«پريود مردانه» چیست؟
اگر به موضوع قاعدهگی بعنوان دوره تغييرات شديد هورمونی نگاه کنيم جواب مثبت است و مردها هم دوره قاعدگی ماهانه میشوند.
دورهای که در زنان به نام دوره ماهيانه يا قاعدگی شناخته میشود دوره تخريب و بازسازی ديواره رحم و آماده شدن آن برای تخمکگذاری بعدیست اما به اين دليل ساده که مردان رحم ندارند بنابراين آنچه در رحم زنان رخ میدهد در مردان رخ نمیدهد. در نتيجه دردهای ناحيه شکم که از جمله عوارض پيش از قاعدگی در زنان است و بصورت ماهيانه هم تکرار میشوند در مردان وجود ندارد. اما آثار تغييرات هورمونی در زنان منحصر به رحم نيست و خلقيات آنها را نيز تحت تاثير قرار میدهد. از اين جنبه مردان و زنان شبيهند.
عارضه بدخلقی مردانه يا Irritable Male Syndrome که به اختصار به نام IMS شناخته میشود همان چيزیست که میتوان به آن پريود مردانه گفت. شناخته شدهترين اثر اين عارضه حساسيت بيش از حد به محرکهای بيرونی و عصبانيت زياد است.
تحقيقات اوليه درباره تغييرات هورمونی در مردان که منجر به تغيير خلقيات آنها میشود در سال ۱۹۷۲ و با انتشار مقالهای از رامی و گلدشتاين محققان دانشگاه جورج تاون آغاز شد. رامی و گلدشتاين پس از ۱۶ سال تحقيق نشان دادند تغييرات هورمونی در مردان در دورههای ۴ تا ۶ هفتهای رخ میدهند و در جريان آن روحيات مردان میتواند از بانشاط تا غمگين و تهاجمی تغيير پيدا کند. سه سال بعد يک گزارش تحقیقی جديد از محققان دانشگاه استنفورد نشان داد کاهش يا افزايش تستوسترون خون میتواند منجر به تغييرات قابل توجه در روحيات فردی مردان شود.
اما عارضه بدخلقی مردانه در سال ۲۰۰۱ توسط جرالد لينکلن محقق اسکاتلندی معرفی شد. گزارش لينکلن نشان داد او با آزمايش ميشها متوجه شده بود که در پايان فصل جفتگيری وقتی ماههای پاييز و زمستان فرا میرسند ميزان تستوسترون خون ميشهای نر کاهش میيابد و اين کاهش هورمونی منجر به بروز رفتارهای تهاجمی در آنها میشود. آزمايشهای مشابه در مورد رابطه کاهش تستوسترون و بروز رفتارهای تهاجمی در پستانداران ديگر نظير فيل آهو و گوزن نيز نشان داد انواع نر اين جانوران در مقابل تغييرات هورمونی دچار حساسيت بيش از حد میشوند.
نکته قابل توجه درباره انسانها اين است که تغييرات هورمونی در مردان تنها ناشی از کاهش تستوسترون نيست بلکه همزمان با آن، افزايش کورتيزول و کاهش سروتونين به بروز عارضه بدخلقی مردانه میانجامد. مهمتر اين است که اين عارضه در مردان میتواند به جای بروز ماهيانه بطور روزانه رخ دهد.
چه کسانی در معرض اين عارضه هستند؟
پنج سال پيش از معرفی عارضه بدخلقی مردانه محققان موسسه فنآوری ماساچوست (MIT) در يک گزارش علمی نوشته بودند که زنان و مردانی که غذاهای مملو از پروتئین و بدون الياف گياهی میخورند در معرض کاهش سروتونين قرار میگيرند. سروتونين مهمترين ناقل عصبی در مغز است و وجود مقدار کافی آن باعث احساس نشاط در انسان میشود. غذاهای چرب و و وعدههای غذايی فاقد سبزيجات ميزان سروتونين خون را کاهش میدهد.
۹۰ درصد سروتونين موجود در بدن انسان درسلولهای کولچينسکی رودهها قرار گرفته و ترشح همين ماده است که حرکات رودهها را تنظيم میکند. در مردان همبستری باعث ترشح بيشتر سروتونين میشود.
خواب کم و نامنظم نيز يکی از عوامل ايجاد عارضه بدخلقی مردانه محسوب میشود و قادر است اين عارضه را بطور روزانه ايجاد کند.
گزارش لينکلن و تحقيقات جد دايموند نشان داد مردانی که از شيوه تغذيه مملو از پروتئین و کم سبزی استفاده میکنند در صف مقدم کسانی هستند که مبتلا به عارضه بدخلقی مردانه میشوند. علاوه بر اين گزارشهای جديد نشان دادهاند مردانی که با مشکلات مالی و شغلی روبرو هستند، آنهايی که به کاری که انجام میدهند بيعلاقه هستند، آنهايی که الکل زياد مینوشند و بلاخره مردانی که شکر زياد میخورند از جمله کسانی هستند که مبتلا به اين عارضه خواهند شد.
عارضه بدخلقی مردانه را چگونه میتوان کاهش داد؟
مهمترين قدم تنظيم قند خون است. کاهش مصرف شکر صنعتی بخصوص قبل از ناهار و خوردن صبحانه کامل يکی از راههای کاهش اين عارضه است. نوشيدن الکل زياد تعادل قند خون را بهم میزند.
فعاليتهای فيزيکی مستمر نظير ورزش روزانه به تنظيم هورمونی بدن کمک میکند. مصرف مکملهای ويتامينی نظير ب۶ (B6) و منيزيوم، و البته کلسيم از رخ دادن اين عارضه را کاهش میدهد.
افزايش مصرف ميوه و سبزيجات همراه با تنقلاتی نظير پسته و گردو به کم شدن اين عارضه میانجامد.