کشور‌های جهان چگونه آموزش از راه دور به دانش‌آموزان ارائه می‌دهند؟
این نخستین‌باری نیست که مدارس آموزش از راه دور را تجربه می‌کنند. در کشور‌هایی که زمستان‌های سخت دارند و دانش‌آموزان به خاطر بارشِ سنگین برف تعطیل می‌شوند، این اتفاق افتاده است؛ و همچنین نخستین‌باری نیست که آموزشِ فاقدِ ارتباطِ چهره‌به‌چهره رخ می‌دهد. دانش‌آموزان در مناطق بسیار دورافتاده در استرالیا سال‌ها از طریقِ رادیو آموزش دریافت می‌کردند.
کد خبر :
۷۷۵۸۸
بازدید :
۵۵۹۱
فرادید | برای هوآنگ یی‌یانگِ ۱۸ ساله مدرسه وقتی شروع می‌شود که او لپ‌تاپش را روشن کند. طی بیش از دو هفته گذشته، خبری از زنگ مدرسه، راهرو‌های شلوغ، سالن‌های غذاخوریِ شلوغ یا یونیفرمِ مدرسه نبوده است. هوآنگ به جای آنکه تا مدرسه‌اش در شاهنگ‌های رفت‌و‌آمد کند، از ساعتِ ۸صبح تا ۵عصر پشتِ لپ‌تاپش می‌نشیند و پشتِ سرِ هم کلاس‌های آنلاین را تماشا می‌کند؛ آن هم اغلب با لباسِ راحتیِ خانه.
برای کلاسِ ورزش هم، معلم در مقابلِ دوربین ورزش می‌کند و دانش‌آموزان در خانه تکرار می‌کنند. برای کلاسِ زبانِ انگلیسی، او در یک کلاسِ مجازیِ ۲۰ تا ۳۰ نفری ساکت می‌نشنید و به سخنرانیِ همکلاسی‌هایش گوش می‌دهد.
اگر معلم از او سؤال بپرسد، او استیکر یا دستما‌ل کاغذی روی وبکمِ خود می‌چسباند تا سایر همکلاسی‌ها او را نبینند. او می‌گوید: «ما در خانه‌ایم، بنابراین در خانه آنقدر‌ها خوب نیستیم.»
هوآنگ به ندرت خانه را ترک می‌کند و یک‌ماه است که هیچ کدام از دوستانش را ندیده است. اما حتی در قرنطینه، او بخشی از بزرگترین تجربۀ آموزش از راه دور است.
چین در حالِ مبارزه با شیوعِ ویروسِ مرگبارِ کروناست که تا کنون بیش از ۲۷۰۰نفر را در این کشور از پای در آورده است. در اقدامی برای پیشگیری از گسترشِ ویروس، مدارس در سراسر کشور تعطیل شده و ۱۸۰میلیون دانش‌آموز خانه‌نشین شده‌اند.
سرزمینِ اصلیِ چین فقط نقطه شروعِ این آزمایش است. میلیون‌ها دانش‌آموز در هنگ‌کنگ، ماکائو، ویتنام، مغولستان، ژاپن، ایران، پاکستان، عراق و ایتالیا با شیوعِ کرونا به مدرسه نمی‌روند. برای برخی دانش‌آموزان این اتفاق به معنیِ عقب‌ماندن از آموزش است؛ اما برای عده‌ای دیگر آموزشِ آنلاین فراهم است.
مسئولان در ایالات‌متحده، استرالیا و انگلستان گفته‌اند اگر شیوع بدتر شود، آن‌ها نیز مدارس را تعطیل می‌کنند. اما آموزش از راه دور همیشه آسان نیست. برای برخی از دانش‌آموزان مشکل جزئی است، مانند قطع و وصلیِ اینترنت یا مشکلِ از دست دادنِ انگیزه. اما برای عده‌ای دیگر، به بهای ضرر رسیدن به سلامتِ روانی یا از دست رفتنِ آیندۀ تحصیلی‌شان در دانشگاه تمام می‌شود.
انجام کار‌های مدرسه در خانه چه شکلی است؟
شما به یک لپ‌تاپ، اینترنت و مقداری تمرکز احتیاج دارید. اما نوعِ آموزش از مدرسه‌ای به مدرسه دیگر و از کشوری به کشور دیگر متفاوت است.
برای هوآنگ، آموزش در خانه به معنی ساعت‌ها نشستن در مقابلِ کامپیوتر بدونِ هیچ‌گونه تعاملِ اجتماعی است. هیچ بحثی در کلاس‌ها در نمی‌گیرد و اغلب به خاطرِ اینترنت ضعیف او نمی‌تواند صدای معلم را به خوبی بشنود.
او احساس می‌کند، همکلاسی‌ها و معلم‌هایش برای با‌انگیزه باقی ماندن، به سختی تلاش می‌کنند. «ما نمی‌توانیم به معلم‌ها پاسخی را که می‌خواهند بدهیم و این باعث می‌شود آن‌ها احساسِ بدی پیدا کنند و خودمان هم خجالت‌زده شویم.»
اما بعد از مدرسه، کار او تمام نمی‌شود. او معمولاً تا ساعتِ ۱۰عصر شب بیدار می‌ماند تا تکالیف مدرسه را انجام دهد و به صورتِ آنلاین برای معلم‌هایش ارسال کند. هوآنگ می‌گوید، اگرچه با دوستانم ملاقاتِ چهره‌به‌چهره ندارم، اما احساس می‌کنم به آن‌ها بسیار نزدیکترم. آن‌ها بیشتر از قبل با هم صحبت می‌کنند، چون تشنه ارتباطند.
بیشتر بخوانید:
«چون اغلب هم سن‌وسال‌ها خود را چهره‌به‌چهره ملاقات نمی‌کنیم، مجبوریم آنلاین شویم.»
دانش‌آموزانِ سطوحِ متوسطه و ابتدایی در سراسر چین باید در کلاس‌های آموزش آنلاین شرکت کنند. چین آموزشِ دوره ابتدایی را در تلویزیونِ ملی این کشور آغاز کرده و بر اساسِ برنامه آموزشی ملی خود یک یک پلتفرمِ یادگیری در بستر ابر ایجاد کرده که ۵۰میلیون دانش‌آموز می‌توانند همزمان از آن استفاده کنند.
هنگ‌کنگ
در هنگ‌کنگ که مدارس یک‌ماه است تعطیل شده، معلم‌ها به شیوه دیگری عمل می‌کنند. در مدرسه بین‌المللیِ مونتسوری، دانش‌آموزان در گروه‌های کوچک تقسیم‌بندی شده‌اند و در برنامه Google Hangouts همدیگر را می‌بینند و با هم صحبت می‌کنند و تکالیف مدرسه انجام می‌دهند.
مدرسه با به اشتراک‌گذاریِ ویدیو‌ها و فعالیت‌های مدرسه در وبسایتِ مدرسه آغاز شد، اما خیلی زود معلمان در هنگ‌کنگ فهمیدند دانش‌آموزان باید همدیگر را ببینند و با هم صحبت کنند، برای همین شیوه جدیدِ آموزش به گروه‌های کوچک به صورتِ آنلاین آغاز شد.
آدام بومفیلد، یک مدیر مدرسه، می‌گوید: «تاکنون تعطیلیِ مدرسه به این شکل ندیده بودم. همه دانش‌آموزان در آپارتمان محبوس شده‌اند، آن‌ها دارند ملالِ زمستانی (محبوس شدن در محیط دربسته و تنگ در فصلِ زمستان) می‌گیرند.»
او می‌گوید شیوه‌های متفاوتِ تدریس منجر شده دانش‌آموزان از خود خلاقیت به خرج بدهند. یکی از دانش‌آموزان ویدیویی از خود ضبط کرده و درباره چگونگیِ حل یک مسئله ریاضی توضیح می‌دهد و یکی از معلمان در ساحل ویدیویی ضبط کرده و درسِ زمین‌شناسی می‌دهد.
ایتالیا
دانش‌آموزان در هنگ‌کنگ و سرزمینِ اصلیِ چین یک‌ماهی هست که به سیستمِ آموزش از راه دور عادت کرده‌اند. اما در ایتالیا، و با عبورِ تعداد مواردِ ابتلا از مرز ۸۰۰ نفر و به تعطیلی رسیدنِ مدارس، ایتالیا تازه این سیستم را آغاز کرده است.
مدارس در ونیز و میلان تعطیل شده و به این ترتیب ۱۵میلیون دانش‌آموز خانه‌نشین شده‌اند.
در میلان دو دخترِ جینی دوپاسکوئر، یک شیوه ترکیبیِ آموزش را تجربه می‌کنند شامل ساختِ پاورپوینت‌های آموزشی، مکالمه با همکلاسی‌ها و معلمان از طریقِ برنامه Google Hangout و گفت‌و‌گوی زنده با معلمان.
دوپاسکوئر می‌گوید: «دخترانم به لحاظِ روحی بسیار خوب هستند. آن‌ها از این شیوه خوششان آمده است و تا حالا مشکلی نداشته‌اند.»
امتحاناتِ آینده‌ساز
دانش‌آموزانی که در مقاطع بالاتر تحصیل می‌کنند، مشکلاتِ دیگری دارند. جاناتان یه، دانش‌آموزِ ۱۸ساله که آخرین سالِ تحصیلی خود را در مدرسه بین‌المللیِ شانگ‌های می‌گذارند، باید در امتحاناتِ پایانِ امسال نمرات خوبی کسب کند تا بتواند واردِ دانشگاهی در انگلستان شود. او باید یک آزمونِ بین‌المللی در ماه مه بدهد. آزمونی که سال‌هاست خود را برای آن آماده می‌کند.
او می‌گوید: «اگر از عهده این آزمون برنیایم، بازنده می‌شوم. من خود-خوان بودنِ دروس را دوست دارم و مشکلی با آن ندارم، اما با این‌حال می‌ترسم. من خیلی اضطراب دارم، چون ما به مدرسه نمی‌رویم و ممکن است اطلاعاتِ لازم را کسب نکنیم.»
در ماه ژوئن، اکثر دانش‌اموزانی که سالِ آخرِ دبیرستان را به اتمام می‌رساند باید در چین کنکور بدهند. آزمونی فوق‌العاده تنش‌زا و استرس‌آور برای ورود به دانشگاه. حتی در بهترین شرایط، این امتحانات می‌توانند زندگی افراد را تغییر دهند؛ افراد بسته به نمراتی که در این آزمون کسب می‌کنند یا واردِ بهترین دانشگاه‌ها می‌شوند یا کلاً شانس وارد شدن به دانشگاه را از دست می‌دهند.
دانش‌آموزان به معنای واقعی کلمه از خود مایه می‌گذارند و معلم‌ها هم دائم به آن‌ها یادآوری می‌کنند که جز تمرکز بر این امتحان بر چیز دیگری تمرکز نکنند. اگر کسی بخواهد دوباره آزمون بدهد باید مجدداً سالِ آخرِ دبیرستان را بخواند. در حال حاضر وزارتِ آموزشِ چین مشغول بررسیِ به تعویق انداختنِ این آزمون است.
اما در هنگ‌کنگ آزمونِ ورودی در همان روزِ تعیین‌شده یعنی ۲۷ مارس برگزار خواهد شد. این درحالیست که مدارس در این کشور تا ۲۰ آوریل تعطیل اعلام شده است. تنها تفاوتِ آزمونِ امسال با سال‌های گذشته این است که امسال همه دانش‌آموزان باید ماسک بزنند و نیمکت‌ها با فاصله خیلی بیشتر از هم چیده خواهد شد.
نارضایتی‌ها از آموزش از راهِ دور و مشکلاتِ روانی
اما همه از کیفیتِ آموزش‌های راه دور راضی نیستند. روت بِنی مادر یک دخترِ ۱۴ ساله، می‌گوید: «این آموزش‌ها عملاً فایده‌ای ندارد و بیشتر شبیه تعطیلاتِ طولانی-مدت است. هیچ یادگیری‌ای رخ نمی‌دهد.»
علاوه‌برآن، روان‌شناسان می‌گویند آموزش از راه دور می‌تواند به روانِ دانش‌آموزان آسیب وارد کند.
اُدیل تیانگ، کارشناسِ سلامتِ روان که در هنگ-کنگ مستقر است، می‌گوید، از بین رفتنِ برنامه‌های منظم روزانه و فعالیت‌های اجتماعی تأثیرِ ژرفِ منفی بر دانش‌آموزانی دارد که در این وضعیتِ استرس‌زا باید به همراهِ والدینِ خود در خانه بمانند. او می‌گوید، علاوه بر خانه‌نشینی، استرسِ ناشی از همه‌گیری که همه جمعیت را فرا گرفته می‌تواند اثر منفی بر دانش‌آموزان داشته باشد.
کریس دِدی، استاد دانشگاه هاروارد، می‌گوید مطالعاتِ زیادی اثرِ روانیِ منفیِ ایزوله یا قرنطینه شدن را در دانش‌آموزانی که به دلیلِ یک بیماریِ جدی مجبور بوده‌اند مدتی از همکلاسی‌ها خود دور باشند، نشان می‌دهند.
او می‌گوید، دانش‌آموزانی که از خانه تحصیل می‌کنند هم ممکن است همین وضعیت را تجربه کنند. اما، در این موقعیت، تمامِ مدارس و تمامِ دانش‌آموزان این وضعیت را تجربه می‌کنند و نه فقط یک دانش‌آموز.
«مشکلِ مشترک راهی برای به دست آوردنِ حمایتِ مشترک است.»
آموزش از راه دور خوب است؟
این نخستین‌باری نیست که مدارس آموزش از راه دور را تجربه می‌کنند. در کشور‌هایی که زمستان‌های سخت دارند و دانش‌آموزان به خاطر بارشِ سنگین برف تعطیل می‌شوند، این اتفاق افتاده است؛ و همچنین نخستین‌باری نیست که آموزشِ فاقدِ ارتباطِ چهره‌به‌چهره رخ می‌دهد. دانش‌آموزان در مناطق بسیار دورافتاده در استرالیا سال‌ها از طریقِ رادیو آموزش دریافت می‌کردند؛ و در چین، از هوشِ مصنوعی برای آموزشِ دانش‌آموزان در روستا‌های دورافتاده استفاده شده است.
دِدی می‌گوید، اگر آموزش از راه دور ترکیبِ آموزشِ چهره‌به‌چهره و آنلاین باشد، بسیار بهتر است تا اینکه آموزش یا فقط آنلاین یا فقط آفلاین باشد. اما به‌طور کلی، این رسانه نیست که اهمیت دارد، بلکه شیوه تدرس و کیفیت آن است.
او می‌گوید: «بدترین چیز برای دانش‌آموزان این است که در خانه حبس باشند؛ بدون آنکه از دوستانشان حمایت عاطفی دریافت کنند و بدونِ آنکه فرصتِ دسترسی به یک معلمِ بامهارت که بتواند در یادگیری به آن‌ها کمک کند، را داشته باشند.»
او می‌گوید: دانش‌آموزان بسیار خوش‌شانس هستند که در چنین زمانی که دسترسی به اینترنت، گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی فراهم است، چنین چیزی رخ داده است. اگر چنین چیزی ده‌ها سال قبل رخ داده بود، شدتِ قرنطینه و از دست دادنِ فرصتِ یادگیری به مراتب بیشتر بود.»
«بهتر است از این فرصت برای به دست آوردن شیوه‌های خلاقانه آموزش استفاده کنیم.»
۰
