یک کشف عجیب درباره نیش مرگبار عنکبوت

دانشمندان کشف کرده‌اند که یکی از مرگبارترین عنکبوت‌های جهان می‌تواند ترکیب زهر خود را بسته به خلق و خو و موقعیت خود تغییر دهد.

محققان به این نتیجه رسیده‌اند که ترکیب سم قوی یکی از کشنده‌ترین عنکبوت‌های جهان، بسته به موقعیت تغییر می‌کند. تجزیه و تحلیل جدیدی از نحوه تولید زهر عنکبوت‌های تارقیفی نشان می‌دهد که عواملی مانند ضربان قلب و حالت دفاعی عنکبوت می‌تواند در نسبت مواد شیمیایی وارد شده به انتهای دندان‌های نیش آن نقش داشته باشند.

چرا دانستن این موضوع مهم است؟ زهر عنکبوت‌های تارقیفی برای تولید پادزهر سم کشنده این عنکبوت به کار می‌رود. علاوه بر این در ساخت مخلوط‌های پیچیده‌ای با طیف وسیعی از کاربردهای بالقوه، مانند آفت‌کش‌های طبیعی و داروها هم استفاده می‌شود.

درک اینکه چرا تارقیفی‌ها این ترکیبات سمی را تولید می‌کنند، می‌تواند به نحوه کشیدن سم از این عنکبوت‌ها و استفاده موثرتر از آن کمک کند.

لیندا هرناندز دوران، زیست‌شناس از دانشگاه جیمز کوک در استرالیا توضیح می‌دهد: «تارقیفی‌ها پیچیده‌ترین سم‌ها را در جهان طبیعی دارند و به دلیل اهمیت سمشان در تولید داروها و آفت‌کش‌های زیستی برای ما ارزشمندند.»

تحقیقات زیادی در مورد سم تارقیفی‌ها انجام شده که فقط برای حشراتی که شکارشان می‌کند و به دلیل برخی ویژگی‌های عجیب و غریب تکاملی، برای نخستی‌سانان کشنده است.

عنکبوت‌های تارقیفی استرالیایی به مرگ‌بارترین عنکبوت‌ها (برای انسان) در جهان معروف هستند، البته اگر چه سالانه ۳۰ تا ۴۰ نفر توسط این عنکبوت‌ها گزیده می‌شوند، فقط عنکبوت نر سیدنی باعث مرگ انسان شده است. از سال ۱۹۸۱ که پادزهری برای سم این عنکبوت ساخته شد، هیچ مورد مرگ گزیدگی توسط تارقیفی‌ها وجود نداشته است.

با وجود اینکه تحقیقات زیادی برای درک پیچیدگی مولکولی زهر انجام شده، هیچ‌یک از این مطالعات رفتار، وضعیت فیزیکی و محیط عنکبوت را در نظر نگرفته است.

بنابراین هرناندز دوران و همکارانش شروع به تحقیق کردند. آن‌ها نمونه‌هایی از چهار گونه عنکبوت تارقیفی استرالیایی را جمع‌آوری کردند و سپس این عنکبوت‌ها تحت چندین آزمایش آزاردهنده قرار گرفتند.

هرناندز دوران می‌گوید: در این آزمایش‌ها، محققان رفتار [عنکبوت‌ها] را نقشه‌برداری کردند و ضربان قلب آن‌ها را با مانیتور لیزری اندازه‌ گرفتند تا یک مقدار مشخصی برای نرخ متابولیک آن‌ها تعیین کنند.

برای سه گونه، به نظر می ‌سید هیچ ارتباطی بین رفتار و ضربان قلب و ترکیب زهرشان وجود ندارد. با این حال، دانشمندان متوجه تفاوتی برای یک عنکبوت شدند: به نظر می‌رسید که ضربان قلب و قدرت دفاعی بالاتر در تارقیفی با ترکیب متفاوت زهر مرتبط باشد.

این واقعیت که سه گونه دیگر ارتباط یکسانی را بین ترکیب زهر و عوامل فیزیکی نشان ندادند، نشان می‌دهد که این ارتباط‌ها ممکن است مختص این گونه باشد. البته ما هنوز نمی‌دانیم که این ارتباط ممکن است برای گونه‌های دیگر هم وجود داشته باشد یا خیر.

منبع: همشهری