چرا آنها از خانههای خود فرار میکنند؟
بر اساس آمار آژانس پناهجویان سازمان ملل، تقریباً ۷۰ درصد از پناهجویان جهان از ۵ کشور هستند: سوریه، افغانستان، سودان جنوبی، میانمار و سومالی و میزبانان اصلی آنها نیز کشورهای همسایهشان. بسیاری از سوریها به ترکیه گریختند و بیشتر افغانها به پاکستان.
کد خبر :
۷۲۹۷۰
بازدید :
۴۷۹۷
فرادید | در سال ۲۰۱۸ هر روز بیش از ۳۵۰۰۰ نفر در جهان مجبور به ترک خانههایشان شدند - هر ۲ ثانیه ۱ نفر - و با این آمار جمعیت آوارگان جهان به رکورد ۷۱ میلیوننفری دست یافت. بر اساس آمارهای آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد، در مجموع ۲۶ میلیون نفر از مرزها عبور کردند، ۴۱ میلیون نفر در داخل سرزمینهای خود آواره شدند و ۳.۵ میلیون نفر درخواست پناهندهشدن دادند.
جنگهای ویرانگر و افزایش تعداد آوارگان
جنگ و خشونت، تعقیب و نقض حقوق بشر، زنان، مردان و کودکان بیشتری را از خانههایشان آواره کرده است.
در حقیقت، بر اساس آمارهای آژانس پناهندگان سازمان ملل، طی ۱۰ سال گذشته، با شروع جنگهای ویرانگر عراق و سوریه، که بسیاری از خانوادهها را مجبور به ترک محل زندگیشان کرد، تعداد آوارگان در جهان ۲برابر شده است.
درگیری در جمهوری دموکراتیک کنگو، یمن و سودان جنوبی و همچنین فرار پناهجویان روهینگیایی از میانمار به بنگلادش تأثیر زیادی در افزایش آوارگی داشته است.
آوارگان داخلی
درحالیکه تمرکز بیشتر روی پناهندگان، به معنی افرادی است که به دلیل درگیری، تعقیب و جنگ مجبور به عبور از مرزها شدهاند، تعداد زیادی از آوارگان در سراسر جهان مجبور میشوند در درون کشور خود باقی بمانند.
این افراد که مجبور به ترک خانههایشان شده، اما همچنان در وطن خود آوارهاند، «آوارگان داخلی» نامیده میشوند.
آوارگان داخلی نمیتوانند مسافتهای زیادی را طی کنند؛ یا به این دلیل که میخواهند نزدیک خانه و خویشاوندان خود باشند؛ یا به این دلیل که هزینه عبور از مرزها را ندارند. اما بسیاری از آوارگان داخلی در مناطقی - مانند مناطق جنگی- گرفتارند، که بهدلیل سختی دسترسی، امدادرسانی به آنها مشکل است؛ بنابراین این افراد برای حفظ ایمنی خود نیازمند کمک دولت هستند. دولتهایی که به هر دلیل - یا جنگ یا اینکه خودشان علت اصلی آوارگی هستند - نمیتوانند زندگی این افراد را تأمین کنند.
برای همین، آژانس پناهندگان سازمان ملل، از آوارگان داخلی به عنوان «آسیبپذیرترین آوارگان» جهان نام میبرد. کلمبیا، سوریه و جمهوری دموکراتیک کنگو بیشترین تعداد آوارگان داخلی را دارند. اما بر اساس گزارش مرکز کنترل آوارگی داخلی، افزایش آوارگان داخلی به دلیل بحرانهای زیستمحیطی و فجایع طبیعی به دلیل «تغییرات شدید آب و هوایی» نیز هست.
بزرگترین گروه آوارگان، پس از آوارگان داخلی، پناهجویان هستند. تعداد ۲۵.۹ میلیون نفر تا آخر سال ۲۰۱۸ پناهجو شدهاند که از این تعداد نیمی کودک هستند. ۱ نفر از هر ۴ پناهجو اهل سوریه است.
کوچکترین تعداد آوارگان افرادی هستند که به هر دلیل به دنبال دریافت پناهندگی هستند- شامل افرادی که حریم امن یک کشور دیگر را مطالبه میکنند؛ اما ادعاهای آنها مورد توجه کشور میزبان قرار نمیگیرد. این افراد در سال ۲۰۱۸ در حدود ۳.۵ میلیون نفر بودند و از هر ۱۰ نفر کمتر از ۱ نفر واقعاً مجبور بودند از خانههایشان فرار کنند.
تا پایان سال ۲۰۱۸، سوریها بزرگترین گروه از جمعیت آوارۀ اجباری در جهان را تشکیل میدادند. اگر آوارگان داخلی، پناهجویان و پناهندگان را با هم جمع بزنیم، تعداد آوارگان سوری رقمی در حدود ۱۳ میلیون نفر میشود. کلمبیاییها دومین بزرگترین گروه بودند. بر اساس آمارهای آژانس پناهندگان سازمان ملل در سال ۲۰۱۸ تعداد ۸ میلیون کلمبیایی و ۵.۴ میلیون کنگویی از خانههایشان آواره شدند.
اگر فقط به آمارهای سال گذشته نگاه کنیم، تعداد ۱۳.۶ میلیون نفر مجبور به ترک خانههایشان، بیشتر به دلیل جنگ و درگیری، شدند. این تعداد بیشتر از جمعیت دهلی، پرجمعیتترین شهر هند است. از این تعداد، ۱۰.۸ میلیون نفر مجبور شدند در داخل مرزهای سرزمینی خود باقی بمانند که یعنی از هر ۵ نفر ۴ نفر آواره داخلی شدند.
در این میان، ۲.۸ میلیون نفر یا پناهجویان ثبت شده هستند یا افرادی هستند که به دنبال دریافت پناهندگی هستند. فقط ۲.۹ میلیون نفر از افرادی که پیش از این خانههای خود را ترک کرده بودند، در سال ۲۰۱۸ به کشورهای خود بازگشتهاند که بسیار کمتر از آمار آوارگان است.
جمعیت جدید آوارگان داخلی اتیوپیها هستند. تقریباً ۳ میلیون اتیوپیایی به خاطر خشونت و درگیریهای قومی و قبیلهای خانههای خود را در سال گذشته ترک کردند. درگیری در جمهوری دموکراتیک کنگو نیز منجر به آوارگی ۱.۸ میلیون نفر در سال ۲۰۱۸ در کنگو شد که البته این تعداد در داخل مرزهای این کشور باقی ماندند.
در سوریه ۱.۶ میلیون نفر آواره داخلی هستند. در سال ۲۰۱۸، بیشترین تعداد افرادی که به دنبال دریافت پناهندگی از یک کشور بودند را ونزوئلاییها تشکیل میدادند. در این سال ۳۴۱۸۰۰ نفر از ونزوئلا خواستار دریافت پناهندگی بودند. یکسال قبل از آن از هر ۵ ونزوئلایی ۱ نفر خواستار پناهندگی بود؛ که این تعداد رقمی بسیار کمتر از تعداد درخواستهای سال ۲۰۱۸ است.
تورم بالا، کمبود غذا، احتمال بالای درگیری، خشونت و تعقیب همگی عواملی هستند که هزاران ونزوئلایی را مجبور به ترک سرزمین کردهاند.
بسیاری از آنها به پرو پناه بردند و تعدادی نیز به برزیل، آمریکا یا اسپانیا رفتند. بیش از ۷۰۰۰ نفر به دنبال دریافت پناهندگی از کشورهای همسایه مانند ترینیداد و توباگو بودند که فقط ۷ مایل از ونزوئلا فاصله دارد.
وضعیتِ نهچندان بهتر
آنیلیس رامیرز، ۳۰ ساله، یکی از هزاران ونزوئلایی است که به دنبال زندگی بهتر در این جزیرههاست. او میگوید: «همه خانوادهام در ونزوئلا زندگی میکنند، ولی من مجبورم به اینجا بیایم و کار کنم. من حتی نمیتوانستم برای دخترم یک جفت کفش بخرم. واقعیت این است که حداقل حقوق برای زندگی کافی نیست. من اکنون در ترینیداد هستم. شغل ندارم. در حال حاضر پاستا میفروشم. مهمترین چیز این است بتوانم دخترم را به مدرسه بفرستم.»
بر اساس آمار آژانس پناهجویان سازمان ملل، تقریباً ۷۰ درصد از پناهجویان جهان از ۵ کشور هستند: سوریه، افغانستان، سودان جنوبی، میانمار و سومالی و میزبانان اصلی آنها نیز کشورهای همسایهشان. بسیاری از سوریها به ترکیه گریختند و بیشتر افغانها به پاکستان.
بسیاری از اهالی سودان جنوبی به سودان یا اوگاندا فرار کردهاند؛ و بسیاری از آوارگان روهینگیایی نیز به بنگلادش گریختند.
چرخه معیوب پناهندگی
آلمان که با هیچیک از این کشورها هممرز نیست، درنتیجه «فرهنگ میزبانی» خود نسبت به آوارگان و پناهجویان که در سال ۲۰۱۵ آن را پایهریزی کرد، میزبان بیش از نیم میلیون سوری و ۱۹۰۰۰۰ آواره افغان است. آلمان از آن زمان قوانین پناهندگی را سختتر کرده است.
شاخص ارزیابی فشار بر کشورهای میزبان، نشان میدهد لبنان بیشترین تعداد پناهندگان را در مقایسه با جمعیت خود دارد. از هر ۶ نفر در لبنان ۱ نفر پناهنده است که بسیاری از آنها از سوریه هستند. در حدود ۸۵ درصد از سوریهای آواره در حال حاضر در اردن و در زیر خط فقط زندگی میکنند.
رویهمرفته یک-سوم از جمعیت پناهندگان جهان (۶.۷ میلیون نفر) در مناطق کمتر توسعه یافته در جهان زندگی میکنند.
تعداد زیادی از افرادی که خانهها و کشور خود را ترک میکنند سر از چادرهای اشتراکی، موقتی و فشرده درمیاورند. بزرگترین اردوگاه آوارگان در بنگلادش است؛ جاییکه که نیممیلیون روهینگیایی را در خود اسکان داده است. دومین بزرگترین اردوگاه بیدی بیدی در شمال اوگانداست که ۲۵ میلیون نفر در آن زندگی میکنند. این اردوگاه محل زندگی سودانیهایی است که از جنگ داخلی گریختهاند.
بیدی بیدی یک روستای کوچک است که از سال ۲۰۱۶ بزرگتر شده و اکنون ۲۵۰ میلیون کیلومتر مربع وسعت دارد - یک سوم شهر نیویورک در آمریکا. اما اردوگاه بیدی بیدی با بسیاری از اردوگاههای دیگر در جهان تفاوت دارد و آن این است که آوارگان میتوانند در این اردوگاه کار کنند و به آموزش و خدمات بهداشتی نیز دسترسی دارند.
دولت اوگاندا که نسبت به پناهندگان رویکردی سخاوتمندانه دارد برای ساکنان بیدی بیدی زمینهایی را درنظر گرفته که بتوانند کشاورزی کنند و برای خود پناهگاه بسازند. هدف دولت خودکفا کردن آوارگان به لحاظ اقتصادی است. مسئولان اردوگاه نیز موظفاند مدرسه، مراکز بهداشتی و سایر زیرساختها را با مواد مقاوم بسازند. هدف اصلی این است که اردوگاه تبدیل به شهری مولد شود.
بحران آوارگی میتواند بدتر شود
با وخیمتر شدن جنگ و درگیری، خشونت و تعقیب و نقض حقوق بشر و افزایش بحرانهای آب و هوایی، تعداد بیشتری از خانههای خود آواره خواهند شد. نگاهی به آمارهای آوارگان داخلی نشان میدهد که بحرانهای آب و هوایی مقصر اصلی آوارگی داخلی است. در سال گذشته ۱۰.۸ میلیون به خاطر درگیری و ۱۷.۲ میلیون به دلیل فجایع طبیعیِ ناشی از تغییرات آب و هوایی شدید مانند سیل و طوفان، مجبور به ترک خانههایشان شدند.
پیشبینی میشود تعداد افرادی که به دلیل فجایع طبیعی آواره میشوند به ۲۲ میلیون نفر در امسال افزایش پیدا کند. طوفانهای استوایی و سیلهای فصلی بسیاری از هندیها و بنگلادشیها را در اوایل سال جاری میلادی از خانههایشان آواره کرد و منجر به کشته شدن ۱۰۰۰ نفر و بیخانمانی میلیونها نفر در موزامبیک، زیمبابوه و مالاوی شد.
این درحالیست که بسیاری از مناطق شهری از پناهجویان استقبال نمیکنند. آوارگان در شهرها اغلب به ساختمانهای نیمه-کاره یا متروک پناه میبرند، با کمبود غذا، آب و خدمات اولیه مواجهاند که آنها را نسبت به بیماریها آسیبپذیر میکند. علاوه بر این بسیاری از بزرگترین شهرهای جهان خود از بحران گرم شدن زمین در رنج هستند.
۹۵ درصد از شهرهایی که در معرض خطرات آب و هوایی هستند در آفریقا و آسیا واقع شدهاند. این به این معنی است که گریختن به مناطق شهری میتواند به گرم شدن جهان کمک بیشتر و بحران آوارگی را عمیقتر کند.
منبع: The BBC World
مترجم فرادید: عاطفه رضواننیا
۰