فاجعه «افت نمرات» امتحانات نهایی

در حالی که گزارش‌های منتشره از افت میانگین نمرات امتحانات نهایی دانش‌آموزان کشور و شکاف معنادار میان استان‌ها حکایت دارد، معاون سابق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش، با اشاره به این موضوع گفت: «تغییرات سیاسی مدیریتی و ناپایداری در سیاست‌های آموزشی از عوامل این افت است و تا زمانی که ثبات در برنامه‌ها و آموزش معلمان نهادینه نشود، بهبود کیفیت آموزشی دشوار خواهد بود».

داده‌های اعلام‌شده درباره کاهش نمرات نهایی دانش‌آموزان با آشکارکردن شکاف آموزشی، نشان می‌داد کیفیت و فرصت‌های یادگیری در کشور با سطح توسعه‌یافتگی اقتصادی و اجتماعی هر استان همبستگی دارد که محمدمهدی کاظمی، درباره نتایج و تحلیل‌های آزمون‌های نهایی توضیحاتی ارائه داد.

او با بیان اینکه آنچه نتایج نشان می‌دهد، افت قابل توجهی نسبت به سال گذشته دارد که البته علل متعددی دارد گفت: «باید توجه داشت داده‌هایی که منتشر شده، مقایسه میان یک پایه در سال جاری با پایه کمتر در سال گذشته است، نه مقایسه هر پایه با پایه مشابه در سال قبل؛ یعنی میانگین پایه یازدهم امسال با پایه دهم سال گذشته و پایه دوازدهم امسال با پایه یازدهم سال گذشته مقایسه شده و در این میان، افتی در همه رشته‌ها به‌جز رشته ریاضی فیزیک مشاهده می‌شود». 

کاظمی با بیان اینکه افت پایه یازدهم نسبت به سال گذشته محسوس‌تر است افزود: «در سال ۱۴۰۲ که برای نخستین بار بر اساس مصوبه جدید، امتحانات نهایی به صورت مفهومی برگزار شد، افت اولیه طبیعی بود؛ زیرا شیوه طراحی سؤال و ارزشیابی تغییر کرده بود و مبتنی بر مفاهیم و عملکرد در دستور کار قرار گرفت.

از این رو در سال‌های بعد با برنامه‌ریزی ستاد وزارتخانه و ادارات کل استان‌ها، از جمله برگزاری دوره‌های توانمندسازی معلمان، توجه به فرصت‌های یادگیری و برنامه‌هایی مانند پویش جهاد علمی، اعتکاف علمی، کلاس‌های جبرانی و دوره‌های نوروزی، شاهد رشد نسبی میانگین نمرات بودیم و میانگین کشور بیش از «نیم‌نمره» افزایش یافت».

او با بیان اینکه طبق برنامه هفتم پیشرفت، پیش‌بینی شده بود در طول پنج سال ۲.۵ نمره یعنی هر سال میانگین نمرات دانش‌آموزان حدود نیم‌نمره افزایش داشته باشد، ادامه داد: «سال گذشته این روند حتی بهتر از انتظار بود و شاهد افزایش بیش از ۰.۶ نمره در همه رشته‌های شاخه نظری بودیم. در رشته ریاضی-فیزیک پایه یازدهم و دوازدهم، رشد بیشتری مشاهده شد.

یکی از عوامل آن، افزایش سهم دانش‌آموزان رشته ریاضی-فیزیک از ۱۴ به بیش از ۱۸ درصد و اجرای سیاست‌های تشویقی برای هدایت تحصیلی و جذب دانش‌آموزان کیفی بود که این افزایش در همه استان‌ها و با میزان متفاوت محقق شد».

کاظمی با بیان اینکه برخی استان‌ها مانند سیستان‌وبلوچستان، خوزستان و شهرستان‌های استان تهران و… برنامه‌های جدی‌تری برای ارتقای کیفیت آموزش اجرا کردند، گفت: «در نتیجه با افت کمتری مواجه و حتی شاهد رشد هم بودند».

او با تأکید بر ضرورت آسیب‌شناسی مجدد این نتایج افزود: «امسال در فضای مجازی برخی جریان‌ها با طرح موضوع حذف مصوبه کنکور درباره تأثیر قطعی سوابق تحصیلی، ذهن دانش‌آموزان را درگیر کردند و این مسئله بر تمرکز و انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر منفی گذاشت. همچنین تغییرات مکرر سیاسی و جناحی مدیران در آموزش و پرورش و فقدان ثبات در سیاست‌ها نیز اثرگذار بوده است».

منبع: ایسنا