رابطه مبهم تحریم و دلار با کمیابی دارو!

در هفته‌های اخیر اخبار پراکنده‌ای منتشر شد از کمبود بعضی دارو‌ها در کشور. حتی رئیس انجمن تالاسمی در یک نشست خبری از مرگ ۹۳ بیمار تالاسمی به دلیل عارضه قلبی ناشی از دریافت نکردن دارو و تزریق داروی بی کیفیت خبر داد.

یکی دیگر از سایت‌های خبری هم از کمبود دارو‌های بیماران هپاتیت B نوشت. شرایطی مشابه آنچه در سال‌های ۹۱ و ۹۲ شاهد آن بودیم. آن زمان همزمان با نوسانات ناگهانی قیمت ارز خیلی از دارو‌ها (به خصوص دارو‌های بیماران خاص) کمیاب شد و به روایتی در تامین ۳۵۰ قلم دارو با کمبود مواجه بودیم.

اگرچه شخنگوی وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو طی همین روز‌های اخیر در گفت و گو‌های جداگانه تاکید کرده اند کشور با کمبود دارو مواجه نیست و با خروج آمریکا از برجام هم مشکلی برای ما پیش نخواهد آمد حالا، اما دوباره این ابهام پیش آمده که آیا کمبود دارو‌ها به ماجرای بازگشت تحریم و خروج آمریکا از برجام ارتباط دارد؟ یا باید افزایش قیمت ارز را عامل این ماجرا بدانیم؟

بعد از مطرح شدن این شایعات صفحه رسمی وزارت امور خارجه آمریکا به فارسی در فیس بوک و توئیتر مدعی شد که بر خلاف بعضی ادعا‌ها دارو و مواد غذایی هیچ وقت در فهرست تحریم‌ها نبوده.

با این حال یکی از وارد کنندگان دارو در گفت و گو با هفت صبح می‌گوید سیاست‌های طرح تحول سلامت که مانع افزایش قیمت دارو می‌شود باعث کمیاب شدن دارو‌ها شده، چون شرکت‌های واردکننده عملا یک بنگاه اقتصادی هستند و با توجه به افزایش قیمت‌ها نمی‌توانند با قیمت‌های قبلی محصولاتشان را عرضه کنند.

او توضیح داد که قیمت آنتی بیوتیک‌ها در روز‌های آینده تا دو برابر افزایش خواهد یافت، چون هند و چین که بزرگترین تولید کننده‌های مواد اولیه آن هستند به علت مسائل زیست محیطی از حجم تولیدشان کاسته اند.

همینطور جعبه دارو ۶۰ درصد و پوکه آمپول هم ۲۰ درصد افزایش قیمت داشته است. در ادامه ما ارتباط موضوع دلار وتحریم با دارو را در گفت و گو با محمد پیرورام دبیر سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی و مواد شیمیایی جویا شدیم که می‌خوانید.

۱. آیا واقعا دارو هیچ وقت تحریم نبوده؟ این شوال را از دبیر سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی پرسیدیم و او پاسخ داد: «بله از نظر تبلیغاتی اینکه می‌گویند دارو تحریم نبوده درست است، اما وقتی بانک‌ها با ما همکاری نمی‌کنند و نمی‌توانیم مبادلات مالی انجام بدهیم چطور می‌خواهیم دارو وارد کشور کنیم؟ مگر اینکه خارج از کشور حساب ارزی داشته باشیم که این هم میسر نیست، چون افراد هم تحریم می‌شوند و حساب‌ها را مسدود می‌کنند.»

۲. محمد پیرورام در این مورد که علت کمیاب شدن بعضی دارو‌ها در بازار چیست و اینکه آیا ارتباطی با افزایش قیمت ارز دارد توضیح داد: «دلیل کمبود دارو در مورد اقلام وارداتی یا تولید داخل متفاوت است. در بخش تولید با این مشکل مواجه هستیم که بیمه‌ها پول داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها را نمی‌توانند پرداخت کنند. وقتی داروخانه و بیمارستان نتواند پول شرکت پخش کننده را بدهد داروساز هم به پولش نمی‌رسد.

داروساز هم وقتی پول سازنده مواد اولیه را نداشته باشد مشکل ایجاد می‌شود. در عین حال تک نرخی شدن دلار هم به ضرر تولید کنندگان داخلی شده. قبلا قیمت ارز با یک شب ملایم از ۳۲۰۰ به ۳۷۰۰ رسید و در بازار آزاد هم وارد کنندگان باید دلار ۶۰۰۰ تومانی می‌خریدند.

ناگهان قیمت ارز روی ۴۲۰۰ تومان تک نرخی شد. این یعنی دلار برای تولید کننده گران شد. و برای وارد کننده ارزان. هرچند که هنوز همین ارز هم به خیلی از شرکت‌ها نداده اند، اما همین که هزینه‌های تولید کننده‌ها بالا رفته، اما قیمت دارو در دست دولت است و اجازه افزایش قیمت نمی‌دهد باعث شده خیلی از کارخانه‌های داروسازی بزرگ در آستانه ورشکستگی قرار بگیرند.»

پیرورام ضمن نام بردن چند شرکت بزرگ داروسازی توضیح داد: «الان داروسازی «ف» که ۷۰ درصد آنتی بیوتیک را تامین می‌کند ورشکسته شده. شرکت «د. پ» در آستانه ورشکستگی قرار دارد و توزیع آمپول کم شده، چون شرکت‌های «پ. آ» و «د. ش» ۸۰ میلیارد تومان معوقات دارند.»

۳. او در مورد علت کمیاب شدن دارو‌های وارداتی اینطور توضیح داد: تحریم‌ها می‌تواند اثرگذار باشد و واردات دارو را شخت کند، اما ارتباط ایران با شرکت‌های بزرگ و چند ملیتی است مثل روش، فایزر و سانوفی که پروتکل‌های خاص خودشان را دارند. ارتباط با شرکت‌های دیگر سخت خواهد شد.

اما مسئله‌ای که الان باعث کمیاب شدن دارو‌های وارداتی شده موضوع دیگری است. علت به بداظهاری بعضی شرکت‌های وارد کننده در سامانه گمرک بر می‌گردد. ما در گمرک با محموله‌هایی مواجه شدیم که در سامانه ثبت نشده اند. یا دارو‌هایی وارد کرده بودند که در سامانه به نام دیگر ثبت شده بود برای فرار از پرداخت تعرفه.

مثلا اگر شرکتی بخواهد استامینوفن وارد کشور کند، چون نمونه داخلی این دارو وجود دارد باید ۳۲ درصد تعرفه بپردازد، اما آن‌ها در اظهارنامه اسم داروی دیگر را نوشتند که تعرفه به آن نمی‌خورد.

حالا گمرک متوجه این موضوع شده و جلوی محموله‌های آن‌ها را گرفته تا بیشتر بررسی کنند و این شرکت‌ها جریمه شوند. در مجموع می‌توان گفت: مشکلات فعلی بازار دارو نتیجه سیاست‌های غلط دولت و اقدامات مافیای دارو است.»

منبع: روزنامه هفت صبح