سلفی‌ها چشم چپ را سوژه می‌کنند

فرادید | یک تحقیق جدید نشان می‌دهد فقط هنرمندانِ نقاش نیستند که چشم‌ها را در نقطه مرکزی کارهایشان قرار می‌دهند؛ ما هم تمایل داریم سلفی‌هایی را ثبت کنیم که در مرکز آن اغلب یکی از چشم‌ها و اغلب چشم چپ قرار دارد.

محققان دانشگاه لندن، دانشگاه سیتی، دانشگاه پارما و دانشگاه لیورپول بیش از ۴۰۰۰ عکس سلفی اینستاگرام را برای این مطالعه تحلیل کردند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که این نوع کادربندی و تنظیم به این دلیل رخ می‌دهد که چشم‌های ما اطلاعاتی غنی درباره آنچه به آن خیره شده و به آن توجه نشان می‌دهیم، در اختیار مخاطب قرار می‌دهد؛ که همۀ این‌ها اطلاعاتی درباره خلقیات و روحیات ما و آنچه که در آن لحظه بدان فکر می‌کنیم در اختیار بیننده عکس قرار می‌دهد.

تحقیقات پیشین نشان داده بودند که هنرمندان پرتره هم از اصلِ در مرکز قرار دادن چشم‌ها در خلق تصاویر پرتره - از خود و دیگران - استفاده کرده‌اند؛ که این کار می‌تواند خودآگاه یا ناخودآگاه رخ داده باشد. برخی دیگر از محققان می‌گویند پدیدۀ در مرکز قرار دادن چشم فقط می‌تواند ناشی از سوگیری در گردآوری اطلاعات باشد که در هنگام انتخاب نمونه‌ها رخ داده است.

بیشتر بخوانید:

آیا اینستاگرام باعث می‌شود احساس منفی نسبت به خود داشته‌ باشیم؟

۱۰ نکته برای عکس گرفتن با تلفن‌های هوشمند

در این مطالعه بیش از ۴۰۰۰ عکس سلفی از وبسایت www.selfie.city.net که از شهر‌های نیویورک، سائوپائولو، مسکو، برلین و بانکوک بارگزاری شده بودند، تحلیل شدند. این عکس‌ها سپس به دو دسته تقسیم شدند: عکس‌هایی با عنوان «سلفی‌های استاندارد» که فرد با دست یا به کمک یک وسیله دیگر گرفته است و عکس‌های «سلفی در آینه» که فرد انعکاس تصویر خود را در آینه انداخته است. این تمایزگزاری از این جهت مهم بود که دانشمندان پی ببرند آیا فرد نسبت به یک طرف چهره‌اش تعصب دارد یا خیر.

در این تحلیل عکس‌های «سلفی گروهی»، «سلفی دستِ جمعی»، «سلفی در حالتی که سر در زاویه غیر‌طبیعی وجود دارد یا سلفی‌ای که کل بدن در آن دیده می‌شود»، کنار گذاشته شدند.

در هر سلفی موقعیت هر چشم در تناسب با خط مرکزی تصویر - فاصله و جهت چشمی که بسته‌تر بود نسبت به آن - اندازه‌گیری و ثبت شد. تحلیل‌های آماری استفاده شده در این اطلاعات نشان داد که خالقان سلفی تمایل دارند یکی از چشمایشان - اغلب چشم چپ - را در سمتِ چپِ خط مرکزی قرار دهند.

از ۳۵۵۶ سلفی، ۱۹۳۱ (۵۴ درصد) چشم چپ را در سمتِ چپِ خط مرکزی قرار داده بودند. در مقایسه با این افراد، ۱۶۲۵ (۴۶ درصد) چشم راست را در این موقعیت داده بودند. اگرچه تفاوت بسیار اندک است، اما محققان آن را چشمگیر می‌دانند. بسیاری از سلبریتی‌ها مانند کیم کارداشیان و مایلی سایرس از این پدیده تبعیت کرده بودند.

تمایل به مرکز قرار‌دادن چشم چپ در راستای پدیده‌ای است (pseudoneglect) که در افرادی که از نظر عصبی سالم هستند، مشاهده می‌شود و بر اساس آن توجه فضایی spatial attention افراد تمایل به سمت چپ دارد. برای مثال مطالعات نشان می‌دهند وقتی از افراد می‌خواهید وسطِ یک خط افقی که روی کاغذ سفید کشیده شده را مشخص کنند، به‌طور میانگین، آن‌ها نسبت به میانۀ اصلی خط، اندکی به سمت چپ متمایل شده و آن نقطه را نقطه میانی خط می‌دانند.

این حقیقت که چشم چپ نسبت به چشم راست بیشتر در مرکز تصویر قرار می‌گیرد، در راستای تحقیقاتی است که پیش از این روی نقاشی‌های پرتره انجام شده‌اند و نشان دادند که نقاشان پرتره نیز در هنگام خلق پرتره چشم و گونه چپ را در مرکز قرار می‌دهند.

البته نویسندگان نسبت به تفسیر این یافته‌ها هشدار دادند، زیرا این تحقیقات با نمونه‌های اندک انجام شده و امکان دارد خالقان سلفی قبل از پست کردن تصاویرشان از امکان چرخاندن تصویر استفاده کرده باشند.

پروفسور کریستوفر تایلر، استاد بینایی‌سنجی و علوم بصری در دانشگاه سیتی که در این پژوهش همکار بود گفت: «هسته مرکزی این پژوهش تکرار یافته‌های پیشین من درباره تمایل نقاشان پرتره در مرکز قرار دادن چشم در طی قرن‌ها در نقاشی‌هایشان بود؛ در نسخه مدرن این پرتره‌ها، در عکس‌های سلفی که در آن‌ها فرد به طور همزمان هم هنرمند است و هم سوژه پرتره، این تمایل تکرار می‌شود.

«تمایل به مرکز قرار دادن یکی از چشم‌ها در تضاد با امکان جایگزینِ دیگری است که در آن چهرۀ متقارن در قابِ تصویر به صورت متقارن جای می‌گیرد؛ که به این ترتیب چشمی که در مرکز قرار نگرفته نیز "دیده می‌شود".»

منبع: DailyMail & ScienceDaily
مترجم فرادید: عاطفه رضوان نیا