تنقلات سالم برای کودکان

این روزها والدین کودکان یک تا چهار ساله جرات نمی‌کنند کودکان خود را بدون خوراکی‌‌های سبک و به اصطلاح «هله هوله» بگذارند. آنها هر کجا که می‌‌روند باید از این تنقلات خوشمزه در اختیار داشته باشند و در دسترس کودکان شان قرار دهند.

به نظر می‌‌رسد که این روزها والدین کودکان یک تا چهار ساله جرات نمی‌کنند کودکان خود را بدون خوراکی‌‌های سبک و به اصطلاح «هله هوله» بگذارند. آنها هر کجا که می‌‌روند، چه سرکار، چه در پارک یا هنگام رفتن به خانه مادربزرگ و غیره باید از این تنقلات خوشمزه در اختیار داشته باشند و در دسترس کودکان شان قرار دهند.

این نوع خوراکی‌‌ها که زمانی از بین برنده اشتها محسوب می‌‌شدند، اکنون به اصلی‌ترین رفتار غذایی کودکان خردسال تبدیل شده است. بررسی‌ها نشان می‌‌دهد که کودکان آمریکایی بیش از هر زمان دیگر از این تنقلات مصرف می‌‌کنند.

در واقع حدود 30 درصد از کالری روزانه کودکان 2 تا 12 ساله، به وسیله مصرف خوراکی‌های شور و شیرین و 40 درصد دیگر نیز با خوردن نوشیدنی‌های شیرین تامین می‌‌شود.

خوراکی‌‌های مضر
کارشناسان تغذیه، مصرف این تنقلات را که معمولا طعم دار و رنگارنگ هستند و کودکان را شیفته خود می‌‌کنند، مضر می‌‌دانند چراکه منجر به چاقی در کودکان می‌‌شود.

بنابر گفته آنها هرقدر مقدار مصرف این تنقلات که حاوی حجم بالایی از انرژی هستند، مانند انواع شیرینی‌‌ها، چیپس و تنقلاتی از این دست، بیشتر شود، خطر ابتلا به اضافه وزن در کودکان را بالا می‌‌برد. در حال حاضر در آمریکا از هر سه کودک مقطع ابتدایی، یک کودک مبتلا به اضافه وزن است.

والدین در خصوص در دسترس قرار دادن این خوراکی‌‌ها به کودکان دلایل متفاوتی، مانند سرعت بخشیدن به رشد کودک، سیر کردن و ساکت نگه‌داشتن آنها، روزهای جشن و تولد و یا تعطیلات، یا به عنوان پاداش برای کارهای خوب و موفقیت‌‌های کودک شان مطرح می‌‌کنند.

این دلایل می‌‌توانند غلط یا درست باشند اما موضوعی که این میان مطرح است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است سلامت کودکان است که والدین باید به آن توجه کنند.

اما آیا باید والدین هرچه خوراکی از این نوع است را دور بریزند؟

مصرف هوشمندانه تنقلات
نمی‌توان و نباید از تنقلات به طور کامل دست کشید. بنابر نظر آکادمی پزشکی اطفال آمریکا- AAP -تنقلات بخش مهم تغذیه کودکان خردسال و در عین حال فرصتی برای تشویق آنها به مصرف غذای سالم است.

از آنجایی که معده کودکان خردسال کوچک است و آنها هنگام وعده غذایی‌شان نمی‌توانند به اندازه کافی غذا بخورند تا نیاز بدن‌شان به مواد غذایی تامین شود، الگوی سه وعده غذای اصلی و مصرف دو یا سه بار تنقلات می‌‌تواند این نقص را جبران کند.

اما مشکل اینجاست که والدین، تنقلات کودکان‌شان را هوشمندانه انتخاب نمی‌کنند. آنها باید به جای پر کردن معده کودکان شان با هر نوع خوراکی و آرام کردن آنها، خوراکی‌‌های سبک مفید و سالمی برای شان فراهم کنند.

در واقع این خوراکی‌‌ها، از آن دست مواد غذایی هستند که از نظر کالری متعادل‌اند و با مصرف آنها کودک دچار اضافه وزن نمی‌شود. کارشناسان تغذیه معتقدند، کودکی که هنگام تماشای تلویزیون، غذای سالمی مانند پنیر و سبزیجات می‌‌خورد، 72 درصد کالری کمتر از کودکی که چیپس می‌‌خورد به بدنش می‌‌رسد.

نوشیدنی‌‌های مناسب کودکان
آموزش کودک در انتخاب الگوی سالم خوردن، بسیار مهم است. به او بیاموزید به جای مصرف نوشیدنی‌‌های مضر مانند نوشابه‌‌های گازدار که معمولا پر از شکر هستند، انتخاب سالم‌تری داشته باشد. مثلا از زمان خردسالی، او را به نوشیدن آب و یا شیر عادت دهید.

برخی از کارشناسان معتقدند حتی آب میوه ممکن است کالری زیادی و غیرضروری به رژیم غذایی کودک بیفزاید و باید در مصرف آن احتیاط و بهتر است مصرف آب میوه در روز را به 115 تا 170 گرم محدود کرد.

رفتارهای صحیح تغذیه‌ای کودکان
متخصصان در زمینه تغذیه کودکان به ویژه خردسالان پیشنهاداتی مطرح کرده اند که در اینجا به برخی از آنها اشاره شده است:

توجه به نشانه‌‌های گرسنگی
کودکان از همان دوران خردسالی به خوبی می‌‌توانند علایم گرسنگی‌شان را درک کنند و همچنین تصمیم بگیرند چه موقع و چقدر غذا بخورند. بنابراین والدین فقط باید نوع غذای مصرفی را انتخاب کنند.

به محض اینکه کودک احساس گرسنگی کرد و تمایل به خوردن نشان داد، بلافاصله غذای سالمی که از پیش آماده کرده‌اید در اختیارش قرار دهید تا او یاد بگیرد به نشانه‌‌های گرسنگی‌اش احترام گذاشته و بی‌تفاوت از کنارشان نگذرد، کاری که اکثر بزرگترها به آن اهمیت نمی‌دهند.

تعادل کالری در رژیم غذایی
والدین مانند دیگر بزرگسالان از مصرف متعادل غذا و تنقلات ناآگاه هستند و نمی دانند این موضوع در خصوص کودکان بسیار حائز اهمیت است.

کودکان معمولا به سراغ خوراکی‌‌های سرشار از کربوهیدرات مانند بیسکویت‌‌های پنیری، چیپس، بیسکویت‌‌های نمکی یا میوه‌‌ها می‌‌روند.

اما انتخاب خوراکی‌‌های سبک حاوی پروتئین مانند سیب و کره بادام زمینی هوشمندانه است. این تنقلات، غنی از مواد مغذی و فیبر هستند و علاوه بر برطرف کردن گرسنگی، انرژی مناسب و متعادلی به بدن می‌‌رسانند.

مصرف تنقلات در حد و اندازه منطقی
بیش از حد مصرف کردن خوراکی‌‌ها، حتی از نوع سالم، مضر است و موجب می‌‌شود که کودکان تمایلی به غذای اصلی خود نشان ندهند.

والدین باید هربار بین وعده‌‌های اصلی غذا مقدار کمی از تنقلات در دسترس کودکان شان قرار دهند تا اشتهای آنها برای خوردن غذای اصلی پابرجا بماند.

خوراکی‌‌های مغذی
کودکان معمولا به خوراکی‌‌ها مختلف ناخنک می‌‌زنند و هنگام خوردن وعده اصلی غذایشان، اشتها ندارند. بنابراین باید تنقلاتی همچون میوه، سبزیجات، گندم کامل و لبنیات انتخاب کرده و در دسترس‌شان قرار داد تا مواد مغذی مناسب به بدن‌شان برسد.

تنقلات خوشمزه
برای اینکه کودکان از خوراکی‌‌هایی که برایشان فراهم می‌‌شود، استقبال کنند باید خوشمزه و آماده باشند.

مثلا میوه‌‌های رنگارنگ انتخاب کرده و به قطعات کوچک برش زده و در ظرفی درون یخچال قرار داده شود تا هر زمان اراده کردند، خوراکی سالم و در عین حال خوشمزه‌ای در اختیارشان باشد.

محدودیت در خوردن تنقلات
کودکان خردسال گاهی فراموش می‌‌کنند که نباید بیش از حد، تنقلات مصرف کنند و تاجایی که خوراکی باشد، می‌‌خورند. باید در خوردن تنقلات برای آنها محدودیت قایل شد و به آنها یادآوری کرد که تنقلات، غذای اصلی نیست.

زمان نخوردن تنقلات
به هیچ وجه نزدیک وعده غذایی اصلی نباید به کودکان تنقلات داد. با این کار آنها تا حدی سیر می‌‌شوند و تمایلی به خوردن غذای اصلی نشان نمی‌دهند.

چند نوع تنقلات خوشمزه و مفید
تنقلات زیر پیشنهادهای خوبی برای کودکان 1 تا 4 ساله هستند:

- ورقه‌‌های سیب، موز یا هلو و همچنین قالب‌‌های کوچک پنیر
- پرتقال یا توت فرنگی و پنیر
- کشمش و حبوبات
- نان شیرینی حلقوی که با گندم کامل درست شده باشد به همراه کمی کره بادام
- هویج یا لوبیا سبز (بهتر است برای کودکان خردسال پخته شود)
- ترکیبی از ماست و هلوهای خرد شده و یا گیلاس
- اسموتی شیر به همراه سبزیجات و میوه
- نان گندم کامل به همراه کره بادام زمینی
- بیسکویت‌‌هایی از گندم کامل و تن ماهی
- نان ذرت مکزیکی و پنیر

منبع: زندگی‌آنلاین