به دنیای عجیب و غریب مگس‌ها خوش آمدید!

مگس‌ها آزاردهنده هستند به خصوص  فصل گرم تابستان که روی غذای ما می‌نشینند یا نزدیک گوشمان وزوز می‌کنند و برخی گاز نیز می‌گیرند. پشه‌ها نوعی مگس هستند و برخی از کشنده‌ترین پاتوژن‌های جهان را منتقل می‌کنند.

به نقل از وُکس، با این وجود، بسیاری نمی‌دانند این که مگس‌ها چه گروه عظیمی را شامل می‌شوند. مگس‌ها شگفتی‌های آناتومیکی هستند. آنان علاوه بر یک جفت بال دارای اندام‌های متعادل کننده خاصی به نام هالتر هستند که مانند ژیروسکوپ عمل می‌کنند و به مگس‌ها اجازه می‌دهند گوشه‌های تیز را بچرخانند، شناور شوند و وارونه فرود بیایند. آنان آکروبات‌های هوایی شگفت انگیزی هستند.

برخی از مگس‌ها بیولومنسانس هستند و به شکل لاروی خود می‌درخشند. هیچ یک از این حقایق باعث نمی‌شوند مگس‌هایی که در خانه‌هایمان و روی کباب‌هایمان با آن‌ها مواجه می‌شویم کم‌تر نفرت‌انگیز باشند. با این وجود، گروهی از این حشرات هنوز تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده اند. مگس‌ها به ما کمک می‌کنند و حتی می‌توانند شگفت‌انگیز باشند.

بیایید با برخی از مگس‌ها آشنا شویم:

مگس‌هایی که سر مورچه‌ها را می‌بُرند

از جالب‌ترین گروه حشرات جهان می‌توان به خانواده مگس‌های Phoridae اشاره کرد که شامل ده‌ها هزار گونه است که هر گونه رفتار قابل تصوری را از خود نشان می‌دهند و شاید آن را به متنوع‌ترین گروه موجودات زنده از نظر اکولوژیکی در جهان تبدیل کند.

برای مثال، بسیاری از گونه‌های آن خانواده انگل هستند و با هزینه جانداران دیگر زندگی می‌کنند. مگس انگلی از جنس Pseudacteon به طور خاص وحشی است و تخم‌هایش را درون مورچه می‌گذارد و زمانی که از تخم بیرون می‌آیند لارو‌ها به داخل سر مورچه مهاجرت می‌کنند. در آنجا لارو‌ها هورمون‌هایی ترشح می‌کنند که مورچه را می‌کشد و باعث می‌شود سرش بیفتد. سپس لارو‌ها در سر جدا شده مورچه شفیره می‌شوند.

هم چنین، مگس‌های ماده در یک جنس مختلف مورچه‌های زخمی را شکار می‌کنند و سپس با استفاده از قطعات دهان تخصصی سر آن‌ها را به صورت دستی جدا می‌کنند و تخم‌های خود را درون آن می‌گذارند.

مگس‌هایی که شبیه مگس نیستند

مگس‌هایی هستند که بیش‌تر شبیه عنکبوت، زنبور عسل و سایر حشرات هستند که در برخی موارد برای جلوگیری از خورده شدن این گونه هستند, چرا که شکارچیان اغلب از شکار حشرات دارای نیش دردناک خودداری می‌ورزند.

برای مثال، مگس انگلی به نام مگس زنبور عسل شبیه زنبور عسل است. حشره‌ای که اصلا مگس نیست. ساختار نوک تیز بیرون زده از سر آن نیش نیست بلکه یک پروبوسیس است یک قسمت دهان مانند نی که مگس‌ها برای تغذیه از آن استفاده می‌کنند.

مگس‌های زنبور ماده تخم‌های خود را "مانند یک مسلسل" در اطراف لانه زنبور‌های زمینی می‌پاشند. سپس لارو‌ها از تخم بیرون می‌آیند کرم‌ها را وارد لانه می‌کنند و لارو زنبور را می‌خورند. تعداد زیادی از مگس‌های دیگر ظاهر عملکرد زنبور‌ها را تقلید می‌کنند.

بنابراین، آن دسته از مگس‌ها احتمالا برای پرندگان و سایر شکارچیان خطرناک به نظر می‌رسند. این طیف از مگس‌ها مگس‌های هوازی را شامل می‌شوند که از آنان تحت عنوان "زنبور عرق" یاد می‌شود، زیرا واقعا از عرق بدن تغذیه می‌کنند، اما گاز نمی‌گیرند و نیش نمی‌زنند.

از سوی دیگر، بسیاری از مگس‌های خفاش شبیه عنکبوت هستند. آنان بخش عمده عمر خود را در پوست خفاش‌ها می‌گذرانند و از خون خفاش تغذیه می‌کنند. برخی از این مگس‌ها بدون بال تکامل یافته اند در حالی که برخی دیگر بال‌های خود را رها کرده و خفاش‌ها برای شان پرواز می‌کنند. این دسته مگس‌هایی هستند مانند سایر حشرات تخم نمی‌گذارند بلکه یک لارو زنده به دنیا می‌آورند.

یک مگس نادر دیگر در کنیا که به مگس مودار وحشتناک معروف است شبیه عنکبوت می‌باشد. لارو‌های آن به زندگی و خوردن مدفوع خفاش معروف است.

مگس ماده‌ای از جنس Phorids به نام Vestigipoda از لارو مورچه تقلید می‌کند. لباس مبدل آنان به قدری متقاعد کننده است که مورچه‌ها به گونه‌ای به مگس‌ها غذا می‌دهند که گویی فرزند خودشان هستند. آنان شبیه چیز‌هایی هستند که شما هرگز آن را به عنوان مگس تشخیص نمی‌دهید.

مگس‌هایی با زائده‌ها و اعضای بدن عجیب و غریب

مگس‌های دیگر کاملا عجیب به نظر می‌رسند. برای مثال، مگس ساقه چشم که در نر‌ها چشم‌ها در انتهای ساقه‌های نازک قرار دارند که می‌تواند بلندتر از بدن آنان باشد. عملکرد این چشم‌ها کمی شبیه به شاخ گوزن یا شاخ گوسفند است. به گفته موزه تاریخ طبیعی لندن این طیف از مگس‌ها احتمالا از عملکرد خاص چشم‌های برای تسلط خود استفاده می‌کنند.

مگس‌های خانواده Pipunculidae نیز چشم‌های قابل توجهی دارند. آنان عظیم هستند و کل سرشان اساسا فقط چشم است. بر خلاف انسان و سایر پستانداران مگس‌ها دارای چشم‌های مرکب هستند که از چندین بخش تشخیص نور تشکیل شده است. این چشم‌ها با وضوح پایین می‌بینند، اما در تشخیص حرکات ناگهانی فوق العاده خوب هستند.

مگس دیگری به نام Moegistorhynchus longirostris نیز دارای بخش چشمگیری از بدن است: پروبوسیس که می‌تواند بلندتر از ۸ سانتی متر باشد در ضمن مگس خود تنها حدود ۱ سانتی متر طول دارد. مگس‌ها از این زائده‌ها برای رسیدن به شهد گل‌های لوله‌ای استفاده می‌کنند.

شاید شگفت‌انگیزتر (و مبتکرانه تر) تعداد انگشت شماری از گونه‌های پشه‌های غارنشین در جنس Arachnocampa باشند. آنان به عنوان لارو می‌درخشند تا تله حشرات خود را بسازند. درخشندگی‌شان از سوی شب‌پره‌ها و سایر حشرات جذب می‌شود که سپس توسط رشته‌های چسبناکی که پشه‌ها تولید می‌کنند گرفتار می‌شوند. لارو‌ها سپس آنان را می‌خورند.

درست است که برخی از مگس‌ها برای انسان بسیار مضر هستند از جمله پشه‌های ماده از جنس آنوفل. آن‌ها مالاریا را منتقل می‌کنند که سالانه چند صد هزار نفر را می‌کُشد. گونه‌های دیگر، مانند مگس تسه تسه نیز حامل انگل‌هایی هستند که می‌تواند دردناک و گاهی کشنده باشد و باعث نگرانی جدی است.

با این وجود، تنها بخش کوچکی از مگس‌های جهان به ما آسیب می‌رسانند. ما به بسیاری از مگس‌ها وابسته هستیم. برای مثال، مگس‌ها برای تولید بسیاری از غذا‌های مورد علاقه ما مانند شکلات نقشی اساسی دارند. برخی از حشرات برای گرده افشانی گیاهان کاکائو شناخته شده اند دانه‌های آن برای تهیه شکلات استفاده می‌شود تقریبا همه آنان مگس هستند.

در مجموع بیش از ۱۰۰ محصول کشت شده عمدتا برای گرده افشانی به مگس وابسته هستند از جمله انبه، بادام هندی و آووکادو.

برخی مگس‌ها هم چنین می‌توانند به کشاورزان و باغداران خانگی در مقابله با آفات کمک کنند. برای مثال، لارو برخی از مگس‌های شناور اشتهای حریصی برای شته‌ها دارند حشرات کوچکی که به محصولات را هجوم می‌آورند. (اگر محصولات ارگانیک خریداری می‌کنید به احتمال زیاد با شته‌ها مواجه شده اید یا به طور تصادفی آن را خورده اید).

در نتیجه، ما تاثیر این موجودات کوچک را دست کم می‌گیریم. هم چنین، به نظر می‌رسد لارو‌های مگس به پاکسازی جهان از زباله‌ها نیز کمک می‌کنند آنان زباله‌ها و مدفوع ما را می‌خورند. آنان در انتهای بدن شان یک "سیفون تنفسی" قابل گسترش دارند که مانند یک غواص عمل می‌کند و به حشره اجازه می‌دهد تا در انبوهی از زباله‌ها تغذیه کند حتی اگر اکسیژن آن کم باشد.

با این وجود، ما هنوز اطلاعات اندکی در مورد مگس‌ها داریم. جدا از پشه‌های ناقل بیماری زا، مگس‌ها گروهی از موجودات هستند که تا حد زیادی مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند تا حدی به این دلیل که علم بیش‌تر بر روی حشرات جذاب معمولی مانند زنبور‌ها و پروانه‌ها تمرکز دارد.

توجه زیادی به گروه‌های کاریزماتیک مانند گرده افشان‌ها و جانداران زیبا معطوف شده است. مگس‌ها به بیش تری نیاز دارند تا شناخته شوند و دوست داشته شوند.

منبع: فرارو