تصاویر قدیمی از ۱۰ میدان تاریخی تهران

میدان‌های تهران از جمله زیبایی‌های این شهر به حساب می‌آیند که هریک از آن‌ها به نوعی نام‌شان در صفحات تاریخ با حوادث و وقایع مختلفی همراه بوده است.

تهران در گذشته، شهر باغ‌ها و میدان‌ها بوده است. با توسعه شهر در گذر تاریخ بسیاری از زیبایی‌های این شهر از بین رفته، اما هنوز حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. میدان‌های شهر یکی از جاذبه‌های این شهر هستند که هر کدامشان حکایت‌هایی از تاریخ پایتخت را دل خود جا داده‌اند. در ادامه با مهمترین میادین تهران و اثر‌های ارزشمندشان آشنا می‌شویم:

میدان آزادی: میدان آزادی اولین تصویری است که با نام تهران گره خورده و به عنوان بزرگترین میدان ایران، نماد تهران به حساب می‌آید. این میدان عظیم در دوران پهلوی بنا شد. هدف از ساخت بنا برگزاری جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران بود. تا پیش از انقلاب میدان آزادی را میدان شهیاد می‌خواندند. بنای برج آزادی که در وسط این میدان قرار دارد، با طراحی و معماری حسین امانت ساخته شد. این اثر بزرگ‌ترین میدان ایران محسوب می‌شود.

میدان امام خمینی: این میدان در طول زمان تغییرات بسیاری دیده است. میدان امام خمینی در یکی از مناطق مهم تهران قرار دارد. این میدان در سال ۱۲۸۴ هجری قمری در دوره‌ی ناصرالدین شاه و به دستور امیر کبیر ساخته شد. این اثر یکی از نخستین گذرگاه‌های تهران است که سنگفرش و آسفالت شده است.

ساخت بنای میدان حدود ده سال طول کشید. روزگاری اکثر ساختمان‌های مهم شهر در اطراف این میدان بودند. ساختمان نظمیه، ساختمان بانک شاهی ایران، ساختمان اداره بلدیه، ساختمان تلگرافخانه، اداره عبور و مرور و… از این بنا‌های مهم بودند. در گذشته میدان امام خمینی با اسامی میدان توپخانه، میدان سپه شناخته می‌شد.

میدان انقلاب: میدان انقلاب یکی از اصلی‌ترین میدان‌های تهران است. این میدان در گذر ایام، حوادث مختلفی را سر گذرانده. میدان انقلاب در دوره‌های مختلف به نام میدان ۲۴ اسفند یا میدان مجسمه شناخته می‌شد. دلیل این نام‌گذاری تولد رضا شاه در تاریخ ۲۴ اسفند بود.

به همین مناسبت مجسمه‌ای تمام قد از او را در مرکز میدان قرار داده بودند. به مرور با تغییرات مختلفی که در کشور اتفاق افتاد این میدان نیز تغییر کرد. در حال حاضر گنبدی آبی رنگ در میانه‌ی میدان خودنمایی می‌کند. میدان انقلاب الان پر است از کتابفروشی، کافه و سینما‌های مختلف.

میدان فردوسی: یکی دیگر از میدان‌های تهران که حوادث بسیاری دیده میدان فردوسی است. این میدان که محلی برای بسیاری از مقاومت‌ها و اعتراض‌ها بود، طی مراسمی باشکوه در ۱۷ خرداد ۱۳۳۸ میزبان مجسمه ابوالقاسم فردوسی شد. این اثر سالیان سال است که یکی ازنماد‌های مهم شهر تهران است. میدان فردوسی در حال حاضر مرکزی است برای انجام معاملات صرافی‌ها.

میدان راه آهن: یکی از میدان‌های تهران که در فهرست آثار ملی قرار دارد، مجموعه میدان راه آهن است که در روزگار حکومت پهلوی اول بنا شد. این اثر که در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به ثبت ملی رسید. یکی از شلوغ‌ترین میدان‌های شهر است.

میدان هفت تیر: میدان هفت تیر یکی از میدان‌های مرکزی تهران محسوب می‌شود. پیش از انقلاب به نام میدان بیست و پنج شهریور شناخته می‌شد که علتش آغاز پادشاهی پهلوی دوم در این تاریخ است. علت نام‌گذاری هفت تیر بر میدان، حادثه بمب‌گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر ۱۳۶۰ است.

میدان ولیعصر (ولیعهد): از دیگر میدان‌های تهران که اهمیت فراوانی دارد. این میدان پیش از انقلاب ولیعهد نام‌داشت. این میدان در نقطۀ برخورد خیابان، ولی عصر، بلوار کریمخان زند و بلوار کشاورز قرار گرفته است. میدان ولیعصر در حال حاضر یکی از میدان‌های زیر زمینی تهران است.

میدان امام حسین: میدان امام حسین نیز در فهرست میدان‌های قدیمی تهران قرار می‌گیرد. این میدان پیش از انقلاب به یاد یکی از همسران محمدرضا شاه، فوزیه نام داشت. این میدان در حال حاضر بسیار پر تردد و یک پیاده راه بزرگ است. در این مجموعه یادمانی برای شهدا بنا شده است.

میدان حسن آباد: میدان حسن آباد یکی از خاص‌ترین میدان‌های تهران است که معماری ویژه‌ای داشت. نام نهایی میدان هم‌نام با وارث اراضی آن، یعنی حسن فرزند میرزا یوسف آشتیانی است.

از نام‌های قبلی این میدان می‌توان به میدان ملک‌المتکلمین، میدان هشت گنبد، میدان پهلوی و میدان ۳۱ شهریور اشاره کرد. ساخت و ساز‌های مختلفی در دوره‌های متفاوت در شکل این بنا رخ داد، اما در نهایت با همت شهرداری و سازمان میراث فرهنگی شکل امروزی آن ثابت ماند.

میدان بهارستان: این میدان از مهمترین میادین شهر تهران است. اهمیت میدان بهارستان قرار داشتن مجلس شورای اسلامی ایران و همچنین قرار داشتن اولین مجلس شورای ملی یا مجلس مشروطیت در این محل است. میدان بهارستان در ۳۰۰ سال گذشته همواره از مهمترین میدان‌های تهران بوده است.

دلایل مختلفی برای اهمیت میدان بهارستان وجود دارد که بسیاری از این دلایل به وقایع تاریخی مربوط می‌شود که در میدان بهارستان روی داده است. این میدان را می‌توان در شمار اولین میدان‌های تهران به شمار آورد و به همین دلیل است که در بسیاری از رویداد‌های تاریخی ایران نقشی بسیار پر رنگ را ایفا کرده است.

این میدان که در سال ۱۳۹۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، نقش مهمی در محور‌های مواصلاتی مناطق مرکزی شهر دارد و در گذشته هم یکی از میادین بسیار مهم شهر بوده است.

منبع: همشهری آنلاین