(تصاویر) سنگ مرموز آلاسکا و مردمانی که تاریخشان در زمان گم شد
پتروگلیفها یا سنگنگارههای ساحلِ شهرِ رانگل در آلاسکا، نشانهای جالب از ردپای قدیمیترین سکونتگاه انسان در این نواحی است. علاوهبرآن، یکی از پرتعدادترین حکاکیهای روی صخره در آمریکای شمالی و در جهان در این ناحیه قرار دارد.
نواحی وحشی و رازآلودِ شمالیِ آمریکای شمالی همیشه مکانی اسراسرآمیز بوده است. زیباییِ دستنخورده و بکر آلاسکا، استانهای شمالی کانادا و نواحیِ ساحلیِ آرام آن، همیشه توجه کاشفان و ماجراجویان را به خود جلب کرده است.
تاریخ نیز در اینجا غنی است و بسیاری از قبایل بومیِ قابلاحترام آثار مهمی روی این زمینها از خود به جای گذاشتهاند. اما یکی از بقایای تاریخی تخیل اندیشمندان را به شدت به کار انداخته و اثبات کرده که واقعاً یک معماست.
پتروگلیفها یا سنگنگارههای ساحلِ شهرِ رانگل در آلاسکا، نشانهای جالب از ردپای قدیمیترین سکونتگاه انسان در این نواحی است. علاوهبرآن، یکی از پرتعدادترین حکاکیهای روی صخره در آمریکای شمالی و در جهان در این ناحیه قرار دارد. چه کسانی این آثار را به جای گذاشتهاند و چرا؟
معمای سنگنگارههای ساحلِ رانگل
رانگل، شهری کوچک و آرام در آلاسکاست که مردماناش اغلب به ماهیگیری مشغولاند. قبل از آنکه ساکنان اروپایی وارد شوند، این نواحی به مدت هزاران سال خانه یکی از قبایل بومی به نامِ Tlingit بود و آثار هویتی آنها هنوز در این نواحی به شدت دیده میشود.
در حدود 2500نفر در رانگل زندگی میکنند و عمده فعالیتِ آنها برای کسب درآمد ماهیگیری صنعتی است. اما این شهر رازی را دل خود پنهان کرده است.
اگر یک مایل از شهر دور شوید، بعد از یک کوهپیمایی دلپذیر میتوانید به ساحلِ پتروگلیف برسید که جایجای ساحل آن با صخرههای دندانهدار و حکاکیهای ظریف روی سنگها پوشیده شده است.
این سنگنگارهها انواع مختلفی از ساده تا بسیار پرجزئیات دارند و به راحتی در حالت جذر قابلِ مشاهده هستند. پتروگلیف، حکاکی روی سنگ و یکی از قدیمیترین اشکال بیان در سراسر جهان است.
اما به ندرت میتوان این سنگنگارهها را با تراکم بالا در یک مکان، به خصوص در آمریکای شمالی، پیدا کرد. ساحلِ پتروگلیف در رانگل میزبانِ 40 تا 50 حکاکی است که اغلب آنها به خوبی حفظ شدهاند. و دانشمندان حدس میزنند که سن این سنگنگارهها به بیشاز 8000سال هم میرسد. آیا بومیانِ محلی Tlingit آنها را بر جای گذاشتهاند؟ یا کارِ ساکنانی قدیمیتر از آنهاست؟
بازسازی افسانه کلاغی که از کودکان در برابر سیل محافظت می کرد.
بقایایِ قدیمیترین ساکنانِ آلاسکا؟
هنوز نمیتوان با اطمینان گفت که چه کسی این حکاکیهای ظریف را انجام داده است. ازآنجایی که سن این حکاکیها 8000سال تخمین زده شده است، پس احتمالاً توسطِ ساکنانی که پیش از Tlingitها زندگی میکردند، درست شدهاند.
داستانهای شفاهیِ Tlingit از یک حیوان مقدس و نگهبان ـ یک کلاغ ـ نام میبرد که کودکان را از سیلهای بزرگ نجات میداد. اما نمیتوان با قطعیت درباره پیدایشِ این افراد به عنوان یک گروه متمایز فرهنگی صحبت کرد. نظریههای متعدد دیگری درباره شکلگیری این سنگنگارهها در رانگل وجود دارد.
یکی از نظریهها میگوید که این سنگنگارهها توسطِ مردمانِ Haida که اجدادشان در حدود 13000سال قبل در جزیرههای نزدیکِ این محل زندگی میکردند، ساخته شده است. مردمانِ هایدا احتمالاً 8000سال قبلازمیلاد استفاده از قایق را یاد گرفتند و توانستند 482کیلومتر به سمتِ رانگل حرکت کنند و این تصاویر را طی زمان روی سنگها حکاکی کنند.
یک نظریه دیگر میگوید که یک گروه فرهنگی کاملاً متمایز این تصاویر را حکاکی کردهاند که قبل از مردمانِ Haida و Tlingit در این محل زندگی میکردند. آیا این گروه میتوانستند نخستین سرخپوستانی باشند که به این ناحیه وارد شدند؟
نمیتوان هرگز این را با قطعیت گفت. اما تصاویر حاوی نشانههایی است که بهنظر میرسد هر سه نظریه بالا را تأیید میکنند: سبکها در هر دو گروه Haida و Tlingit رایج بودهاند و درعینحال طرحهای بدویتر و ابتداییتری نیز وجود دارد که میتواند به فرهنگهای قدیمیتر تعلق داشته باشد.
طرحهایی که طبیعتِ آلاسکا را بازتاب میدهند
انواعی از طرحها را در سنگنگارههای آلاسکا میتوان یافت. برخی از آنها اشکالِ ساده خطوط مارپیچ، دایرهای، نقطه و مربع هستند ـ نمادهای متفرقهای که علتِ آنها هنوز در هالهای از راز است. اما طرحهای بسیار پیچیدهتر هم وجود دارند.
حکاکیهای هنرمندانهای از نهنگها، ماهی سالمون، کلاغ، پرنده، ماهی و مخلوقاتِ دیگری که میتوان همه را مشاهده کرد. از نظر اغلب قبایل محلی، این حیوانات همیشه اهمیت زیادی داشتند و اغلب تمایز بینِ مرگ و زندگی بودند.
این طرحها، درست قبل از غروب آفتاب که نور روی آنها تابیده میشود و پاشیدهشدنِ آب روی سنگها به تلؤلؤ آنها در زیر نور آفتابِ درحالِ غروب کمک میکند، واضحتر دیده میشوند.
بااینحال، به دلیل قدمت و فرسایشِ ساحلی، برخی از پتروگلیفها اکنون زیر خطِ آب قرار گرفتهاند. فقط زمانیکه جذر کامل وجود دارد میتوان جزئیات آنها را مشاهده کرد.
همه این حکاکیها، میتوانند به توسعه فرهنگی این منطقه وحشی از ساحلِ آلاسکا کمک کنند. اما قدمت و راز آنها هنوز یک پرسش بزرگ در جوامع علمی است و دانشمندان هنوز در تلاشاند تا از این آثار رمزگشایی کنند.
تنها چیزی که میتوان با قطعیت گفت آن است که تاریخِ آلاسکا و آمریکای شمالی پیش از ورود اروپاییان مملو از رازها و معماهای حلنشده و مردمانی باستانی است که تاریخشان در زمان گم شده است.
منبع: راهنماتو