار کبد چرب غیرالکلی باشند؛ و هرچه توان پنجه کمتر می‌شد، احتمال ابتلا به کبد چرب افزایش می‌یافت.

پیش از این نیز تحقیقی که در سال ۲۰۱۹ در کره جنوبی انجام شده بود، ارتباط بین قدرت دست و کبد چرب غیرالکلی را نشان داده بود. این تحقیق نشان داد توان دستِ افرادی که دچار کبد چرب غیرالکلی بودند ۸ درصد کمتر از افرادی بود که کبد سالم داشتند.

چرا توان دست به کبد چرب مرتبط است؟

قدرت دست در طول زندگی افراد تغییر می‌کند. در دهه دوم زندگی قدرت دست در بالاترین حد خود است، اما با افزایش سن قدرت دست کاهش پیدا می‌کند. برای مثال مردی که بین ۲۵ تا ۳۰ سال دارد باید در آزمایش قدرت دست عددی بین ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم را کسب کند؛ و زنی در همین سن قدرت دستش باید بین ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم باشد. اما با رسیدن به سن ۷۰ سالگی قدرت دست مردان به ۳۵ تا ۴۰ کیلوگرم و قدرت دست زنان به ۲۰ کیلوگرم کاهش پیدا می‌کند.

علت این مسئله سارکوپنیا یا ازدست‌دادنِ تدریجیِ توده ماهیچه‌ای و قدرت در نتیجه افزایش سن است. اما سارکوپنیا در اثر بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، مشکلات ریوی و افسردگی نیز مشاهده شده است. درواقع سارکوپنیا از علائم اولیه این مشکلات است.

تیم آکلند فکر می‌کند که کبد چرب با ایجاد التهاب در بدن باعث ضعیف شدن ماهیچه‌ها و کاهش توده آن‌ها می‌شود و قدرت دست را کاهش می‌دهد. این یافته‌ها بسیار ارزشمند است، زیرا اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده نشود می‌تواند به وضعیتِ وخیم‌تری به نام هپاتیتِ غیرالکلی یا استیوتوهپاتیت منجر شود. در این وضعیت روی بافت کبد زخم‌هایی ایجاد می‌شود و کبد به شدت ملتهب می‌شود که خطر از کارافتادگی کبد یا سرطان را افزایش می‌دهد.

مشخص است اندازه‌گیری قدرت دست در کنار سایر علائم می‌تواند برای معاینه افراد استفاده شود.

منبع: The Daily Mail
ترجمه: سایت فرادید