۲۰ روز رکودیِ بورس

بورس تهران که پس از چهار صعود متوالی در مقیاس ماهانه، معاملات خردادماه را با افت ۵/ ۲‌درصدی به پایان رسانده بود، نخستین روز تابستان را نیز منفی آغاز کرد و با افت ۴۱/ ۰ درصدی تا محدوده یک‌میلیون و ۵۳۳‌هزار واحدی عقب نشینی کرد.

روزی سرخ که با افت قیمت ۷۰‌درصد از نماد‌های معاملاتی پایان یافت و همزمان با تداوم رکود در حجم دادوستدها، شاهد خروج بیش از ۲۰۰ میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی دیگر از گردونه معاملات سهام بودیم.

۲۰ روز رکودی در تالار شیشه‌ای

روز‌های کم جان بورس ادامه دارد. حالا ۲۰روز کاری است که ارزش دادوستد‌های خرد سهام بورسی در سطوح کمتر از ۴‌هزار میلیارد‌تومان قرار دارد و هر چند فروشنده زیادی در بازار به‌چشم نمی‌خورد، اما خبری هم از خریدار نیست. گویا هر دو طرف دست نگه داشته اند تا در شرایط بهتری برای ورود یا خروج از بازار تصمیم‌گیری کنند. فضایی انتظاری که سکوتی زجرآور را در تالار شیشه‌ای حاکم کرده است.

شرایط نامشخص احیای برجام از اصلی‌ترین موانع شکل گیری تقاضا در بازار سهام است. تا حالا بورسی‌ها به صعود نرخ‌ها در بازار ارز و انتظارات تورمی نیز واکنشی نشان نداده‌اند و حتی اخبار حاصل از مجامع نیز چندان توجه فعالان بازار را به خود جلب نمی‌کند؛ این در حالی است که هر ساله حداقل در فصل مجامع شاهد افزایش رونق بازار و حضور گرم سرمایه گذاران بودیم. امسال، اما شرایط متفاوت است.

بازار‌های جهانی نیز این روزها، روی خوش به سهامداران نشان نمی‌دهند و به واسطه سیاست‌های انقباضی بانک‌های مرکزی برای مقابله با تورم، عموما با نوسانات نزولی مواجه هستند، با این‌حال هستند صنایعی که رنگی متفاوت از کل بازار به خود می‌گیرند. روز گذشته درمیان گروه‌های پرتراکنش و اثرگذار، این خودروسازان بودند که این نقش متفاوت را ایفا کردند.

خودنمایی خودرویی‌ها

در حالی شاخص‌کل بورس تهران دادوستد‌های روز چهارشنبه را با عقب نشینی بیش از ۶هزار واحدی به پایان رساند که شاخص صنعت خودرو ۶۵/ ۱‌درصد رشد کرد و بار دیگر سهامداران شاهد رشد لیدر‌های این صنعت و البته با شدت بیشتر زیرمجموعه‌های خودروسازان بزرگ بودند.

جذابیتی که مجددا به داغ‌شدن اخبار مربوط به واگذاری سهام تودلی بازمی‌گردد. در حال حاضر ایران خودرو مالک ۸/ ۴۱درصد از سهام شرکت گسترش سرمایه گذاری

ایران خودرو است و «خگستر» نیز مالکیت ۶/ ۱۰ درصد از «خودرو» را در دست دارد. درخصوص سایپا نیز همزمان با مالکیت ۳/ ۳۸ درصدی «خساپا» در «ورنا»، سرمایه گذاری رنا نیز سهمی ۶/ ۱۵ درصدی از شرکت سایپا دارد.

سهام تودلی به سهام شرکت اصلی که در مالکیت شرکت زیرمجموعه است، گفته می‌شود و شرکت زیرمجموعه بر اساس الزامات قانونی باید سهام خودروسازان را واگذار کند که طبیعتا از این محل سود مناسبی را شناسایی خواهد کرد. موضوعی که بازی سهامداران در این گروه‌ها را داغ کرد و بار دیگر نگرانی‌هایی درخصوص حبابی شدن قیمت سهام خودرویی ایجاد کرد.

به این ترتیب افزایش احتمال عرضه بلوک سهام دولتی دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران‌خودرو و سایپا و همچنین سهام تودلی این دو شرکت باعث شده است که امیدواری به بهبود وضعیت تاسف بار این صنعت بیشتر شود.

روز سه شنبه نامه‌ای از رئیس سازمان خصوصی سازی مبنی بر آمادگی این نهاد در راستای عرضه یکجای سهام تودلی خودرویی‌ها به وزیر صمت منتشر شد. به این ترتیب سهام خودرویی‌ها دیروز علاوه‌بر رشد قیمتی، بیشترین ارزش دادوستد‌ها را نیز در اختیار گرفتند.

فعالان بازار سهام معتقدند واگذاری سهام دولتی باقی‌مانده در شرکت‌های خودرویی، می‌تواند منجر به بهبود وضعیت عملیاتی و مالی این شرکت‌ها شود.

شرکت‌هایی که بر اساس آخرین آمار در دست، طی سال‌گذشته بیش از ۹هزار میلیارد‌تومان زیان شناسایی کردند و زیان انباشته آن‌ها به قله ۷۵هزار میلیارد‌تومانی رسیده است و باید دید آیا فروش سهام دولت در این شرکت‌ها می‌تواند مانع از قیمت‌گذاری دستوری در صنعت خودرو و بهبود وضعیت عملیاتی این شرکت‌ها شود یا پس از آن نیز قرار است شرایط به همین شکل ادامه یابد؟

مانع جهانی رونق بورس

اما همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، روند نه‌چندان مطلوب کالا‌های پایه در بازار جهانی، این روز‌ها به یکی از سد‌های تقویت تقاضا در تالار شیشه‌ای تبدیل شده است.

دیروز به‌دنبال فشار جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا، برای کاهش هزینه‌های فزاینده سوخت، از جمله فشار بر شرکت‌های بزرگ آمریکایی برای کمک به کاهش مشکلات رانندگان در فصل اوج تقاضا، شاخص‌های نفتی نزولی شدند و هر بشکه نفت‌برنت با افت قیمت ۴ دلار (تا ساعت ۱۶)، در محدوده ۱۱۰دلاری قیمت خورد.

نفت‌خام آمریکا افت بیشتری را تجربه کرد و با کاهش روزانه ۵/ ۴دلاری، ۱۰۴ دلار مورد معامله قرار گرفت. گفته می‌شود ایالات‌متحده در تلاش برای مقابله با افزایش قیمت بنزین و تورم است و در این میان انتظار می‌رود جو بایدن، خواستار تعلیق موقت مالیات ۴/ ۱۸سنت بر هر گالن بنزین شود، ضمن اینکه مقرر شده امروز (پنج‌شنبه) هفت شرکت بزرگ نفتی تحت‌فشار کاخ‌سفید برای کاهش قیمت سوخت، با رئیس جمهور آمریکا دیدار کنند.

درمیان فلزات نیز روز چهارشنبه هر تن مس، مجددا به سطوح کمتر از ۹هزار دلار نزول کرد و آلومینیوم نیز ۲‌درصد کاهش قیمت داد تا سیگنالی منفی به معامله گران سهام بزرگ کالامحور بورس تهران ارسال کند.

بازاری که حدود ۷۰‌درصد از ارزش کل آن در اختیار شرکت‌های کالاپایه بوده که مستقیما از نوسان قیمت‌ها در بازار‌های جهانی اثر می‌پذیرند.