فیلم «هندی و هرمز»؛ مرثیه‌ای برای یک رویا

فرانک کلانتری؛ «هندی و هرمز» دومین فیلم داستانی بلند عباس امینی است. عباس امینی پیش از هندی و هرمز، والدراما را ساخت. فیلمی درباره کودکان بی‌شناسنامه؛ کودکانی که برای فرار از جنگ از کشور‌های همسایه به ایران مهاجرت کرده‌اند و بدون هویت بزرگ می‌شوند. این بی‌هویتی به شناسنامه نداشتن ختم نمی‌شود؛ کودکان بی‌شناسنامه جایگاه اجتماعی ندارند و در معرض اعتیاد، تعرض جنسی، تکدی‌گری و بی‌خانمانی قرار می‌گیرند.

فیلم اول این کارگردان موردتوجه جشنواره‌های جهانی قرار گرفت و جوایزی هم به دست آورد. حتی توانست نگاه برخی مسوولان را به این آسیب جلب کند. امینی در فیلم اخیرش هم دغدغه پیشینش را دنبال کرده است. ازدواج کودکان، سوژه فیلم اخیر این کارگردان مستقل است. امینی علاوه بر فیلمسازی عضو انجمن حمایت از کودکان کار (APCL) است و بیش از ۱۰ سال است که از نزدیک شاهد زندگی و مشکلات این کودکان است.

به نظر می‌رسد این کارگردان تصمیم دارد با دوربینش نگاه‌ها را به سمت معضلات جلب کند و جزییات دل‌خراشش را گوشزد کند. چراکه آغاز بسیاری از معضلات اجتماعی در بستر همین آسیب‌ها نهفته است. کودکانی که روزی بزرگ می‌شوند و مسیری جز بزه در انتظارشان نیست.

پدیده ازدواج کودکان اغلب از سوی مسوولان انکار می‌شود و اکثر مردم بر این باورند که این معضل تنها مخصوص قشر خاصی از جامعه است. درحالی که آمار چیز دیگری می‌گوید. طبق یک آمار رسمی سال گذشته ۲۵ هزار ازدواج زیر سن قانونی در ایران به ثبت رسیده است. داستان فیلم هندی و هرمز درباره یک دختر ۱۳ ساله (هندی) و یک پسر ۱۶ ساله (هرمز) است. هندی دانش‌آموز است و هرمز برای به دست آوردن شغلی که هیچ‌وقت به دستش نمی‌آورد ازدواج می‌کند. کارگردان فیلمش را در طبیعت چشم‌نواز هرمز ساخته است.

طبیعتی پر از رنگ و زیبایی که آبستن قصه تلخی است و تضادی دراماتیک را به رخ می‌کشد. زندگی برای هندی و هرمز چیزی شبیه بازی است. بازی خطرناک با سرانجامی شوم که هیچ‌یک به پایانش آگاهی ندارند. بازیگر هرمز همان والدرامای فیلم پیشین است و حتی می‌تواند ادامه‌ای بر داستان او باشد؛ ادامه‌ای که می‌تواند دنباله تلخی برای هر یک از ازدواج‌هایی باشد که تنها به شکل آمار روی کاغذ ثبت می‌شود و عاقبت‌شان از چشم آدم‌ها دور می‌ماند.

مصوبه افزایش سن ازدواج راهکاری عملی برای جلوگیری از چنین آسیب‌هایی است که همین روز‌ها به صحن علنی مجلس می‌رود. آگاهی از چنین داستان‌هایی کمک بزرگی برای تصویب ممنوعیت ازدواج کودکان است. هنر، نزدیک‌ترین راه برای همراه کردن و آگاهی است و استفاده از این پتانسیل مسوولیت اجتماعی هنرمند.