روند نزولی بورس ادامه دارد؟!

پرونده بورس تهران در آخرین ماه فصل گرم سال در حالی بسته شد که نماگر اصلی بازار سهام با افت ۲/ ۹ درصدی در مقیاس ماهانه، دومین ماه منفی بورس در سال ۹۹ را ثبت کرد. با وجود عملکرد منفی سهام در دو ماه گذشته، اما بازدهی نماگر اصلی بازار سهام در نیمه نخست سال ۹۹ حکایت از صدرنشینی این بازار در برابر دیگر گزینه‌های سرمایه‌گذاری دارد.

به‌طوری که در برابر رشد ۱۱۸ درصدی سکه و ۶۹ درصدی دلار آزاد، شاخص کل بورس تهران با رشدی بالغ بر ۲۱۱ درصد در ۶ ماه نخست سال ۹۹ همراه شده است. به این ترتیب سهامداران در سال جاری روزانه حدود یک درصد سود (نرخ بهره مرکب) کسب کرده‌اند.

چهارمین افت ماهانه تاریخ بورس
در ادامه مسیر نزولی بازار سهام در مردادماه، آخرین ماه تابستان نیز با افت ۲/ ۹ درصدی شاخص کل به پایان رسید تا سنگین‌ترین افت ماهانه نماگر بورس تهران از آذر ۹۷ رقم خورد. شاخص هموزن نیز در این ماه افتی معادل ۷/ ۱۳ درصد را تجربه کرد تا به کاهش یکدست قیمت سهام گواهی دهد.

در مجموع از ابتدای سال ۹۹ تاکنون بازدهی شاخص سهام ۲۱۱ درصد برآورد شد تا صدرنشینی بورس تهران در جدول بازار‌های سرمایه‌گذاری حفظ شود. هر چند بازار سهام در مجموع نیمه نخست سال ۹۹ توانسته با جذب بالای نقدینگی در صدر بایستد، اما ارزش معاملات خرد سهام که به ۳۰هزار میلیارد تومان نیز رسیده بود در روز‌های پایانی تابستان و در روز‌های منفی بازار رو به کاهش گذاشت و حتی به سطح هزار میلیارد تومان در روز نیز رسید.

در نیمه نخست امسال، پس از هجوم پول‌های سرگردان به گردونه معاملات سهام، رشد افسارگسیخته قیمت‌ها را شاهد بودیم. به‌طوری که نماگر سهام در نیمه مرداد مرز دو میلیون واحد را نیز فتح کرد و بازدهی این نماگر از ابتدای سال از ۳۰۰ درصد نیز فراتر رفت.

در ادامه، اما سیاست‌های یک بام و دو هوای سیاست‌گذار و تلاش برای حمایت مصنوعی از شاخص سهام سبب افزایش تردید و بی‌اعتمادی صاحبان نقدینگی شد. سرمایه‌گذارانی که پیش‌تر نیز در هراس از افزایش قیمت‌ها و فرضیه حبابی شدن بازار، با تردید دادوستد می‌کردند و با آغاز موج اصلاحی در بازار، بیش از گذشته هراسان شدند.

خروج پول حقیقی در آخرین ماه تابستان
پس از ورود حدود ۹۴ هزار میلیارد تومان نقدینگی از سوی سرمایه‌گذاران خرد به گردونه معاملات سهام در ۵ ماه نخست سال ۹۹، شهریورماه شاهد خروج بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان پول حقیقی از جریان دادوستد‌ها بودیم. به این ترتیب پس از گذشت ۱۴ ماه، سهامداران حقوقی به حمایت از شاخص سهام پرداختند و خالص خرید مثبتی را رقم زدند.

در مجموع نیمه نخست سال، ۸۱ هزار و ۷۱۵ میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران خرد بازار منتقل شود. در این میان گروه‌های بزرگ کامودیتی‌محور در صدر جذب نقدینگی خرد قرار گرفتند. در این راستا گروه فرآورده‌های نفتی با خالص خرید ۲۸ هزار میلیارد تومانی حقیقی‌ها همراه شد و پس از آن شاهد ورود ۱۶ هزار و ۱۳۰ میلیارد تومان نقدینگی به سهام زیرمجموعه گروه فلزات اساسی بودیم.

در آن‌سوی بازار نیز گروه چند رشته‌ای صنعتی با محوریت «شستا» با بیشترین خالص فروش حقیقی به ارزش ۲ هزار و ۷۴۱ میلیارد تومان در ۶ ماه نخست سال ۹۹ مواجه شد. بانکی‌ها نیز در این بازه زمانی شاهد خروج ۶۱۳ میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خود بودند.

عملکرد صنایع در آخرین ماه تابستان
نگاهی به عملکرد صنایع ۳۸ گانه بورسی در شهریور ۹۹ نشان می‌دهد که در مقابل سرخپوشی ۳۵ گروه، تنها سه صنعت کامودیتی‌محور با رشد قیمت سهام زیرمجموعه خود همراه شدند. از این رو بیشترین رشد شاخص صنعت از آن گروه فلزات اساسی با افزایش ۲/ ۱۳ درصدی میانگین قیمت‌ها شد.

پس از آن گروه کانه‌های فلزی رشد حدود ۱۰ درصدی را تجربه کرد و پتروشیمی‌ها نیز شاهد افزایش ۵/ ۲ درصدی شاخص صنعت خود بودند. در این میان گروه استخراج نفت و گاز با تک نماد «حفاری» شاهد ریزش ۸/ ۳۶ درصدی قیمت بود. گروه فنی و مهندسی با دو نماد «رتکو» و «رمپنا» با کاهش ۳/ ۳۴ درصدی مواجه شد.

بیشترین ارزش دادوستد سهام نیز در این ماه از آن گروه فلزات اساسی با معامله ۳۷ هزار و ۸۶۰ میلیارد تومانی شد. سه گروه بانک، فرآورده‌های نفتی و خودرو دیگر صنایع پرمعامله بورس تهران در آخرین ماه تابستان بودند. با تعمیم این آمار به نیمه نخست سال، اما تمامی صنایع سبزپوشند.

در این میان بیشترین بازده از آن گروه محصولات چرمی با تک نماد «وملی» و رشد ۵/ ۵۷۷ درصدی شد. پس از آن گروه وسایل ارتباطی با تک نماد «ولپارس» و رشد ۵۳۵ درصدی شد. گروه چند رشته‌ای صنعتی نیز در نیمه نخست سال ۹۹ با رشد ۳۳۲ درصدی میانگین قیمت سهام زیرمجموعه خود همراه شد.

سکه؛ رقیب جدی سهام
بازدهی ۲۱۱ درصدی شاخص سهام طی نیمه نخست سال ۹۹ در شرایطی رقم خورد که سکه با رشد ۱۱۸ درصدی به رقیب جدی بازار سهام تبدیل شده است. دلار نیز در این مدت رشد ۶۹ درصدی را ثبت کرده و قدم در کانال ۲۷ هزار تومانی گذاشته است.

این در حالی است که در بازه شهریورماه، بازار سهام با اختلاف سنگینی از رقبای خود جا ماند. در آخرین ماه تابستان در حالی شاخص کل بورس تهران کاهش ۲/ ۹ درصدی را تجربه کرد که شاهد رشد ۲۱ درصدی سکه و افزایش بهای ۱۸ درصدی دلار در بازار آزاد بودیم.