طرح جدید ترافیک هوا را آلوده کرده است؟

معصومه رضایی | «محل کار من خیابان آرژانتینه و با اینکه ماشین شخصی دارم، اما برای رفت و آمد به محل کار از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنم. از ایستگاه شهید نواب صفوی سوار می‌شم و ایستگاه امام خمینی (ره) خط رو عوض می‌کنم و خط تجریش رو سوار میشم و ایستگاه مصلی پیاده میشم.

قبلا ساعت ۶ صبح که همین مسیرو سوار می‌شدم قطار‌های مترو خلوت بود، اما از زمانی که طرح جدید ترافیک اجرایی شده تعداد مسافر تو این مسیر تقریبا دو برابر شده» سعید، مسافر هر روز مترو است او از شلوغی‌های ۱۰ روز گذشته در خطوط مترو می‌گوید.

از روز ۱ تیر ماه که طرح جدید ترافیک در تهران اجرایی شد بسیاری ابراز امیدواری کردند که هوای تهران سالم‌تر خواهد شد و آسمان آبی‌تر، اما سه روز است که هوای تهران در شرایط ناسالم است و نارضایتی‌هایی هم مربوط به شلوغی بعضی از خطوط مترو و خیابان‌های مرکزی شهر وجود دارد.

طرح جدید ترافیک از یک تیرماه در تهران اجرایی شد و بر اساس آن هر خودرویی که معاینه فنی داشته باشد می‌تواند ۸۰ روز در سال در محدوده طرح کاهش آلودگی هوا که پیش از این با محدوده زوج و فرد شناخته می‌شد، رایگان تردد کند.

این در حالی است که روز‌های پنجشنبه هم که در سال‌های گذشته در طرح ترافیک محاسبه نمی‌شد به طرح جدید اضافه شده است. با توجه به اینکه هدف از اجرایی شدن این طرح کمک به کاهش آلودگی هوای تهران است، اما عده‌ای معتقدند که طرح جدید علاوه بر نواقصی که دارد آن چنان که باید در کاهش آلودگی هوا موثر نیست و بر تعداد خودرو‌ها در محدوده طرح افزوده است.

بر اساس آمار‌های شرکت کنترل کیفیت هوا در روز‌های ۹، ۱۰ و ۱۱ تیر ماه هوا ناسالم بوده است و این در حالی است که از ابتدای سال ۹۸ تا کنون، روز ۹ تیر به عنوان ناسالم‌ترین روز تهران معرفی شده است.

مخالف/ مسافران مترو کم شده اند
محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران از مخالفان طرح جدید ترافیک، درباره این طرح و نواقصی که دارد، به سازندگی، می‌گوید: اصل تغییر در طرح ترافیک درست است؛ چون سال‌ها است که طرح ترافیک به صورت محدود و ثابت اجرا شده و طرح محدوده زوج و فرد هم به شکل دائمی شده بود و نیازمند تغییراتی بود. اما آنچه که من به آن نقد دارم به نحوه اجرای طرح است.

زیرا هر گونه طرحی بدون مطالعه و بررسی‌های قبلی، بدون پیوست اجتماعی، ترافیکی و اقتصادی مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. طرح جدید ترافیک هم با اینکه اقدامی رو به جلو است، اما اگر برای اجرایی شدن آن عجله‌ای در کار نبود و برنامه‌های ترافیکی آن تهیه می‌شد و حتی در شورای شهر مورد بررسی قرار می‌گرفت و پس از آن اجرایی می‌شد، می‌توانست نتایج بهتری را به همراه داشته باشد.

البته آمار‌ها نشان می‌دهد که مسافران در مترو‌ها کاهش پیدا کرده‌اند و یکی از دلایل آن این است که میزان استفاده از خودرو‌های شخصی با طرح جدید افزایش یافته است؛ بنابراین استفاده از محدوده طرح ترافیک بیشتر شده، زیرا همه شهروندان می‌توانند از محدوده در هر ساعتی که بخواهند، استفاده کنند و دیگر مثل سابق زوج و فرد نیست و در واقع استفاده‌کنندگان از وسایل نقلیه شخصی در محدوده افزایش پیدا کرده و این یک نقیصه برای طرح است.

اما درباره شلوغی‌ها در بعضی خطوط مترو پس از اجرایی شدن طرح جدید این نکته حائز اهمیت است که متروی تهران با کمبود ۳۰۰۰ واگن روبه‌رو است. به همین دلیل استاندارد فاصله حرکت قطار‌ها ۲ و نیم دقیقه در جهان است، اما در تهران به دلیل کم بودن واگن قطار‌ها بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه است و در بعضی خطوط مانند خط یک این زمان تا ۴۵ دقیقه هم می‌رسد.

برای اضافه کردن قطار‌ها هم پیگیری‌های فراوانی انجام شده است قرار بود ۶۰۳ واگن به خطوط مترو اضافه شود و اعتبار آن از سال ۹۵ تامین شد، اما واگن‌ها خریداری نشد و حتی به مرحله انعقاد قرارداد هم رسید، اما ما هنوز نمی‌دانیم که سرنوشت تامین قطار‌ها چه شد و در پیگیری‌ها هم به نتیجه‌ای نرسیدیم.

علیخانی درباره برنامه‌ها برای ارتقاء حمل‌ونقل عمومی، گفت: قانونی وجود دارد که بر اساس آن از محل صرفه‌جویی مصرف سوخت وزارت نفت به ازای هر سفر با وسیله حمل‌ونقل عمومی، مبلغی را برای خرید باید اختصاص دهد که تفاهمنامه‌ای هم در سال ۹۷ در زمان شهرداری آقای افشانی منعقد شد، اما در اجرا هنوز به نتیجه‌ای نرسیده و می‌گویند باید راستی‌آزمایی انجام شود.

رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران با اشاره به مشکلات بر سر راه حمل‌ونقل عمومی، گفت: ۷ رام قطار که از قبل خریداری شده بود در گمرک گیر کرده بود که در حال ترخیص شدن و ساخت است که انتظار می‌رود که ۷۰ واگن به قطار‌های متروی تهران اضافه شود.

علیخانی درباره آلودگی که چند روز گذشته گریبان هوای تهران را گرفته و تاثیر طرح جدید ترافیک بر هوای تهران، گفت: رفع آلودگی هوا با اجرای یک طرح در یک محدوده در تهران بی‌تاثیر نیست، اما تاثیر اندک است و با توجه به بررسی‌های کمیسیون، آلودگی در مدت زمان اجرای طرح جدید کاهش پیدا نکرده است و در حال حاضر هم تابستان است و با توجه به ادعایی که وجود داشت این طرح نمی‌تواند موثر باشد. من ۲۰ سال است که در حوزه حمل‌ونقل فعالیت می‌کنم و با آمار‌ها نمی‌توانند سر من را کلاه بگذارند و بگویند آلودگی هوا با طرح کاهش پیدا کرده است.

موافق/ امتیازاتش بیشتر است
اما شهربانو امانی، عضو کمیسیون عمران و حمل‌ونقل و از موافقان طرح جدید ترافیک، در این باره نظر دیگری دارد. او به سازندگی، می‌گوید: طرح حلقه دوم ترافیک که مصوبه شورای عالی ترافیک را دارد و طبق برنامه‌ریزی قرار بر این شد که اجرای آن از سال ۹۸ عملی شود و در حال حاضر و با گذشت ۱۰ روز از شروع اجرای طرح به نظر می‌رسد که این زمان اندک برای ارزیابی طرح کفایت نمی‌کند.

در طرح جدید، شهروندان می‌توانند در هر فصل ۲۰ روز از محدوده استفاده کنند و بهره بردن از طرح در اختیار شهروندان قرار گرفته است و تجربه نشان داده که در هر طرحی به مردم اختیار داده شود در درازمدت پاسخ منطقی‌تری به دست خواهد آمد.

او ادامه داد: اصل بحث طرح ترافیک مصوبه سال ۵۸ است و ۴۰ سال است که مردم تهران می‌دانند که در ۵ درصد شهر طرح ترافیک اجرا می‌شود بنابراین تغییر یک رفتار ۴۰ساله که نهادینه شده را نباید ۱۰روزه ارزیابی کرد. ضمن اینکه هر طرحی که باعث ایجاد محدودیت می‌شود موافقان و مخالفانی را خواهد داشت و با این وجود اگر از زمان آغاز طرح جدید فرصت کافی به آن بدهیم مشکلات و چالش‌های آن مشخص می‌شود به شرط آن که همراهی عمومی وجود داشته باشد.

او با اشاره به اهمیت دادن به معاینه فنی در طرح جدید ترافیک، گفت: در طرح جدید معاینه فنی یک امتیاز محسوب می‌شود و به نوعی از تردد وسایل نقلیه دودزا در محدوده طرح جدید ترافیک جلوگیری می‌شود علاوه بر این ۳ میلیون موتورسیکلت در شهر تهران وجود دارد که تمهیدی جدی برای این امر ابلاغ شده و محدودیت تولید و شماره‌گذاری موتور‌های کاربراتوری وجود دارد که باید تبدیل به انژکتوری و هیبریدی شوند.

منبع: روزنامه سازندگی