سیاست خارجی اسحاق هرتزوگ چگونه خواهد بود؟

فرادید| کمتر از یک ماه پیش، اغلب اسراییلی‌ها نمی‌توانستند نخست وزیری کسی غیر از بنیامین نتانیاهو را تصور کنند. سیاستمداری باهوش و لفاظ که بیش از یک دهه است بر صحنۀ سیاسی اسراییل تسلط یافته است.

به گزارش فرادید به نقل از فارن پالیسی، حال بر اساس نظرسنجی‌ای تازه، 72 درصد اسراییلی‌ها بر این باورند که کشورشان نیازمند تغییر در رهبری است. بر اساس همین نظرسنجی‌ها، اسحاق هرتزوگ، رقیب نتانیاهو، شانس خوبی برای رسیدن به نخست وزیری دارد. هرتزوگ، پسر چاییم هرتزوگ، ششمین رییس جمهور اسراییل، و 54 ساله است.

اما دولتی به رهبری هرتزوگ چقدر اهمیت دارد؟ او در جایگاه نخست وزیر، چقدر قادر است که در مسائل مربوط به سیاست خارجی اسراییل، به خصوص مسئلۀ فلسطین، تغییر ایجاد کند؟

پس از شش سال حاکمیت دولت لیکود، تفاوت‌های که یک دولت چپگرا می‌تواند با آن داشته باشد به نظر چشمیگر می‌رسد. اما این احتمال هم وجود دارد که شاهد تغییر انقلابی و بنیادین در سیاست‌های اسراییل نباشیم، و رویکرد هرتزوگ تلاشی برای دوران انتقالی هوشمندانه باشد.

همه چیز تا حد زیادی به ائتلافی که هرتزوگ تشکیل خواهد داد باز می‌گردد. اما با فرض اینکه هرتزوگ، نتانیاهو را شکست دهد و اوضاع نیز بر وفق مرادش باشد، احتمالاً دولتی به رهبری هرتزوگ در مسائل گوناگون به شکل زیر عمل خواهد کرد.

روابط با واشنگتن
اگر هرتزوگ در واقع دولت بعدی اسراییل را تشکیل دهد، آمریکایی‌ها بسیار خوشحال خواهد شد. آمریکا بالاخره می‌تواند نفس راحتی از دست نتانیاهو و سفیر اسراییل در واشنگتن، ران درمر، بکشد. رابطۀ ایالات متحده و اسراییل، بزرگترین برندۀ پیروزی حزب کارگر در انتخابات خواهد بود. مخصوصاً به این خاطر که هرتزوگ این رابطه را برای امنیت اسراییل حیاتی می‌داند. اگر هرتزوگ به قدرت برسد دیگر خبری از دخالت‌های اسراییل در سیاست‌های داخلی آمریکا و دعواهای علنی با دولتی‌های آمریکا نخواهد بود.

در مجموع، شکافهای میان واشنگتن و تل آویو بهتر مدیریت خواهد شد، و اسراییل در روند مذاکرات صلح با فلسطینیان همکاری بیشتری با آمریکا از خود نشان خواهد داد.

روند صلح با فلسطینیان
احتمالاً در آغاز شاهد جهش چشمیگری در رابطه با فلسطینیان نخواهیم بود. هرتزوگ ابتدا به زمان نیاز دارد تا خود را تثبیت کند و احتمالاً شرکای ائتلافیش با توجه به این که نسبت به او در این زمینه راستگراتر هستند، دست و پای او را به خصوص در مورد مسائل عمده‌ای همچون وضعیت بیت‌المقدس و آوارگان خواهند بست.

جان کری، مسلماً برای رفتن به اسراییل برای میانجیگری مشتاقتر از الان خواهد بود. اما در حال حاضر هرتزوگ، پیش از آنکه بتواند به صلح برسد، تنها می‌تواند فرآیند رسیدن به آن را آغاز کند. اگر مذاکرات شکل جدی به خود بگیرد، طرفهای درگیر و طرفهای پرنفوذی همچون آمریکا و اروپا رغبت بیشتری برای مشارکت در این فرآیند خواهند یافت.

شهرکسازی ها
هرتزوگ در حال حاضر گفته است که شهرک‌سازی‌ها را به زمین‌هایی محدود می‌کند که اسراییل در تبادل زمین با فلسطین گرفته است. این موضوع خوشایند فلسطینی‌ها نخواهد بود. اما شکی نیست که هرتزوگ تلاش خواهد کرد که رضایت واشنگتن در این موضوع را به دست آورد. به همین سبب، احتمالاً شاهد کاهش فشار بر کرانۀ غربی و بخش فلسطینی بیت المقدس خواهیم بود. برای هرتزوگ، شهرکسازی یک مسئلۀ ایدئولوژیک نیست، و او مسلماً هم به سبب مسائل مربوط روند صلح و هم به خاطر مسائل اقتصادی، تلاش خواهد کرد تا از میزان آن بکاهد.

ایران
هرتزوگ پیوسته به سیاست‌های نتانیاهو در قبال ایران، به خصوص در مورد سخنرانیش در کنگره و دخالتش در سیاست داخلی آمریکا، تاخته است و اخیراً گفته است که یک توافق می‌تواند منافع اسراییل را حفظ کند. هر کسی در اسراییل نخست وزیر شود، به ایران بدبین خواهد بود. اما فرق هرتزوگ با نتانیاهو این است که او به دنبال توافقنامه‌ای که باب میل اسراییل باشد نیست، بلکه به دنبال توافقنامه ‌ای است که عملی باشد. هرتزوگ اخیراً گفته است که با نتانیاهو در این مورد که ایران یک تهدید است، اتفاق نظر دارد، اما در مورد "روش" برخورد با آن هم نظر نیست. برخلاف نتانیاهو، هرتزوگ اعتماد بیشتری به ایالات متحده دارد، و در کار ایالات متحده در رسیدن به توافق سنگ اندازی نخواهد کرد.

توافق هسته‌ای ایران با ایالات متحده، احتمالاً در چند هفتۀ آینده و در بحبوحۀ تشکیل ائتلافها در کنست، نهایی خواهد شد. و ممکن است منجر شود که هرتزوگ مواضع سفت و سخت تری بگیرد. اما مشخص است که هرتزوگ بسیار بیش از نتانیاهو به توافق روی خوش نشان می‌دهد و به آمریکا اعتماد دارد.