چگونگی مقابله با خطر ابتلا به سویه جدید اُمیکرون با چسبندگی بالا و چهره‌ای آشنا!

درحالی‌که بسیاری از کشورها در مسیر بازگشت به روال عادی پس از دوران کرونا گام برداشته‌اند، سویه‌ای جدید با مشخصاتی نگران‌کننده، توجه محققان و نهادهای بهداشتی جهانی را به خود جلب کرده است. LP.۸.۱ که از زیرسویه KP.۱.۱.۳ مشتق شده، در چند ماه اخیر به‌طور غیرمنتظره‌ای در مناطقی از جهان گسترش یافته و در بعضی ایالت‌ها مانند نیو ساوت ولز استرالیا، حدود یک‌پنجم موارد ابتلا را به خود اختصاص داده است.

سویه‌ای از دل اومیکرون با جهش‌های نگران‌کننده

دکتر مصطفی نوری‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران و متخصص بیوتکنولوژی درباره ویژگی‌های این سویه و راهکارهای مقابله با آن می‌گوید: بهتر است همه مردم تصویری روشن و قابل درک از وضعیت جدید و راهکارهایی مقابله با آن داشته باشند. سویه LP.۸.۱، که از زیرسویه شناخته‌شده KP.۱.۱.۳ منشأ گرفته، با سرعت در کشورهایی همچون آمریکا، بریتانیا و استرالیا در حال گسترش است. در بعضی نقاط مانند ایالت نیو ساوت ولز، این سویه مسئول ۲۰ درصد موارد ابتلا به کروناست. ویژگی اصلی این ویروس، جهش‌هایی در پروتئین اسپایک است که توانایی اتصال آن به سلول‌های انسانی، به‌ویژه سلول‌های ریه را افزایش داده است.موضوعی که توجه پژوهشگران و نهادهای بهداشتی را به‌سوی خود جلب کرده است.

نوری‌زاده ادامه داد: یکی از جهش‌های کلیدی به نام V۴۴۵R در مطالعات آزمایشگاهی نشان داده توان چسبندگی ویروس به سلول‌های ریه را بالا می‌برد اما هنوز تفاوت عمده‌ای در شدت علائم بالینی نسبت به دیگر سویه‌های اُمیکرون گزارش نشده است.

نگران‌کننده یا فقط یک هشدار دیگر؟

باوجود جهش‌های خاص و سرعت انتشار LP.۸.۱، شواهد فعلی حاکی از آن است که این سویه تفاوت محسوسی در شدت بیماری یا مرگ‌ومیر با نسخه‌های قبلی اومیکرون ندارد. بنابراین، هرچند نگرانی از جهش‌های تازه همیشه وجود دارد، اما در حال حاضر شرایطی شبیه سال‌های بحرانی کرونا دیده نمی‌شود. البته به گفته این استاد دانشگاه برای کنترل مؤثر LP.۸.۱ در ایران، نیاز به یک برنامه جامع ملی احساس می‌شود. راهکارهایی که نوری‌زاده پیشنهاد می‌کند، شامل این موارد است:

۱. تأمین واکسن‌های جدید و اینکه واردات و توزیع واکسن‌های مؤثر علیه سویه‌های اخیر باید با جدیت دنبال شود.

۲. تشویق به دریافت دوزهای تقویتی؛ به‌ویژه در سالمندان و افراد با بیماری‌های زمینه‌ای و همچنین به‌روزرسانی سامانه‌های آزمایشگاهی برای شناسایی سریع‌تر جهش‌های ویروسی.

۳. آموزش کادر درمان؛ مانند پزشکان و پرستاران نیز موضوع مهمی است و بهتر است این افراد با ویژگی‌های بالینی LP.۸.۱ آشنا شوند.

۴. تجهیز مراکز درمانی و فراهم‌سازی دستگاه‌های اکسیژن و تجهیزات تنفسی هم موضوع ضروری است.

۵. رسانه‌ها و مردم هم حلقه‌های حیاتی زنجیره مقابله با ویروس جدید هستند و هر یک می‌توانند با اطلاع‌رسانی و رعایت موارد پیشگیری به ابتلا و شیوع کمتر این بیماری کمک کنند

ضرورت اطلاع‌رسانی به‌موقع

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران با تأکید بر نقش رسانه‌ها می‌گوید: اطلاع‌رسانی دقیق درباره ویژگی‌های سویه جدید، از ایجاد ترس بی‌مورد و شایعات جلوگیری می‌کند بااین‌حال، افزایش موارد ابتلا هشداری جدی برای ادامه مراقبت‌هاست. آموزش عمومی درباره اهمیت ماندن در خانه هنگام بیماری، استفاده از ماسک در فضاهای بسته و دریافت واکسن آنفلوانزا نیز از جمله اقدامات مکمل در کاهش بار تنفسی زمستانی است.

به گفته دکتر نوری‌زاده فراموش نکنیم ویروس‌ها خسته نمی‌شوند؛ بنابراین ما باید یاد بگیریم با آن‌ها زندگی کنیم؛ نه اینکه از آن‌ها غافل شویم.

واکسن‌های مؤثر؛ اما دور از دسترس

نتایج مطالعات اولیه نشان می‌دهد واکسن‌های به‌روز شده که مبتنی بر زیر سویه‌های JN.۱ و KP.۲ هستند، در برابر سویه LP.۸.۱ اثربخشی مناسبی، به‌ویژه در جلوگیری از بیماری شدید، دارند. این واکسن‌ها که در کشورهای توسعه‌یافته در حال توزیعند، هنوز در ایران در دسترس نیستند.

مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در ایالات متحده (CDC) گزارش داده واکسن‌های جدید ۲۰۲۴–۲۰۲۵ توانسته‌اند تا حد زیادی از بستری‌شدن سالمندان جلوگیری کنند. نوری‌زاده نیز بر اهمیت دسترسی سریع به این واکسن‌ها در کشورهایی مانند ایران تأکید می‌کند و می‌گوید: اگرچه LP.۸.۱ خطر جدی جدیدی ایجاد نکرده، اما برای حفظ جان گروه‌های پرریسک، واکسن‌ها باید در اولویت باشند.

منبع: همشهری