مهار اسب سرکش ارزی

لزوم نزدیک بودن نرخ ارز در صرافی بانک‌ها به نرخ بازار تا حدی مشابه دیدگاهی است که رئیس کل وقت بانک مرکزی در دوره گذشته داشت. در دوره سابق بانک مرکزی، ارشدترین مقام این نهاد در مورد نوسانات نرخ ارز از تاکتیکی سخن می‌گفت که آن را به «رام کردن اسب سرکش» تشبیه می‌کرد. به گفته رئیس کل سابق، هدف بازارساز این است که با نزدیک کردن نرخ مبادله‌ای به نرخ بازار، عنان بازار در اختیار گرفته شود. روش مورد اشاره 3 مرحله داشت: اول رسیدن به نرخ بازار، دوم افسار انداختن و سوم رام کردن. در این شرایط، بازارساز سعی می‌کند در ابتدا به نرخ بازار نزدیک شود و پس از نزدیک شدن به آن تلاش می‌کند به مرور بازار را مدیریت و رام کند. سیاست یاد شده در دوره قبل موفق نبود. از یکسو، سرعت بازارساز با سرعت بازار تنظیم نبود و از سوی دیگر افساری که به گردن بازار انداخته می‌شد، قوت آن را نداشت که اسب سرکش نوسان را اداره کند. با این حال، در دوره جاری، به‌دلیل تغییر انتظارات و علامت‌هایی که از بهبود شرایط مخابره شد، سرعت نوسان دیگر مانند گذشته نیست. به همین دلیل، به‌نظر می‌رسد سیاست مهار اسب سرکش بار دیگر در دستور کار بازارساز قرار گرفته است. در این شرایط، بعد از آزاد شدن خرید و فروش ارز توسط بانک‌ها، صرافی‌های این گروه در گام اول نرخ فروش ارز خود را به نرخ بازار نزدیک کرده‌اند. بنابراین مرحله اول که نزدیک شدن به نرخ بازار است، تقریبا اتفاق افتاده است. از سوی دیگر، این صرافی‌ها در طول روز، قیمت خود را به‌صورت محدودی تغییر می‌دهند و با تغییرات جزئی قیمت سعی دارند افسار مدیریتی بر گردن نوسان را محکم‌تر کنند. آنها در این مرحله به‌نظر می‌رسد که تعمدا وقت زیادی را می‌گذرانند. شاید یکی از دلایل این تاکتیک آن باشد که با خسته کردن نوسان‌گیران، زمینه را برای خروج آنها و رام کامل بازار به‌دست می‌آورند.

روز چهارشنبه نیز این فضا تا حدی در بازار مشهود بود. به گفته فعالان، در پنجمین روز هفته، معامله‌گران ارزی به‌واسطه افزایش بهای اونس در بازارهای جهانی انتظار داشتند که قیمت دلار در بازار داخلی با کاهش مواجه شود. با این حال، چنین اتفاقی رخ نداد؛ چراکه برخی از حاضران در بازار اعتقاد داشتند که یکی از صرافی‌های بانکی، قیمت خود را نزدیک به نرخ بازار تعیین کرده است. امری که این تصور را در ذهن معامله‌گران برجسته می‌کرد که بازارساز در برابر شوک کاهشی کنار نخواهد نشست. در چنین شرایطی، قیمت نه کشش خاصی برای رشد و نه میل خاصی برای کاهش نداشت. در نتیجه، قیمت در همان محدوده 3 هزار و 530 تومان باقی ماند و یک روز کم‌نوسان دیگر در بازار ارز ثبت شد.