در آن روزها سفر هوایی تجاری هنوز در مراحل اولیه خود بود و به اندازه امروز در دسترس نبود، بنابراین، بسیاری از زائران از طریق قایق یا کشتی به مکه سفر میکردند.
۷۰ سال زمان زیادی نیست، اما در همین مدت تکنولوژی با چنان سرعتی رشد کرده که امکانات زندگی را به کل متحول کرده است و همین امکانات سفر به مکه را برای علاقهمندان به این زیارت آسان کرد تا آنجا که دیدن تصاویر قدیمی این مراسم تعجببرانگیز میکند.
هر روز تعداد بیشتری از زائران خانه خدا وارد سرزمین عربستان میشوند و سعودیها از تکنولوژیها و امکاناتی که برای مسافران خود فراهم کردهاند گزارش میدهند؛ با این حال تا همین ۷۰ سال قبل، مراسم حج شکل دیگری داشت.
در آن روزها سفر هوایی تجاری هنوز در مراحل اولیه خود بود و به اندازه امروز در دسترس نبود، بنابراین، بسیاری از زائران از طریق قایق یا کشتی به مکه سفر میکردند. کسانی که توانایی مالی داشتند، سفر خود را با هواپیماهای کوچک از کشورهای مجاور آغاز میکردند.
با این حال، مناظر داخلی عربستان با آنچه امروز از خود نمایش میدهد بسیار متفاوت بود، اینها تصاویری از حج شهریور ماه ۱۳۳۲ هجری شمسی است که در مجله قدیمی نشنال جئوگرافیک منتشر شده است:
حاجيان متمول با هواپيما وارد عربستان میشدند
كشتی وسيلهای رايج برای سفر به مكه بود
اكثر مردم اما از اتوبوس استفاده میكردند
شهر مكه در سال ۱۳۳۲ شمسی هم رونق خاص خود را داشته است
خيابانهای شهر در طول مراسم حج هميشه شلوغ بودند
ورودی حرم مقدس متاثر از معماری عثمانی بود
محوطه حرم در آن ايام تنها از كعبه و منطقه مطاف تشكيل شده بود
در آن ايام حاجيان میتوانستند وارد كعبه شوند
مطاف آنقدر شلوغ نبود كه زائران به دشواری بيفتند
بازارهای اطراف حرم هم بسيار ساده بودند
فروشندهها برای در امان ماندن از آفتاب چتر داشتند
جمرات ستونهای کوچکی بودند که به عنوان نماد شيطان سنگسار میشدند
حاجيان برای انتخاب قربانيان روز عيد خود به صحرا میرفتند
در صحرای عرفات چادرهايي ساده و در كنار كوه عرفه برپا میشد