روش‌های آسان برای پیدا کردن جهت قبله؛ چگونه جهت قبله را پیدا کنیم؟

فرادید | همه مسلمانان برای نماز خواندن باید جهت قبله را بدانند. از آنجایی که جهت قبله خانه کعبه در مکه است، همه افراد همواره رو به کعبه نماز خوانده و افرادی که از آن دور هستند در این جهت نماز به پا می‌دارند. تعیین جهت قبله با قطب نما چندان سخت نیست. اما مشکل این است که همیشه قطب نما همراه خود نداریم و برای پیدا کردن قبله ممکن است با دردسر‌های فراوانی روبرو شویم. از طرفی هنگامی که وارد مکان جدیدی می‌شوید، باید بتوانید جهت قبله را پیدا کنید و سپس فرایض دینی را انجام دهید.

به گزارش فرادید، قبله یابی و جهت یابی فقط برای نماز خواندن نیست. بلکه در سفر، برای پیدا کردن مسیر و یا موارد دیگر باید جهت‌های مختلف را بدانیم. از این رو در این مطلب می‌خواهیم روش‌هایی را برای تعیین قبله ارائه کنیم.

روش‌های زیادی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توانید جهت‌ها را پیدا کنید. در ادامه ۱۲ روش پیدا کردن جهت‌ها را توضیح می‌دهیم. پس بسته به شرایط خود از هرکدام که مناسب‌تر است استفاده کنید.

۱- پراکندگی خزه ها

قسمتی که خزه زیاد است، رو به شمال است.

۲- شاخص آفتابی

منظور از شاخص، چوب یا میله صاف و راست است که مثلاً یک متر درازا دارد و به طور عمودی در زمین مسطح، هموار و افقی فرو رفته است.

روش اول:

انتهای سایه ای که روی زمین افتاده است را با یک سنگ و یا هر چیز دیگری علامت گذاری کنید. بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید تا نوک سایه چند سانتی متر جابه جا شود .سپس محل جدید سایه شاخص را علامت گذاری کنید. اگر این دو نقطه را با خط به هم وصل کنید، جهت شرق به غرب را مشخص می‌کند که علامت‌گذاری اول سمت غرب و علامت‌گذاری دوم سمت شرق نشان می دهد. پس اگر طوری بایستید که پای چپتان روی نقطه اول و پای راست را روی نقطه دوم بگذارید، روبروی شما شمال را نشان می دهد و پشت شما جنوب است.

روش دوم:

۳- عقربه های ساعت

در منطقه معتدل شمالی:

بهتر است در شمال کشور ایران از این روش استفاده کنید. ابتدا ساعت خود را روی وقت صحیح تنظیم کرده و به طور افقی نوک عقربه ساعت نما را به طرف آفتاب قرار دهید. به طوری که عقربه سایه خود را پوشاند. در این حالت نیمساز زاویه بین عقربه ساعت شمار و عدد ۱۲ ساعت سمت جنوب را نشان می‌دهد.

در منطقه معتدل جنوبی:

ابتدا ساعت را روی وقت دقیق تنظیم کرده و به طور افقی عدد ۱۲ را مقابل خورشید قرار دهید. نیمساز زاویه بین عدد ۱۲ و عقربه ساعت شمار، امتداد شمال را نشان می دهد.

۴- تنه درخت بریده شده

روش بعدی استفاده از تنه درخت بریده شده است. اگر در محلی که قرار دارید، تنه درخت بریده شده قرار دارد، به آن رجوع کنید. محل تمرکز دایره‌ها سمت شمال را نشان می‌دهد.

۵- قبرستان مسلمانان

از آن جایی که مسلمانان همواره میت را به شانه راست درون قبر قرار می‌دهند، اگر در نزدیکی شما قبرستان قرار دارد، می‌توانید به آن رجوع کرده و جهت را شناسایی کنید.

۶- تپه ماهورها

در تپه ماهورها، قسمتی از تپه‌ها که پوشیده شده و مرطوب هستند، منطقه‌ای است که در مقابل تابش آفتاب قرار نمی‌گیرد و در واقع این قسمت شمال محسوب شده و قسمتی که خشک است، خورشید به آن تابیده نشده و در نتیجه جنوب را نشان می‌دهد.

۷- شکل‌های ماه

در مدت ۳۰ روز، ماه از حلال شروع شده و تا روز ۱۳، ۱۴ و ۱۵ یک دایره کامل را تشکیل می‌دهد و دوباره به صورت حلال برگشته و ناپدید می‌شود که با توجه به تغییر شکل ماه می‌توانید جهت‌ها را پیدا کنید. در نیمه اول که ماه در حلال شروع و به بدر ختم می‌شود، ماه به طور متوسط از غروب تا نیمه شب در آسمان قابل رویت است و برآمدگی حلال به طرف غرب و سپس قسمت داخلی قوس آن طرف شرق را نشان می‌دهد.

در نیمه دوم که ما از حالت بدر کامل به حلال می‌رسد، برآمدگی آن طرف شرق و قسمت داخلی آن طرف غرب را نشانه می‌گیرد که از نیمه شب در آسمان قابل رویت است.

۸- ستاره قطبی

ستاره قطبی جهت شمال را نشان می‌دهد. مکان این ستاره همواره در آسمان ثابت است.

۹- صورت فلکی خوشه پروین

این صورت فلکی از ۱۵ ستاره تشکیل شده است که دم آن سمت شرق را نشان می‌دهد.

۱۰- لانه مورچه ها

در بیابان مورچه‌های بزرگی وجود دارد که به مورچه خاکی، خر مورچه یا مورچه گازگیر معروف هستند. اگر یکی از آن‌ها را تعقیب کنید به لانه آن‌ها رسیده و ورودی آن را پیدا خواهید کرد. سوراخ لانه این مورچه‌ها اکثراً رو به شمال یا متمایل به شمال است. مورچه‌ها خانه هایشان را به این صورت می‌سازند تا نور مستقیم آفتاب به داخل لانه شان نتابد.

۱۱- سوسک مصری

سوسک مصری نوعی از سوسک است که گلوله‌ای از پهن خشک را غلتانده و با خود می‌برد. اگر دو سوسک را کنار هم دیدید، بدانید که به سمت غرب می‌روند. اما اگر یک سوسک بود ممکن است به هر جهت برود. پس استفاده از این روش خیلی توصیه نمی‌شود.

۱۲- قطب نما دست ساز

اگر قطب نما به همراه خود نداشته، ولی سوزن یا یک میخ کوچک پیدا کردید، این روش کمک بسیار زیادی به شما می‌کند.

سوزن را فقط در یک جهت به آهنربا، چاقو، پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای مالش دهید که در نتیجه آن سوزن مغناطیسی یا قطبی می‌شود یعنی دقیقا مانند سوزن قطب نما. حتی می‌توانید آن را در یک جهت میان مو‌های سر خود بکشید. فقط توجه کنید که مالش همواره در یک جهت باید باشد.

اکنون اگر آن را روی یک چوب پنبه یا پوشال کوچک قرار داده و روی آب شناور کنید، مانند یک قطب‌نما عمل می‌کند و سر سوزن به سمت شمال می‌چرخد. برای اینکه سمت شمال و جنوب سوزن و اشتباه نکنید این نکته را در نظر بگیرید که در نیمکره شمالی زمین، آن سمت قطب نما که تقریبا رو به خورشید و ماه است سمت جنوب است.