زنگ خطر در بورس؟

رشد بورس تهران در ماه‌های اخیر اذهان بسیاری از فعالان بازار سهام را به خود مشغول کرده و گروهی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران در روزهای اخیر به‌دقت روند معاملات بازار سهام در روزهای اخیر را رصد می‌کردند تا بتوانند به بهترین نحو درباره سبد معاملاتی خود تصمیم‌گیری کنند.

در روز گذشته بالاخره موعد اصلاح قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای فرا رسید‌ و جولان فروشندگان سهام در صحنه معاملات، مجال خودنمایی را به خریداران نداد و این گروه از بازیگران بازار سهام تا دقایق پایانی معاملات دست بالا را داشتند و نماگرها و قیمت‌های بازار را به سطوح نازلی تقلیل دادند.

 از آغازین دقایق معاملات دیروز بورس تهران فشار محسوس عرضه و فروش در بسیاری از نمادهای معاملاتی احساس می‌شد و در این میان نمادهای کوچک و باارزش بازار پایین‌‌‌‌‌‌‌‌ که در ماه‌های اخیر توانسته بودند در ثبت بازدهی گوی سبقت را از بزرگان و شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌سازهای بورسی بربایند، در روز گذشته همسو با کاهش قیمت در نمادهای بزرگ بازار، با افت قیمتی مواجه شدند.

سوالی که در این میان به اذهان اکثر فعالان بازار سهام متبادر شده‌، این است که آیا بازار سهام مجددا به ریل صعودی باز‌خواهد گشت یا به مانند سال‌۹۹ هیجان تزریقی از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها به گردونه معاملات، قطار قیمت‌ها در بازار سهام را وادار به عقب‌نشینی به ایستگاه‌‌‌‌‌‌‌‌های قبلی خواهد کرد؟

رکوردشکنی شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ها

سرخ‌‌‌‌‌‌‌‌پوشی بازار سهام در روز گذشته، با رکوردشکنی شاخص‌های سهام همراه بود. در روزی که گذشت، شاخص‌کل بورس تهران با ثبت افت ۹۵‌هزار‌واحدی، کانال ۲‌میلیون و ۵۰۰‌هزار‌واحدی را واگذار کرد تا ادامه مسیر معاملاتی را در کانالی پایین‌تر سپری کند. در توصیف اهمیت روز منفی بورس تهران در همین حد می‌توان گفت که چنین افتی در شاخص اصلی بازار سهام، از ۲۵ آذر سال‌۹۹ به بعد بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است.

در آن روز نماگر اصلی بازار سهام افت ۷۶/ ۳‌درصدی را ثبت کرده بود. شاخص هم‌‌‌‌‌‌‌‌وزن نیز در روز گذشته با افت ۴۵/ ۳‌درصدی همراه شد تا این سنجه آماری نیز بیشترین افت روزانه خود را از ۹ بهمن سال‌گذشته به بعد تجربه کرده باشد. با ثبت این عملکرد، نماگر هم‌‌‌‌‌‌‌‌وزن پس از ۱۵روز معاملاتی متوالی که جامه‌سبز بر‌تن داشت، سرخ‌‌‌‌‌‌‌‌پوش شد.

در فرابورس اما شتاب کاهش قیمت‌ها بیشتر از بورس بود و نماگر اصلی این بازار با کاهش ارتفاع ۹۴/ ۳‌درصدی همراه شد تا از کانال ۳۲‌هزارواحدی به کانال ۳۰‌هزار‌واحدی نقل‌مکان کرده باشد. این مقدار از افت روزانه در تاریخ محاسبه شاخص فرابورس بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است.

ثبت آمارهای منفی در شاخص‌های سهامی با حمایت سایر پارامترهای آماری نیز همراه بود. در روزی که گذشت شاهد خروج ۲‌هزار و ۵۸۵‌میلیارد‌تومانی پول از سوی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها بودیم. این مقدار خروج پول از گردونه معاملات سهام در مقیاس روزانه از شهریور۹۹ به بعد بی‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده‌است. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، موفق به‌ثبت رقم ۱۴‌هزار و ۱۴۴‌میلیارد‌ تومان شد.

اصلاح یا ریزش؟

با توجه به اینکه بازار سهام در سال‌۹۹ گرفتار حباب قیمتی در بسیاری از نمادها شد و پس از آن شاهد افت فجیع قیمت‌ها در بازار سهام بودیم، هنوز هم بسیاری از سهامداران خاطرات تلخ قفل‌‌‌‌‌‌‌‌شدن سهم‌‌‌‌‌‌‌‌ها در صف‌فروش و گیرکردن در صفوف فروش گسترده و حجیم آن سال‌را به‌خاطر دارند. روزهای تلخی که هر‌روزه برای سهامداران آب‌شدن بخشی از سرمایه آنها را به‌دنبال داشت.

اکنون اما سهامداران فعلی بورس تهران مارگزیده هستند و با سنجش و رصد اتفاقات حاکم بر کلیت بورس تهران و گروه‌ها و صنایع مختلف، به‌دنبال پاسخگویی به این سوال هستند که آیا افت قیمت‌هایی که در روز گذشته در بازار سهام به‌وقوع پیوست، هشداری از شروع ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌دار کاهش قیمت‌ها در بورس تهران است، یا افت قیمت‌ها در روز قبل، صرفا واکنش سهامداران به رشدهای اخیر بورس تهران و شناسایی سود در نمادهای مختلف است؟

در پاسخ به این سوال می‌توان گفت که با توجه به شواهد موجود و بررسی آمار و ارقام، بورس تهران هیچ‌گاه ریزشی در ابعاد سال‌۹۹ را تجربه نخواهد کرد و در صورت ثبات دلار در مقادیری بالاتر از کانال ۵۰‌هزار‌تومان بعید است که شاخص‌کل بورس تهران کانال ۲‌میلیون‌واحدی را به سمت پایین بشکند. واقعیات و مقتضیات اقتصادی کشور این موضوع را به مخاطب یادآور می‌شود که نرخ ارز امکان تثبیت در سطوح زیر ۵۰‌هزار‌تومان را با شرایط فعلی ندارد و این موضوع از توان کافی و لازم برای نگهداشت شاخص‌کل بورس تهران در بالای مرز روانی و مهم ۲‌میلیون‌واحدی برخوردار خواهد بود.

آنچه که در روز گذشته به‌وقوع پیوست، واکنش دسته‌‌‌‌‌‌‌‌جمعی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار سهام به اصلاح بازار سهام بود؛ در واقع سهامداران حقیقی بورس تهران به مدد خاطرات تلخ ثبت‌‌‌‌‌‌‌‌شده در سال‌۹۹، بعد از تجربه رشدهای اخیر، یک موج اصلاحی را برای بازار سهام متصور بودند که با کاهش قیمت‌ها در روز گذشته، بسیاری ار فعالان بورس تهران، این افت قیمت‌ها را به منزله شروع کاهش ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌دار قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای قلمداد کردند.

آنچه که پیداست این است که بورس تهران پس از اندکی استراحت قیمت‌ها در سطوح پایین‌تر مجددا به ریل صعودی باز خواهد شد و قیمت‌های بازار سهام به سطوح بالاتری از مقادیری که اکنون قرار دارند خواهد رسید، اما نکته شایان‌توجه این است که از این به بعد کلیت بازار سهام، رشد همه‌‌‌‌‌‌‌‌جانبه و دسته‌جمعی را تجربه نخواهد کرد و مسیر برخی گروه‌ها و صنایع از یکدیگر جدا خواهد شد.

گزارش‌هایی که شرکت‌ها در کدال منتشر می‌کنند، مبنای سنجش عملکرد شرکت‌های بنیادی خواهد بود. به‌علاوه بازار به آیتم‌‌‌‌‌‌‌‌هایی مانند P/ E FORWARD شرکت‌ها نیز در گروه‌های بنیادی، وزن قابل‌‌‌‌‌‌‌‌توجهی در محاسبات خواهد داد.

افزون بر موارد یادشده هر قدر که اسکناس آمریکایی در بازار آزاد، با افزایش قیمت مواجه شود، به تناسب این افزایش، بازار سهام نیز از این افزایش نرخ دلار بهره‌‌‌‌‌‌‌‌مند خواهد شد.

در مقام جمع‌‌‌‌‌‌‌‌بندی می‌توان این‌چنین استنباط کرد که قیمت‌ها در مقطع فعلی در بورس تهران هیچ‌گاه مانند سال‌۹۹ با افت همراه نخواهند شد و بازار از این به بعد رشد دسته‌‌‌‌‌‌‌‌جمعی را تجربه نخواهد کرد و در گروه‌های بنیادی، بازار به گزارش‌های منتشره شرکت‌ها وزن و بهای قابل‌‌‌‌‌‌‌‌توجهی در محاسبات خواهد داد.

منبع: دنیای اقتصاد