قانون اعزام محصل به اروپا

اول خرداد سال ۱۳۰۷ قانون اعزام محصل به اروپا به تصویب مجلس شورا رسید. طبق این قانون قرار شده بود که هر سال دست کم یکصد محصل ایرانی برای تحصیل در دانشگاه‌های کشور‌های اروپایی به این قاره اعزام شوند. در ۱۲ مهرماه سال ۱۳۰۷ ش. نخستین دسته دیپلمه‌های برگزیده روانه اروپا شدند تا در آنجا به هزینه دولت ایران به تحصیلات عالی دست یابند.

این افراد مکلف به بازگشت و خدمت به وطن بودند. با وجود ذکر شمار سالانه محصلان اعزامی در قانون، در مهرماه ۱۳۰۷ یکصد و ده دیپلمه (۱۰ تن بیش از مصوبه مجلس) روانه اروپا شده بودند و منحصرا به کشور فرانسه، زیرا که در آن زمان، تدریس زبان خارجی در دوره آموزش متوسطه ایران تقریبا منحصر به زبان فرانسه بود و برنامه‌های درسی این دوره تحصیلی ایران از کشور فرانسه اقتباس شده بود، این دیپلمه‌های اعزامی کسانی بودند که قبلا در امتحان زبان فرانسه در تهران که زیر نظر سفارت این کشور انجام شده بود پذیرفته شده بودند. به عبارت دیگر، دولت فرانسه تسلط آنان بر زبان فرانسه را تایید کرده بود.

این دیپلمه‌ها و محصلان بعدی که طبق قانون مصوب یکم خرداد ۱۳۰۷ به فرنگ فرستاده شده بودند پس از تکمیل تحصیلات و بازگشت به وطن عمدتا وارد سیاست شدند. آنان کار خود را در وطن با تدریس در مدارس عالی یا دفاتر وزیران (به‌عنوان مشاور) آغاز کرده بودند. قانون مصوب یکم خرداد ۱۳۰۷ تاریخی برای انقضای اعزام محصل به هزینه دولت تعیین نکرده بود.