معنا و مفهوم توافق احتمالی ایران و عربستان

فرادید | مذاکرات منطقه‌ای میان ایران و عربستان پس از چهارمین دور، حالا به مرحله نهایی رسیده است. خبرگزاری فرانسه به نقل از یک دیپلمات حاضر در عربستان نوشت که احتمالا هفته‌های آینده عادی سازی روابط میان تهران و ریاض آغاز خواهد شد. تحلیلگران و ناظران بر این عقیده اند که نتیجه بخش بودن مذاکرات میان ایران و عربستان منجر به تغییر معادلات در منطقه خواهد شد.

گفتگوی میان تهران و ریاض که از فروردین ماه امسال و با واسطه گری بغداد آغاز شده است، چهارمین دور آن ابتدای مهر ماه جاری برگزار شد. گفتگو‌هایی که با هدف بهبود روابط و حل اختلافات میان دو کشور دنبال شدند.

به گزارش فرادید؛ اما حالا خبرگزاری فرانسه به نقل از یک دیپلمات خارجی در عربستان اعلام کرد که اعلام عادی سازی روابط شاید در چند هفته آینده اتفاق بیافتد.

طبق این گزارش، دو طرف به احتمال بسیار زیاد در دور جدید مذاکرات که احتمالا چند روز آینده برگزار می‌شود، بر سر جزئیات نهایی به توافق می‌رسند.

این منبع آگاه همچنین مدعی شده که ایران و عربستان به توافق برای بازگشایی کنسولگری دست یافته اند.

البته این در حالی است که فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان سعودی اخیرا گفته که این گفتگو‌ها فعلا در مراحل مقدماتی است.

در این سو، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران هم در سفر اخیراش به لبنان اعلام کرد مذاکرات ایران و عربستان سعودی در مسیر صحیح قرار دارد.

او این را هم گفت که نیازمند گفتگو‌های بیشتری هستیم و تا این مرحله به نتایج و توافقاتی رسیده‌ایم و دو طرف نسبت به اجرای توافقات در زمان مناسب خودش اقدام و اطلاع‌رسانی خواهند کرد.

معنای توافق احتمالی ایران و عربستان

تقریبا ۶ سال از قطع شدن روابط ایران و عربستان می‌گذرد و حالا حل مشکلات گذشته و رسیدن به عادی سازی روابط بیش از هر زمانی به تهران و ریاض نزدیک شده است.

تحلیلگران و ناظران معتقدند که توافق میان دو کشور می‌تواند به کاهش تنش‌های منطقه‌ای منجر شود. تنش‌هایی که در طول ۶ سال اخیر به بالاترین سطح خود رسیده است.

اما رسیدن به این توافق می‌تواند چه آورده‌ای برای دو طرف داشته باشد؟

تحلیلگران بنیاد صلح بین المللی کارنگی می‌گویند که عربستان با رسیدن به توافق به ایران می‌تواند پروژه‌های اقتصادی خود را بدون هیچ چالشی پیش ببرد.

در این رابطه اسمین فاروق از بنیاد کارنگی گفته که اکنون شانس بزرگ‌تری برای رسیدن به توافق وجود دارد، زیرا عربستان مطمئن است هیچ واکنش نظامی به حملات ایران وجود نخواهد داشت. فاروق به‌طور خاص به حمله ادعایی حوثی‌ها در سال ۲۰۱۹ اشاره کرد که به‌طور موقت نیمی از تولید نفت‌خام پادشاهی را از بین برد.

به عقیده او، عربستان سعودی می‌خواهد حملات علیه کشور متوقف شود، زیرا این کشور اقتصاد خود را از نفت دور می‌کند و میلیارد‌ها دلار را در پروژه‌های بزرگ برای جذب گردشگران و سرمایه گذاران هزینه می‌کند.

بازتاب توافق با ریاض در تهران

در این سو و در ایران، توافق با عربستان می‌تواند از چند جنبه مورد بررسی قرار گیرد. در قدم اول با موفقیت این توافق، حضور اسرائیل و آمریکا را از خاورمیانه کمرنگ‌تر خواهد شد.

در قدم دوم، ایران همزمان با گفتگوی تهران- ریاض، مذاکرات احیای برجام را پیش رو دارد. در چنین شرایطی اگر هر دو گفتگو نتیجه بخش باشد، بازگشت ایران به بازار‌های جهانی با سرعت بیشتری نمود پیدا خواهد کرد.

در قدم سوم نیز، کنار رفتن عربستان از جمع مخالفان سرسخت ایران در خاورمیانه می‌تواند به شکل گیری روابط اقتصادی بیشتر تهران با کشور‌های حاشیه خلیج فارس منجر شود.

همچنین جبهه گیری رسانه‌ای دو کشور علیه یکدیگر، جای خود را به حمایت و یا نظر ممتنع در سازمان‌های بین المللی خواهد داد.