کلید حل بزرگ‌ترین مشکل واقعیت مجازی

بعد از مدت‌ها فعالیت در پشت درهای بسته، برای اولین بار آن‌ها اهداف شرکتشان را تشریح کرده‌اند. نام این شرکت «واریو» (Varjo) است.

به گزارش مجله دیجی کالا، در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین محدودیت‌های تکنولوژی واقعیت مجازی، رزولوشن است؛ فارغ از این‌ که از هدست واقعیت مجازی مخصوص موبایل سامسونگ Gear VR یا یک سیستم کامل خانگی مانند هدست واقعیت مجازی Oculus Rift استفاده کنیم. از آنجا که کمپانی‌های تولیدکننده‌ی هدست واقعیت مجازی برای عبور از این مشکل به پیشرفت تکنولوژی صفحه‌نمایش نیاز دارند، حل این مسئله به کندی پیش می‌رود.

برای حل این مشکل، تعدادی از مدیران تولید سابق نوکیا و مایکروسافت یک شرکت جدید تاسیس کرده‌اند. هدف این شرکت این است که با استفاده از ترکیبی هوشمندانه از سخت‌افزارهای موجود و نرم‌افزارهایی که با دقت پیاده شده‌اند، راه‌حلی برای این مشکل ارایه دهد. بعد از مدت‌ها فعالیت در پشت درهای بسته، برای اولین بار آن‌ها اهداف شرکتشان را تشریح کرده‌اند. نام این شرکت «واریو» (Varjo) است.

«اورهو کنتوری» (Urho Konttori)، مدیرعامل و یکی از بنیان‌گذاران واریو، قبلا روی محصولات پرچم‌داری مانند نوکیا N9 و سری موبایل‌های Lumia مایکروسافت کار می‌کرد. رییس بخش تصویربرداری واریو سابقه‌ی همکاری در بخش فناوری دوربین‌ها در شرکت‌های نوکیا و اینتل را در کارنامه‌اش دارد. همچنین یکی دیگر از بنیان‌گذاران این شرکت زمانی رییس بخش فناوری دوربین‌ها در نوکیا بوده است. پس با توجه به سابقه‌ی حرفه‌ای این مدیران، جای تعجب نیست که هدف اصلی این شرکت ساخت یک محصول فیزیکی باشد: هدستی که قابلیت‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را با هم دارد.

با توجه به این که شرکت‌های زیادی مثل فیسبوک، سامسونگ، گوگل و دیگر غول‌های تکنولوژی پیش از این کار روی ساخت هدست‌های واقعیت مجازی و/یا واقعیت افزوده را شروع کرده‌اند، شاید فعالیت این شرکت چندان ویژه به نظر نرسد. نکته‌ای که محصول واریو را متمایز می‌کند، روشی است که با استفاده از آن امکان رسیدن به دقت نمایش بسیار بالا فراهم می‌شود. دقت نمایشی که این شرکت از آن با نام «رزولوشن چشم انسان» یاد می‌کند. به گفته‌ی شرکت واریو وضوح این رزولوشن، چیزی در حدود ۷۰ بار از هدست‌های واقعیت مجازی کنونی بیشتر است.

مدیران واریو از اصطلاحی که برای کیفیت محصول خود به کار می‌برند، معنایی دوگانه در سر دارند. از یک سو رزولوشن بخش مرکزی صفحه‌نمایش هدست آن‌ها به قدری زیاد است که دیدن پیکسل‌های مجزا را غیرممکن می‌کند. اما از سوی دیگر صفحه‌نمایش این هدست به طور کلی رفتار چشم انسان را هم تقلید می‌کند.

‌
ویژگی‌های هدست واقعیت مجازی واریو
در این هدست، صفحه‌نمایش‌هایی کوچک‌تر و متراکم‌تر در مرکز میدان دید قرار می‌گیرند و اطراف آن‌ها را صفحه‌نمایش‌هایی با تراکم پیکسلی کمتر در دو سمت چپ و راست می‌پوشاند. هدست واریو تقریبا شبیه به شیوه‌ای که مغز و چشم شما از جزئیات بخش‌های خارج از توجه چشم‌پوشی می‌کند، از ردگیری چشم و تمیدات نرم‌افزاری برای بالا بردن جزئیات بخشی در فضای مجازی که به آن نگاه می‌کنید بهره می‌گیرد. بدین ترتیب این توهم ایجاد می‌شود که همواره در حال نگاه کردن به یک صفحه‌نمایش با رزولوشن بالا هستید.

رندر کردن انتخابی با توجه جهت نگاه یک فرد در فضای واقعیت مجازی ایده‌ی کاملا جدیدی نیست؛ اما رویکرد واریو در این زمینه بسیار خاص‌تر از رقبایش است. این رویکرد استفاده از تعداد زیادی از تکنولوژی‌های را می‌طلبد که به طور محدود در دسترس هستند؛ حتی اگر طبق گفته‌ی مدیر این شرکت، در نظر گرفتن این محصول به عنوان یک هدست واقعیت مجازی بسیار رده‌بالا، امکان استفاده از قطعات باکیفیت را برای تیم او فراهم کند.

کنتوری می‌گوید واریو یک نمونه‌ی اولیه‌ی قابل استفاده از محصول نهایی دارد. البته او این نمونه‌ی اولیه را به آمریکا نیاورد. در عوض آن‌ها دمویی را ترتیب دادند که خلا پیشین هدست‌های واقعیت مجازی را پر می‌کرد. برای این کار آن‌ها دو صفحه‌نمایش Full HD بسیار کوچک سونی را (یکی برای هر کدام از چشم‌ها) روی یک از هدست‌های واقعیت مجازی عادی آکیولس قرار دادند.

در نتیجه‌ی این ترکیب، مرکز میدان دید هدست (شاید چیزی در حدود ۱۵ درصد از کل فضای صفحه‌نمایش) را پنجره‌ای مستطیلی با شفافیت بسیار بالا می‌پوشاند، در حالی که مابقی میدان دید در نواحی حاشیه‌ای، مطابق همان کیفیت نه چندان جالب رایج در هدست‌های واقعیت مجازی بود.

هیجان‌انگیزترین بخش این دمو درک میزانی از جزئیات بود که توسط هدست‌های واقعیت مجازی عادی از بین می‌روند. کنتوری برای نشان دادن این موضوع چندین فضای مجازی را از طریق این هدست نمایش داد. اولین فضا اتاقی مجازی با مبلمان، دومی یک دسکتاپ مجازی با پنجره‌های معلق و سومی کابین خلبان یک هواپیمای جت شخصی بود. کیفیت بالای بخش مرکزی باعث می‌شد صحنه‌هایی که نگاه کردن به آن‌ها در هدست‌هایی مانند Oculus یا HTV Vive بعد از چند دقیقه حوصله‌ی انسان را سر می‌برد، جانی دوباره بگیرند. حال می‌شد بافت‌هایی را به شکل زنده و طبیعی دید که توسط دو صفحه‌نمایش ۱۰۸۰ در ۱۲۰۰ پیکسلی آکیولس از نظر پنهان می‌ماندند.

یکی از روزنامه‌نگاران تجربه‌اش را درزمینه‌ی استفاده از این هدست این‌گونه توصیف می‌کند: «می‌توانستم نام تمام فایل‌ها را در داخل پوشه‌های دسکتاپ مجازی بخوانم. کابین خلبان به شکلی ویژه جذاب بود. هنگامی که از طریق صفحه‌نمایش عادی آکیولس در اطراف تکنولوژی واریو به صحنه نگاه می‌کردم، نمی‌توانستم متن هیچ کدام از سوییچ‌ها و پیچ‌های تنظیم متعدد را بفهمم. ولی با نگاه کردن از طریق بخش مرکزی به راحتی همه‌ی آن‌ها را می‌خواندم. گرچه این پنجره به سوی وضوح بسیار بالا اندازه‌ی کوچکی داشت، ولی تاثیر آن بسیار زیاد بود. می‌توانستم جزئیاتی را درک کنم که فکر می‌کردم برای دیدن آن‌ها در واقعیت مجازی باید سال‌ها صبر کنم. با استفاده از این تکنولوژی همچنین چشم‌هایم هم کمتر خسته می‌شدند.»

البته دمویی که واریو ترتیب داده بود نواقصی از جمله نیاز به سیم‌کشی بیشتر و مرزی مشخص میان صفحه‌نمایش مرکزی و صفحه‌نمایش عادی آکیولس هم داشت. دو صفحه‌نمایش مختلف همچنین از دو نرخ به روزرسانی مختلف استفاده می‌کردند که باعث به هم ریختن تصویر در محل تلاقی آن‌ها می‌شد. کنتوری می‌گوید این مسایل در نسخه‌ی نهایی هدست مشکلی ایجاد نخواهند کرد؛ چرا که کمپانی روی صفحه‌نمایش‌ها و نرم‌افزار هدایت‌کننده‌ی آن‌ها کنترل کامل خواهد داشت. او همچنین می‌گوید آن‌ها قادر هستند لبه‌های محل تمرکز نگاه شما را به شکلی یکپارچه‌تر محو کنند که در واقع همان تقلید رفتار سیستم بینایی انسان است.

‌
تاریخ عرضه‌ی هدست واقعیت مجازی واریو
تیم واریو تصمیم دارد نسخه‌ی اولیه‌ای از هدست را که با پلتفرم Steam VR سازگار است تا انتهای سال جاری میلادی به‌طور رایگان در بین شرکای تجاری عرضه کنند. طبق برنامه قرار است نسخه نهایی و تجاری این هدست در سال ۲۰۱۸ و با قیمتی حدود ۱۰۰۰ دلار در بازار عرضه شود. کنتوری می‌گوید افرادی مانند معماران، طراحان یا خالقان صحنه‌های واقعیت مجازی که به‌طور حرفه‌ای از واقعیت مجازی استفاده می‌کنند، آن‌قدر به تجربه‌ی رزولوشن بالا اهمیت می‌دهند که قیمت بالا آن‌ها را از خرید منصرف نمی‌کند.

این تیم می‌خواهد هدست واریو از قابلیت واقعیت افزوده هم با رزولوشن چشم انسان پشتیبانی کند. البته آن‌ها نمی‌خواهند مانند HoloLens یا Google Glass، هدستی با صفحه‌نمایش شفاف بسازند. بلکه برنامه‌ی آن‌ها این است که از دوربین‌هایی روی بخش جلویی هدست واریو برای بازسازی دنیای بیرونی روی صفحه‌نمایش بهره بگیرند. البته چنین ایده‌ای با توجه به محدودیت‌های دوربین‌های موبایل با چالش‌های خاص خودش همراه خواهد بود. البته مدیرعامل واریو ویدیویی را از عملکرد نمونه‌ای ابتدایی از تکنولوژی نمایش داده است.

کنتوری می‌گوید متخصصان این شرکت درزمینه‌ی واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی ایده‌های جاه‌طلبانه‌ی بیشتری در سر دارند. رزولوشن تنها اولین مشکل بزرگی بوده که آن‌ها در ابتدای کار با آن برخورد کرده‌اند. اگر آن‌ها بتوانند این هدست را آن‌گونه که توصیف می‌کنند روانه‌ی بازار کنند، شاید بتوانند در زمینه‌ی مشکلات دیگر هم راه‌حل‌های خلاقانه‌ای پیدا کنند. اگر این‌گونه نشود، درنهایت کسی هدستی با رزولوشن بالا به بازار عرضه خواهد کرد. فقط باید برای فرارسیدن چنین روزی کمی بیشتر صبر کنیم.