بررسی خصوصیاتِ روانی‌ِ سه گروه از افراد در دورانِ کوید-۱۹

فرادید | زندگی در دورانِ همه‌گیریِ جهانیِ یک بیماری بسیار عجیب است. از بسیاری از ما تا پیش از این خواسته نشده تا چنین فداکاری‌ای انجام دهیم؛ یعنی در خانه بمانیم و تماسمان با دیگران را محدود کنیم.

تمامِ این مداخلات می‌تواند افراط را مضطرب کند. در این میان برخی به طورِ کل ویروسِ جدید را انکار می‌کنند و آن را با خود به این‌طرف و آن‌طرف می‌برند.

مسئولانِ دولت‌ها و بهداشتِ جهانی مکرراً از مردم درخواست می‌کنند در خانه بمانند و انتشارِ بیماریِ کوید-۱۹ را کند کنند، با این حال، بسیاری از مردم این کار را نمی‌کنند.

بیشتر بخوانید:

با آمدنِ بهار مسافرانِ زیادی در سواحل جمع شده‌اند. عده‌ای نیز هنوز در راهرو‌های فروشگاه‌ها می‌چرخند. عده‌ای نیز مناسکِ مذهبی مانند کلیسا رفتن را تعطیل نکرده‌اند.

چرا عده‌ای تهدید‌ها را جدی نمی‌گیرند؟

روان‌شناسان می‌گویند این رفتارِ مردم چند دلیل بیشتر ندارد و بسیاری از این دلایل نیز به طبیعت انسان باز می‌گردد.
گُردُن آسموندسون، استادِ روان‌شناسی در دانشگاهِ رِجینا در ساسکاچوآن، در حالِ مطالعه روی عواملی است که بر شیوع و پاسخ‌دهی به بیماری کوید-۱۹ اثر می‌گذارد. او همه ما را بر اساس نوعِ واکنشی که نشان می‌دهیم به ۳ دسته تقسیم کرده است: کسانی که بیش از اندازه واکنش نشان می‌دهند، کسانی که مسئله را کم-اهمیت تلقی می‌کنند و کسانی که بین این دو دسته قرار می‌گیرند.

دسته سوم مقصرند

کسانی که واکنش‌هایشان بسیار شدید است همان‌هایی هستند که به شکلی هراس‌گونه و برای مصرفِ چندین ماهِ خود خرید می‌کنند. آن‌ها وحشت‌زده هستند و با خریداریِ بسته‌های دستمالِ توالت و چیز‌های دیگر سعی دارند ترسِ خود را کاهش دهند و خود را توانمند سازند.

افرادی که بین این دو گروه قرار می‌گیرند همان‌هایی هستند که کاری که از آن‌ها خواسته شده را بدونِ ترس و وحشتِ بیش‌از‌حد انجام می‌دهند. آن‌ها گُلدیلاک‌های دورانِ همه‌گیری هستند[اشاره به داستانِ گلدیلاک و سه خرس. اصلِ گلدیلاک درباره میانه‌روی و اعتدال است. مترجم.]

آن دسته‌ای که به هشدار‌ها واکنش نشان نمی‌دهند، همان‌هایی هستند که از اصولِ بهداشتِ عمومی تخطی می‌کنند. آن‌ها خودشان را افرادی آسیب‌ناپذیر می‌دانند. آن‌ها فاصله اجتماعی را رعایت نمی‌کنند؛ زیرا با اینکه این کار می‌تواند جانِ بسیاری را نجات دهد، آن‌ها اطمینان دارند که خودشان هرگز بیمار نخواهند شد.

چنانچه شیوعِ بیماری در مناطق افزایش پیدا کند، دسته سوم هستند که باید مقصر شناخته شوند.

این کار را راهی برای به دست آوردنِ مجددِ کنترل می‌دانند

‌وِیل رایت، روان‌شناس و رئیسِ انجمنِ روان‌شناسیِ آمریکا در بخشِ تحقیق و کیفیتِ بالینی، می‌گوید: درست مانند آن‌هایی که از سرِ ترس خرید و احتکار می‌کنند، ضد-فاصلۀ اجتماعی‌ها هم به این دلیل به شرکت در مجامع و مهمانی‌ها ادامه می‌دهند و تمامِ توصیه‌ها را در این زمینه نادیده می‌گیرند که احساسِ ضعفِ قدرت دارند. تدافعی عمل کردنِ آن‌ها این حس را به آن‌ها منتقل می‌کند که ویروس در برابرشان بسیار کوچک است.

او می‌گوید: «یکی از چالش‌های انسان‌ها با موقعیت‌های نامطمئن این است که به آن‌ها یادآوری می‌کند تا چه اندازه امور خارج از کنترل هستند. من گمان می‌کنم تا این حد از تدافعی عمل کردن به منظورِ به دست گرفتنِ مجدد کنترل بر زندگی است.»

احتکارِ اقلامِ بهداشتی مانند دستمال کاغذی نیز برای محدود کردنِ عملِ ویروس ضروری است، برای همین به احتکار‌کنندگان احساسِ قدرت می‌دهد. اما بهترین راه برای مقابله با ویروسِ جدید پرهیز از حاضر شدن در جمع است.

فکر نمی‌کنند که این مشکلِ آن‌ها هم هست

برای برخی، بیماریِ کوید-۱۹ یک مشکلِ دور است که فقط بخشی از جمعیتِ کشور یا کشور‌های خارجی باید نگرانِ آن باشند. آن‌ها از وضعیتِ پیش آمده متأسف هستند؛ اما فکر نمی‌کنند که لازم است بار این بیماری را بر دوش هم بکشند.

استیون تایلور، روان‌شناسِ بالینی و نویسنده «روان‌شناسیِ همه‌گیری» که نگاهی تاریخی به شیوه واکنشِ مردم به بحران‌های این چنینی دارد، می‌گوید: «در مناطقی که هنوز قرنطینه به صورتِ جدی اجرا نمی‌شود، و شیوعِ بیماری هنوز جدی نشده است، مردم تمایل کمی به برقراریِ فاصله اجتماعی با دیگران نشان می‌دهند.

تایلور می‌گوید: «مردم شدتِ خطر را کمتر از واقعیت تخمین می‌زنند؛ زیرا هنوز در اطرافِ خود مردمی که از این بیماری جانِ خود را از دست داده‌اند را ندیده‌اند.»

نسبت به آن کرخت شده‌اند

ویروسِ کرونا در حالِ ایجادِ وضعیتی است که تایلور آن را «اینفودِمیک» می‌نامد. وقتی تمامِ خوراکِ رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و حتی مکالمه‌ها بینِ خویشاوندان و عزیزان درباره چیزی غیر از کوید-۱۹ نباشد، آن‌ها نسبت به جدیتِ آن دچارِ فقدانِ حساسیت می‌شوند.

«مردم نسبت به کوید-۱۹ دچارِ بی‌حسی شده‌اند.»

این اضافه بارِ اطلاعاتی به پیام‌های متناقض هم منجر شده است. بار‌ها به جوانان گفته شده است که خطرِ ویروس برای آن‌ها کمتر است. این پیام‌ها به همراهِ تمایلِ جوانان به خطرپذیریِ بالا، باعث شده است که آن‌ها ویروس را خطرناک تلقی نکنند و از آن نترسند.

فردگرایانه می‌اندیشند

تایلور می‌گوید: این مشکل، مشکلِ نسلی نیست. در جهانِ غرب و به خصوص در آمریکا، آزادی‌های فردی قدمتیِ طولانی دارد و همواره موردِ توجه بوده است. برخی اوقات از آن به مثابه فواید این جوامع نیز به آن اشاره شده است. در دورانِ همه‌گیری، این نوع ذهنیت برای افرادِ آسیب‌پذیر می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

برای همین است که ما همواره از کارکنانِ درمانی، سلبریتی‌ها و سایر افراد می‌شنویم که می‌گویند به خاطرِ خودتان نه، به خاطرِ سلامتِ دیگران، افرادِ بالای ۶۰ سال، افرادی که بیماری‌های نقصِ ایمنی دارند، پزشکان و پرستارانی که در خطِ مقدم با همه‌گیری مبارزه می‌کنند، در خانه بمانید.

تایلور می‌گوید: «تلاش‌های جمعی تنها راهِ مدیریتِ ویروسِ کرنا است. آن‌ها بیشتر از آنکه به فکر خودشان باشند باید به فکرِ دیگران باشند.»

آن‌ها تنها هستند

هر سه روان‌شناس اتفاق نظر دارند که انسان‌ها به ارتباط زنده‌اند و محروم شدنِ آن‌ها از تعاملاتِ اجتماعی برای مدتِ طولانی آزاردهنده است.

به خصوص برای افرادِ مسن که همین حالا هم خطرِ مرگ به دلیلِ افسردگی و تنهایی در آن‌ها بالاتر است، بسیار سخت است که دور از دیگران باشند. آن‌ها ممکن است امکان یا تمایلِ استفاده از تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی را نداشته باشند.

آسموندسون می‌گوید: «ما مخلوقاتِ اجتماعی هستیم. ما همچنین آزادیِ زیادی داریم. برایمان سخت است آن تغییراتی که از ما خواسته شده را اجرا کنیم.»

با این اوصاف آیا می‌توان افراد را تشویق به خانه ماندن کرد؟

این یافته تحقیقِ آسموندسون است. او می‌گوید حال که ما افرادِ مختلف و واکنش‌های متفاوت در زمانِ بحران را شناسایی کرده‌ایم باید برای هر کدام پیام‌های مناسب ارسال کنیم و ابزارِ پیام‌رسانی را تغییر دهیم تا آن‌ها تشویق شوند در خانه بمانند.

برخی فکر می‌کنند مردم را باید ترساند تا در خانه بمانند. برخی دیگر استدلال می‌کنند که استفاده از ابزارِ ترس می‌تواند نتیجه منفی داشته باشد، چون افرادی که از روی ترس تصمیم می‌گیرند، نیروی منطق‌شان عمل نمی‌کند، برای همین ترساندن افراد می‌تواند منجر به احتکار و خریدِ بی‌رویه از روی ترس شود.

آسموندسون می گوید باید محتاطانه از زبان برای ترغیبِ افراد در خانه ماندن استفاده کرد. اما یک چیز هست که همه متخصصان بر سر آن توافق دارند و آن اینکه تنها راهِ مبارزه با ویروس ترغیب افراد به خانه ماندن است.

منبع: CNN
ترجمه: سایت فرادید