قدیمی‌ترین فیلم از عزاداری عاشورا در تهران؛ یک قرن قبل
شاید قبلا قطعاتی بسیار کوتاه از این فیلم را دیده باشید، اما در اینجا برای اولین بار این فیلم ارزشمند تاریخی را به طور کامل و در مدت زمان بیش از هفت دقیقه مشاهده می‌کنید.
فرادید | این فیلم ۹۵ سال قبل در روز یکشنبه ۱۸ تیرماه سال ۱۳۰۶ شمسی برابر با دهم محرم سال ۱۳۴۶ قمری توسط یک عکاس فرانسوی به اسم فردریک گادامر تصویربرداری شده است. گادامر یکی از عکاسان پروژۀ بزرگ «آرشیو سیاره» بود؛ پروژه‌ای که یک بانکدار فرانسوی به اسم آلبر کان برای ثبت و ضبط فرهنگ‌ها و سنت‌های مختلف در سراسر جهان راه‌اندازی کرده بود.
به گزارش فرادید؛ در سال ۱۳۰۶ با اینکه حدود دو سال از سلطنت رضاخان می‌گذشت، اما هنوز عزاداری عاشورا ممنوع اعلام نشده بود. رضاخان در طول دوران سلطنتش به تدریج محدودیت‌ها در مورد سوگواری محرم را بیشتر کرد؛ او ابتدا انجام عزاداری و به راه انداختن دسته‌جات در خیابان‌ها را ممنوع اعلام کرد و پس از آن این ممنوعیت را در مورد هر شکلی از برگزاری مراسم عزاداری اعمال کرد.
یکی از مواردی که در این فیلم به چشم می‌آید، حضور دسته‌های قمه‌زنی است؛ انحرافی تاسف‌آور که در واقع هیچ ریشۀ مذهبی‌ای نداشته و حتی بر خلاف باور‌های دینی بوده است. با اینکه این انحراف همیشه فقط بخشی کوچک و حاشیه‌ای از مراسم سوگواری محرم بوده، اما ظاهرا از گذشته تا امروز توجه ناظران غربی را بیش از هر بخش دیگری به خود جلب می‌کرده است. زمان قابل توجهی از این فیلم هم بویژه در دقایق پایانی به نشان دادن همین دسته‌جات قمه‌زن اختصاص پیدا کرده است.
