مرگ و میر بالای کرونا، چرا سکوت؟

سیما مشایخ | طبق آمار سازمان بهداشت جهانی میزان مرگ و میر در ایران در میان ۱۰ کشور با بیشترین ارقام قرار دارد. (۱) براساس اعلام رسمی، مرگ و میر در ایران حدود ۶درصد ذکر شده در حالی که‌میانگین جهانی ۲، ۵ درصد است و در این میان ارقام یک یا کمتر از آن (کره‌جنوبی و آلمان) را نیز داریم. (۲)

در خاورمیانه، فقط یمن با نزدیک ۳۰درصد بالاترین مرگ و میر را دارد (۳) که اصولا قابل مقایسه با هیچ کشور دیگری نیست. البته می‌توانیم این نسبت را نادیده بگیریم، چون تابع میزان تست کرونا است ولی اگر نسبت فوتی به جمعیت را هم حساب کنیم در رتبه‌های بالا قرار خواهیم گرفت. فراموش نکنیم که در ۱۵ آبان، رتبه دوم را در مرگ و میر کرونا در فهرست جهانی داشتیم. (۴)

اینکه آمار خیلی کشور‌ها نیز درست نیست جای شکی ندارد، ولی آمار مرگ و میر ایران انحراف زیادی از واقعیت دارد علت آن نیز نوع تعریفی است که از فوتی کرونا می‌کنند. آخرین آمار ناشی از ثبت فوتی‌های ثبت احوال در فصل تابستان و مقایسه آن با فوتی‌های سال گذشته نشان می‌دهد که آمار رسمی را باید دو و نیم برابر کرد که در این صورت رقم و شاخص مرگ و میر در ایران خیلی بالاتر خواهد رفت.

اگر درنظر بگیریم همه‌گیری جهانی کرونا در هر کشوری، از جمله ایران تبدیل به بحرانی ملی شده است که امنیت بهداشتی جامعه را تهدید می‌کند، در این صورت برای مقابله با این بحران انسانی در بحبوحه تحریم‌های اقتصادی که تبعاتش می‌تواند بسیار فاجعه‌آمیز باشد لازم است که همه ظرفیت‌های انسانی کشور برای مقابله با این بحران بسیج شوند.

از این رو پیشنهاد می‌شود که از کارشناسان علمی و نمایندگان جامعه پزشکی و پرستاری و مسوولان بهداشتی و دانشمندان و کارشناسان دلسوز حوزه سلامت و پیشگیری در خارج و داخل ایران به همکاری دعوت شوند تا از تجربه و دانش آن‌ها در کنترل این فاجعه قرن استفاده شود، چراکه این بیماری علاوه بر امنیت بهداشتی جامعه، امنیت اقتصادی و روانی ایرانیان را که به دلیل سیاست‌های داخلی و تحریم‌های خارجی هم دچار بحران مضاعف شده است، بیش از پیش دچار اختلال کرده که باتوجه به ادامه همه‌گیری، چشم‌انداز آن بیش از پیش نگران‌کننده خواهد بود. در همین چارچوب این پرسش‌های مهم را می‌توان طرح کرد که:

-چرا اعضای کمیته ستاد کرونا جزییات آماری و اپیدمیولوژیک به دست آمده را منتشر نمی‌کنند؟
-چرا هیچ نظریه‌ای برای علت بالا بودن درصد بالای مرگ و میر وجود ندارد؟

-چرا تفکیک سن و جنس و استان مشخص نمی‌شود؟
-چرا تفاوت معنی‌دار مرگ و میر بعد از تبدیل دارو‌های مورد استفاده کرونا از انواع خارجی به تولید داخل شرح داده نمی‌شود؟

-چرا جامعه علمی، پزشکان و پرستاران که خط اول مقابله با این بیماری هستند در جریان این جزییات قرار نمی‌گیرند؟

اهمیت این توضیحات از چند نظر می‌تواند مهم باشد؛
۱- تاثیر در خط‌مشی و راهبرد‌های درمانی و تصمیم‌گیری‌های بهتر برای بیماران درگیر.

۲- امکان اتخاذ تدابیر امنیتی-بهداشتی دقیق‌تر برای پیشگیری و توصیه‌های ایمنی برای قرنطینه و روش‌های حفاظت فردی و جمعی براساس شرایط اقلیمی و جغرافیایی استان‌ها.

۳- امکان اینکه سلامت و امنیت کادر درمانی با اطلاع از این آمار و احتمالاتی که برای افراد ریسک بالا وجود دارد، بهتر بتواند مورد محافظت قرار بگیرد.

۴- امکان به کار بردن اقدامات خاص در استان‌های مختلف یا افراد مختلف باتوجه به سن، جنس یا بیماری‌های زمینه‌ای یا نکاتی که باعث افزایش مرگ و میر در مقایسه با شاخص جهانی در ایران شده است.

۵- در عین حال با شفاف‌سازی درباره دارو‌های موردنیاز در این بیماری و توزیع عادلانه آن در سطح کشور، وزارت بهداشت می‌تواند به عنوان مهم‌ترین رکن تامین امنیت بهداشتی، اعتماد ملی را به دست بیاورد.

سخن کوتاه می‌کنم و به عنوان یک ایرانی و یک پزشک که با شنیدن آمار مرگ و میر رسمی و غیررسمی دچار درد و تاسف می‌شود از مسوولان محترم و اعضای ستاد کمیته کرونا انتظار می‌رود به صورت شفاف اطلاعات خود را دراختیار جامعه پزشکی قرار دهند که در یک ارتباط دینامیک با گروه درمان به افزایش توان علمی در جهت خدمات بهتر پیشگیری و درمانی به هموطنان عزیزمان گام برداشته شود.

پانوشت؛
١-سایت سازمان بهداشت جهانی
٢-سایت سازمان بهداشت جهانی
۳-سایت سازمان بهداشت جهانی
۴-سایت world meters.info