چه چیزی باعث اضافه وزن و چاقی می شود؟

چاقی و اضافه وزن به هیچ عنوان یک شبه اتفاق نیفتاده و نمی افتد، بلکه در طول زمان و به دلایل مختلف اعم از مصرف کالری زیاد این معضل گریبان گیر فرد می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی رایج ترین دلایل چاقی بپردازیم. 

چاقی چیست؟

چاقی یعنی عددی که از فرمول محاسبه بی ام آی (شاخص توده بدنی) به دست می آید بیشتر از 25 باشد. 

این شاخص بر اساس قد و وزن فرد محاسبه می شود و هر چه بی ام آی فرد از عدد 25 بیشتر باشد یعنی چاقی او بیشتر و لاغر شدن برای این فرد سخت تر است. برای مثال در صورتی که شاخص توده بدنی فردی بیشتر از 35 باشد؛ بدین معنی است که فرد مبتلا به چاقی مفرط است و تنها راه درمان چاقی برای این افراد انجام عمل لاغری مثل اسلیو معده، بای پس معده و ... است. 

دلایل چاقی چیست؟

مصرف کالری زیاد

یکی از دلایل چاقی اکثر افراد مصرف کالری زیاد است. در واقع اگر میزان کالری دریافتی و کالری سوزی فردی در حد متعادل نباشد، در طول زمان باعث کمبود وزن یا اضافه وزن می شود. 

به گفته پزشکان مردان باید روزانه 25000 کالری مصرف کنند و زنان هم نیاز به 2000 کالری در روز دارند تا بتوانند فعالیت های روزانه خود را انجام دهند. 

در صورتی که میزان کالری دریافتی روزانه شما از این حد فراتر رود، کالری های اضافی در شکم و سایر نواحی بدن به صورت چربی جمع می شود و باعث چاقی شکم و پهلو می شود. 

رژیم غذایی ناسالم

رژیم غذایی ناسالم نقش موثر در بالا رفتن وزن افراد دارد. از جمله مواردی که در رژیم غذایی باعث چاقی می شوند عبارتند از:

• خوردن مقادیر زیادی غذای فرآوری شده یا فست فودی به دلیل اینکه سرشار از چربی و قند هستند، علت اصلی چاقی هستند.  
• نوشیدن مشروبات الکلی به دلیل کالری بالایی که دارند یک علت چاقی است. 
• خوردن وعده های بزرگتر از آنچه نیاز دارید.
• نوشیدن بیش از حد نوشیدنی های شیرین از جمله نوشابه های گازدار و آب میوه های صنعتی.

مسائل ژنتیکی

معمولا بسیاری از افراد چاقی یا لاغری را از والدین خود به ارث می برند. بنابراین اگر شما هم پدر و مادر چاقی دارید حتما حواستان به رژیم غذایی و ورزشتان باشد؛ چرا که شما بیش از هر فرد دیگری مستعد چاقی و اضافه وزن هستید. 

بالا رفتن سن

یکی دیگر از دلایل چاقی بالا رفتن سن است. معمولا با افزایش سن میزان متابولیسم بدن و توده عضلانی بدن کمتر شده که این عوامل منجر به چاقی و اضافه وزن می شوند. 

دلایل پزشکی

در برخی موارد، شرایط پزشکی زمینه ای ممکن است به افزایش وزن کمک کند. این موارد عبارتند از:

• کم کاری تیروئید؛
• سندرم کوشینگ؛

خواب ناکافی

خواب کافی در طول شب یکی از فاکتورهای بسیار مهم در سلامت جسمانی و روانی فرد است؛ به طوری که اگر فرد، خواب کافی در طول شب نداشته باشد تغییرات هورمونی در بدن وی باعث پرخوری و در نهایت اضافه وزن و چاقی می شود.

فعالیت بدنی کم

نداشتن فعالیت بدنی یکی دیگر از عوامل مهم مرتبط با چاقی است. بسیاری از افراد مشاغلی دارند که بیشتر روز را پشت میز می نشینند. آنها همچنین به جای پیاده روی یا دوچرخه سواری به ماشین خود متکی هستند.

اگر به اندازه کافی تحرک ندارید باید به شما بگوییم که از انرژی غذایی که می خورید استفاده نمی کنید و انرژی اضافی که مصرف می کنید توسط بدن به عنوان چربی ذخیره می شود.

سبک زندگی ناسالم

به جرات می توان گفت که یکی از دلایل چاقی اکثر افراد داشتن سبک زندگی ناسالم که شامل رژیم غذایی ناسالم و عدم تحرک است، می باشد. 

در صورتی که به صورت مداوم از مواد غذایی آماده، فرآوری شده، پرچرب و پرکالری مصرف کنید و تحرک کمی نیز داشته باشید، قطعا چاقی و اضافه وزن در کمین شما است. 

متاسفانه امروزه بسیاری از افراد به دلیل شرایط شغلی و کمبود وقت مجبور به یکجا نشینی و خوردن غذاهای آماده هستند که تکرار این دو کار به مرور باعث چاقی افراد می شود. 

پرخوری

پرخوری الخصوص اگر رژیم غذایی فرد حاوی مواد غذایی پرچرب و پرقند باشد، یکی از دلایل چاقی خواهد بود. 

اضطراب و افسردگی

دلایل چاقی تنها محدود به موارد گفته شده نمی شود، بلکه برخی از افراد به دلیل شرایط سخت روحی مثل مرگ یکی از عزیزان و ... دچار استرس و افسردگی می شوند که در صورت عدم درمان این مشکلات روانشناختی ممکن است فرد برای تسکین استرس خود به پرخوری پناه ببرد که نتیجه آن چاقی و اضافه وزن خواهد بود.

عوارض چاقی چیست؟

چاقی عوارض بسیار زیادی دارد، به طوری که از آن به عنوان ام الامراض یاد می شود. چاقی زمینه ساز بروز بسیاری از بیماری های خطرناک اعم از بیماری های قلبی، فشار خون بالا، کبد چرب، دیابت نوع دو، آرتروز مفاصل، آپنه خواب، ناباروری و حتی ابتلا به برخی سرطان ها مثل سرطان پستان، سرطان روده بزرگ، سرطان کلیه و ... است. 

همیشه پیشگیری بهتر از درمان است

از آنجا که چاقی و اضافه وزن در درجات شدیدتر باعث بروز بیماری های خطرناک می شود و درمان آن سخت می شود، به طوری که در صورت ابتلا به چاقی مفرط تنها راهکار انجام جراحی برای لاغری خواهد بود.  بنابراین بهتر است همیشه وزن خود را در حالت نرمال و متعادل نگه دارید. از جمله روش های پیشگیری از چاقی عبارتند از:

• از خرید مواد غذایی ناسالم و فراوری شده خودداری کنید و در عوض از مواد غذایی طبیعی و ارگانیک برای تهیه غذاهای خود استفاده کنید.
• غذای خود را آرام آرام بخورید.
• تنها در زمان گرسنگی غذا بخورید.
• خواب کافی شبانه به مدت 8 ساعت داشته باشید.
• مدت زمان استفاده از رایانه، تلویزیون و گوشی موبایل را به حداقل ممکن برسانید.
• ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید و در صورتی که قادر به ورزش کردن نیستید روزانه حداقل نیم ساعت پیاده روی کنید. 
• در صورتی که در شرایط استرس زا قرار دارید برای درمان به یک روانشناس مراجعه کنید.