(تصاویر) از مورچه تا زنبور؛ حیواناتِ نگهبانِ محصولات کشاورزی با ویژگی های عجیب!

فرادید| وقتی گیاهان را برای تأمین غذا پرورش می دهید، بخشی از یک انقلاب فرهنگی هستید که قدمت آن به بیش از 10000 سال قبل می رسد. شاید این کار امروز چندان کار بزرگی به نظر نرسد، اما کشاورزی به نیاکان شکارچی ما کمک کرد تا بذر تمدن را در جهان بکارند. تقریباً مثل این بود که بشر بالاخره توانست از بیان دل بکند و قدم به دنیای سبز‌ی‌ ها و گیاهان بگذارد.

به گزارش فرادید، به همان اندازه که کشاورزی زندگی ما را تغییر داده است، آن را درگیر برخی مسائل مربوط به آن هم از جمله آفات کرده است که گاهی اوقات همه با هم متحد و همدست شده و زیستگاه‌های انسانی را تحت الشعاع قرار می‌دهند.

برای محافظت از مزارع و باغ راه های مختلفی وجود دارد از جمله حصارکشی، سم پاشی و ... البته  گاهی برخی حیوانات در حیات وحش هستند که به صورت ذاتی و طبیعی اگر در قلمرو کشاورزی شما باشند از باغچه شما محافظت می کنند. در واقع علاوه بر اقدامات دفاعی مانند فنس کشی، تله یا مواد دفع کننده، باغبان نه تنها محصولات کشاورزی را تولید می کند بلکه زیستگاهی برای حیات وحش به وجود می آورد که به طور طبیعی آفات را کنترل می کند.

برای فهم بهتر و کامل این رویکرد، بهتر است ایده های بزرگ کشاورزی بیودینامیک و مدیریت یکپارچه آفات (IPM) را بررسی و همچنین در زمینه گرده افشان ها و انگل ها و ... مطالعه کنید .

در این مطلب حیواناتی را به شما معرفی می کنیم که به طور غریزی از باغات و مزارع در برابر انواع آفات محافظت می کنند البته همه حیوانات این لیست بی خطر نیستند و بسته به گونه و زمینه، برخی از آنها حتی می توانند در حکم آفت باشند:

مورچه ها

بسیاری از مورچه ها ذاتا کشاورز هستند و میلیون ها سال است که محصولات کشاورزی و دام پرورش داده اند. مورچه ها بسیار پیچیده و تأثیرگذار هستند. آن ها نه تنها  به صورت غیر مستقیم در ساختن و هوادهی خاک (مهمترین اصل در کشاورزی) به ما کمک می کنند، بلکه می توانند مجموعه ای از حشرات مزاحم را نیز دفع کنند.

تحقیقات نشان می دهد که برخی از مورچه ها حداقل به اندازه آفت کش ها آفات محصولات را کنترل می کنند. در یک مطالعه، درختان بادام هندی که توسط مورچه‌ها محافظت می‌شوند، 49 درصد عملکرد بالاتری نسبت به درختان محافظت شده با آفت‌کش داشتند، و همچنین بادام هندی با کیفیت بالاتری تولید کردند که درآمد خالص 71 درصدی را برای کشاورزان به ارمغان آورد. همچنین مشخص شده است که مورچه ها در حفاظت از محصولاتی مانند انبه، کاکائو و مرکبات با آفت کش های شیمیایی رقابت می کنند.

خفاش ها

عصرهای تابستان اغلب زمان خوبی برای باغبانی است، اگرچه پشه ها این وقت روز می توانند شما را آزار خواهند داد. تمرکز بر کار باغبانی در حالی که باید انبوهی از پشه های تشنه به خون را دفع کنید بسیار سخت است.

خوشبختانه، در برخی مناطق برای حل این مشکل یک راه طبیعی و بدون دردسر وجود دارد: فقط یک خفاش قهوه ای کوچک لازم دارید که می تواند صدها مگس به اندازه پشه را در یک شب بخورد. هنوز مشخص نیست که خفاش های حشره خوار چقدر می توانند جمعیت پشه ها را سرکوب کنند - اما همانطور که یک مطالعه در سال 2018 نشان داد، گونه های خاصی (مثلا خفاش قهوه ای کوچک) واقعاً شکارچیان پرکار پشه ها هستند.

و این تمام ماجرا نیست. به غیر از پشه ها، خفاش های حشره خوار پروانه های زیادی را نیز می خورند که کرم های آنها مستقیماً محصولات کشاورزی را تهدید می کند.برای مثال، خفاش‌ها تنها با خوردن پروانه‌های کرمی ذرت، سالانه باعث صرفه جویی یک میلیارد دلار در بخش کشاورزی می شوند. (و مانند زنبورها و پروانه ها، برخی از خفاش های میوه خوار نیز گرده افشان های مهمی هستند).

پرنده آوازخوان

پرندگان آواز خوان که از راسته گنجشک سانان هستند، مانند بسیاری از حیوانات در این لیست، به راحتی کبوتر رام نمی شوند. کشاورزان با برخی از آن ها به مشکل بر می خورند به عنوان مثال، سنت باستانی ساخت مترسک به خاطر همین موضوع برای دور کردن پرندگان از مزارع و محصولات کشاورزی است.

از طرف دیگر بسیاری از پرندگان آوازخوان، آفات محصولات کشاورزی مانند کرم، سوسک، حلزون و ... را شکار می کنند، به ویژه در زمان تولید مثل ک هاشتهای زیادی برای خوردن دارند.

بسیاری ازاین پرندگان فواید و مزایای ملموسی را برای مردم به ارمغان می‌آورند، مانند کاهش 50 درصدی فراوانی برگ‌ها در باغ‌های انگور، کاهش آسیب کرم‌ها در باغ‌های سیب، یا صرفه‌جویی در مزارع  قهوه تا 310 دلار در هکتار با خوردن سوسک‌های کرمی.

برای جذب بیشتر پرندگان آوازخوان ،دانستن اینکه کدام حشره خوار در نزدیکی مزارع زندگی می کنند و در یک زیستگاه به دنبال چه چیزی هستند کمک می کند. (با پرورش دهندگان محلی صحبت کنید، راهنماهای مزرعه را بررسی کنید، و منابعی مانند آزمایشگاه پرنده شناسی را امتحان کنید.) درختان و درختچه های بومی می توانند جذابیت بزرگی داشته باشند و به طور بالقوه تعداد پرندگان را سه برابر کنند. تنوع پرندگان در البته باید در نظر داشت برخی از پرندگان در مورد چیزهایی مانند نوع درخت، ارتفاع، شاخ و برگ و فاصله از آب حساس هستند.

پرندگان شکاری

پرندگان آوازخوان فقط حشره خوار هستند، اما آفات بزرگتر مانند سنجاب، خرگوش، موش صحرایی را چه کنیم؟ یا در احتمالی ضعیف اگر پرندگان آوازخوان به جای محافظت از باغ شما به آن حمله کنند چه؟ برای مبارزه با این راهزنان بزرگ تر، بسیاری از مردم به سادگی با نوع دیگری از پرندگان دوست می شوند.

رپتورها، معروف به پرندگان شکاری، انواع شکارچیان مانند شاهین، کرکس و جغد را در بر می گیرند. بسیاری از این پرندگان دقیقاً به شکار گونه‌هایی می‌پردازند که طمع محصولات ما را دارند، حتی گاهی اوقات باعث افزایش بازده و سود می‌شوند. نکته کلیدی این است که آفت خود را باید شناسایی کنید، شکارچیان محلی خود را بشناسید و بهترین پرنده را برای این کار پیدا کنید. برای مثال، اگر خرگوش‌ها کلم پیچ های شما را در تاریکی می‌خورند، احتمالا به جذب یک جغد شبانه نیاز دارید، اما اگر سنجاب‌ها در روز روشن گوجه‌فرنگی‌های شما را می‌برند، شاهین یا کرکس بهترین گزینه است.

برخی پرندگان شکاری نیز برای محیط های خاص مناسب تر هستند. یک خانواده از جغدهای انباری می توانند 3000 جونده را در یک چرخه پرورشی چهار ماهه بخورند.

سنجاقک

سنجاقک ها شکارچیان هوایی ماهری هستند که با 95 درصد احتمال موفقیت، طعمه را روی هوا می گیرند. آنها بیشتر برای شکار پشه ها، میگ ها و مگس ها محبوب هستند، خدماتی که می تواند گذراندن زمان با کیفیت در باغ یا سایر فضاهای باز را در طول تابستان بسیار آسان تر کند.

این شکارچیان آکروباتیک به شکار پروانه ها و شاپرک های بالغ نیز معروف هستند. سنجاقک‌ها هنوز بخشی از یک پروژه و یک استراتژی مبتنی بر اکوسیستم هستند  که بر پیشگیری طولانی‌مدت از آفات یا آسیب آنها از طریق ترکیبی از تکنیک‌ها تمرکز دارد. طبق گفته توسعه تعاونی دانشگاه کالیفرنیا اگر می‌خواهید سنجاقک‌ها را به ملک خود جذب کنید، داشتن یک حوضچه یا آب‌نما کار شما را راحت می کند.

قورباغه، وزغ و سمندر

دوزیستان بومی می توانند نعمتی برای کشاورزان و باغداران باشند. این دوزیستان  شامل قورباغه ها، وزغ ها و سمندرها می شود که بیشتر آنها حشره خواران فرصت طلبی هستند.

به عنوان یک شکارچی این دوزیستان ممکن است برخی از حشرات مفید مانند کفشدوزک، یا سنجاقک را نیز بخورند. با این حال، علف‌خواران اغلب طعمه‌های آسان‌تری برای آن ها هستند و از آنجایی که یک قورباغه یا وزغ ممکن است تا 100 حشره را در هر شب بخورد، انبوهی از آفات برگ‌خوار در باغ شما یک ضیافت  وسوسه‌انگیز برای آن ها خواهد بود. قورباغه ها و وزغ ها انواع سوسک ها، مگس ها، پروانه ها، کرم ها و سایر لاروهای حشرات و همچنین حلزون ها را می بلعند و به گونه ای عجیب و با قدرت بسیار از باغ شما در برابر سارقان محافظت می کنند. سمندرها ذائقه ای مشابه دارند و مانند گیاهخواران غذا می خورند و همچنین پشه ها و کنه ها را دوست دارند.

کلید جذب دوزیستان ایجاد زیستگاه مناسب برای آنهاست و این شامل شاخ و برگ و سایر پوشش های گیاهی، منبع رطوبت و سایه، و احتمالاً یک حوضچه کوچک (مخصوصاً برای قورباغه ها) است. همچنین ممکن یک گلدان گل واژگون باشد  تا مکانی خنک و مرطوب برای پنهان شدن آن ها فراهم کند.  به دلیل نفوذپذیری پوست دوزیستان، آنها به آفت کش ها و آلاینده ها بسیار حساس هستند، بنابراین نباید از مواد شیمیایی استفاده کنید.

کفشدوزک

کفشدوزک ها که با نام های لیدی سوسک یا سوسک کفشدوزک نیز شناخته می شوند، از معروف ترین حشرات باغی هستند. آنها نه تنها به خاطر ظاهر نمادین و بامزه خود، بلکه برای شکار شته ها، حشرات فلس دار، برگ خوارها، کنه ها و سایر آفات محصولات کشاورزی محبوب هستند. البته برخی از کفشدوزک ها خودشان در حکم یک آفت هستند و به محصولات یا گونه های بومی آسیب می رسانند، اما در کل این سوسک ها موجودات ارزشمندی هستند. فقط یک کفشدوزک می تواند در طول زندگی خود 5000 شته بخورد.

شما به راحتی می‌توانید کیت کفشدوزک ها را بخرید و در باغ یا مزرعه رها کنید اما برای داشتن یک جمعیت محلی از از این حشره بهتر است محیط را برای رشد و پرورش آ ن ها فراهم کنید. مانند بسیاری اکوسیستم های سالم، باغ شما باید خالی از حشره کش هایی باشد که می توانند به حشرات مفیدی مانند کفشدوزک ها آسیب برسانند. باید شته ها یا سایر حشرات برای خوردن آنها وجود داشته باشد، اگرچه احتمالاً به همین دلیل است که شما کفشدوزک می خواهید و از آنجایی که بسیاری از گونه‌های کفشدوزک شهد و گرده و همچنین حشرات را می‌خورند، می‌تواند به رشد گیاهانی که گرده‌شان محبوب کفشدوزک‌ها است کمک کند.

بالتوری سبز

بر خلاف کفشدوزک ها، بالتوری های سبز در تمام مراحل زندگی گوشتخوار نیستند. در حالی که هم لارو کفشدوزک و هم بزرگسالان شته‌ها و سایر حشرات را می‌خورند، بالتوری‌های سبز اغلب از خوردن حشرات در مرحله لاروی به خوردن شهد، گرده و عسلک در مرحله بلوغ تغییر ذائقه می دهند..

بالتوری های بالغ در برخی موارد ممکن است حشرات را هم  بخورند، اما در هر صورت نقش اصلی آنها در کنترل آفات، زاد و ولد لاروهای گوشتخواراست.

و آن لاروها با کسی شوخی ندارند. لارو ها با عناوینی مثل "شیر شته" یا "گرگ شته" شناخته می شوند، به شدت به شته ها و سایر حشرات نرم تن، با فک پایین خود حمله می کنند (تصویر بالا). یک لاروی بالتوری می تواند تا 200 شته در هفته بخورد و حتی اگر طعمه کافی در دسترس نباشد ممکن است لاروهای همنوع خود را هم بخورد.

برای میزبانی از شیرشته‌ها، به فضایی نیاز دارید که والدین آنها را تحت تأثیر قرار دهد. طبق گفته موسسه تحقیقات پرماکالچر، بالتوری های سبز جذب گیاهان خاص باغ می شوند، از جمله زیره سیاه، گشنیز، قاصدک، شوید، رازیانه، مارگریت طلایی، آفتابگردان دشتی، ختمی، خشخاش بنفش و البته، برای داشتتن لاروها باید وجود چند شته یا کنه را نیز تحمل کنید.

مارها، مارمولک ها و لاک پشت ها

مارمولک ها و مارهای کوچک می توانند به کنترل آفات محصولات کشاورزی مانند کرم و ملخ کمک کنند.

مارها مهارتی در ترساندن مردم دارند و این امر باعث می شود که برخی باغبانان نتوانند آنها را به عنوان یک کمک بپذیرند. با این حال، بیشتر مارها سمی نیستند، و البته بسیاری از آنها عمدتاً از سم برای مهار طعمه استفاده می کنند، نه برای دفاع از خود. استقبال از مارهای سمی در باغتان ممکن است هنوز عاقلانه نباشد، اما این هم عاقلانه نیست که به خاطر یک ترس بیجا همه مارها را بیرون کنید. اکثر مارها نه تنها برای انسان بی ضرر هستند بلکه در کنترل آفاتی که در واقع برای ما دردسر ایجاد می کنند نیز مفید هستند..

به عنوان مثال، مارهای گارتر به طعمه علفخواران آسیب رسان مانند راب*، حلزون ها و ملخ ها و همچنین آفات بزرگتر مانند جوندگان معروف هستند. مانند بسیاری از حیوانات دیگر در این لیست، کلید جذب مارهای مفید، ارائه یک زیستگاه مناسب با سرپناه، منبع آب و وجود حداقل مواد شیمیایی است..

اگر شما فقط نمی توانید مارها را تحمل کنید، برخی دیگر از خزندگان نقش اکولوژیکی مشابهی را ایفا می کنند. به عنوان مثال، بسیاری از مارمولک ها از راب ها، حلزون ها و حشرات برگ خوار مانند سوسک ها، کاترپیلارها و ملخ ها تغذیه می کنند. چند گونه مارمولک سمی وجود دارد، اما اکثریت قریب به اتفاق مارمولک هایی که در باغ ها یافت می شوند هیچ تهدیدی برای مردم (یا گیاهان) ندارند. لاک‌پشت‌ها غذاهای مختلفی می‌خورند، عمدتاً گیاهان، اگرچه انواع خاصی مانند لاک‌پشت‌های آمریکای شمالی، آفات باغی مانند حلزون، راب و سوسک را نیز می‌خورند.

*لیسه یا همان راب ها نیز از نوع حلزون هایی به شمار می رود که صدف در پشت خود ندارند. حلزون و راب از جمله آفات مهم کشاورزی به حساب می آیند که خسارات زیادی به درختان مرکبات و محصولات زراعی وارد می کنند.

عنکبوت ها

عنکبوت‌ها مانند خفاش‌ها و مارها به گونه ای ناعادلانه ترسناک هستند. آنها به ندرت افراد را گاز می گیرند، و حتی زمانی که گاز می گیرند، بیشتر نیش ها جزئی است و مانند نیش یک پشه است. سم آنها برای طعمه های بسیار کوچکتراست که باعث دردسر می شوند. عنکبوت‌های خانگی برای یافتن آفاتی مانند مگس‌ها، پشه‌ها، کک‌ها و سوسک‌ها در خانه‌های ما گشت می‌زنند و عنکبوت‌های فضای باز می‌توانند نقش‌های ارزشمندتری را در مزارع و باغ‌ها ایفا کنند.

عنکبوت‌های محلی به چندین شکل اساسی به باغ یا مزاع شما می آیند  که هر کدام قدرت‌های فوق‌العاده‌ای برای کنترل آفات دارند. به عنوان مثال، مجموعه وسیعی از عنکبوت‌های تار باف، تله‌های ابریشمی را برای به دام انداختن طعمه‌های هوایی مانند سوسک، مگس، پشه و پروانه می‌گذارند. (در آمریکای شمالی، یکی از نمونه های معروف عنکبوت باغ، عنکبوت سیاه و زرد است.) بسیاری از عنکبوت های خرچنگی نیز می نشینند و منتظر طعمه می شوند، اما به جای بافتن تار، اغلب در میان گل ها پنهان می شوند تا زمانی که حشره ای ناآگاه ظاهر شود وبه آن حمله می کنند.

برخی از عنکبوت‌های گرگی نیز به شکار با کمین کردن متکی هستند، اما این عنکبوت‌های قوی بیشتر برای پرسه زدن در جستجوی طعمه شناخته می‌شوند، که می‌تواند آنها را به ویژه برای کشاورزان و باغداران مفید کند. این موضوع در مورد عنکبوت های پرنده؛ شکارچیانی ماهر و مجهز به دید عالی ودارای  توانایی های حسی ارتعاش نیز صادق است. برخی از تاکتیک‌های آن ها برای شکار به‌طور شگفت‌انگیزی پیچیده است مانند اینکه مسیرهای غیرمستقیم را برای جلوگیری از دیده شدن انتخاب می کنند، که باعث مقایسه آن ها با گربه‌های بزرگ شده است. آنها می توانند تأثیر قابل توجهی بر آفات محصولات داشته باشند، اما مانند بسیاری از عنکبوت ها، ممکن است به خوبی به آفت کش ها پاسخ ندهند.

زنبورها

زنبورها گروه متنوعی از حشرات هستند که برخی از آنها مزایای بیشتری نسبت به دیگران دارند. بسیاری از زنبورهای شکارچی به طور فعال آفات محصولات را شکار می کنند، اما مانند سایر شکارچیان در این لیست، می توانند حشرات مفید نیز از جمله زنبورهای عسل را شکار کنند. با این حال، زنبورهای دیگری نیز وجود دارند که شکل ظریف تری از کنترل آفات را بدون تهدید نیش انجام می دهند. این زنبورها که به عنوان زنبورهای پارازیتوئید* شناخته می شوند، حشرات بسیار متنوعی هستند که اغلب آفات خاص باغ را به عنوان غذا برای فرزندان خود هدف قرار می دهند واز برخی تاکتیک های باورنکردنی برای یافتن و کنترل آن ها استفاده می کنند، مانند استشمام مواد شیمیایی در مدفوع آنها. زنبورهای پارازیتوئید به عنوان عوامل کنترل بیولوژیکی برای مبارزه با آفات عمده کشاورزی استفاده می شوند.

*زنبور پارازیتوئید تلنوموس، حشره کوچکی است که در تخم سن گندم و گونه های نزدیک به آن تخم ریزی می کند و تخم های این آفت را از بین می برد. سال ها این حشره مصنوعاً در آزمایشگاه ، پرورش داده می شد و در مزارع آلوده رها می گردید.

کرم شاخدار گوجه فرنگی

یکی از این آفت‌ها کرم شاخ دار گوجه‌فرنگی است، کرم شاخ دار گوجه‌فرنگی، یک کرم بزرگ و حریص است که می‌تواند بوته‌های گوجه‌فرنگی را با سرعتی غیرقابل تصور از بین ببرد. کرم‌های شاخ‌دار میزبان محبوبی برای برخی زنبورهای انگلی هستند که تخم‌های خود را به کرم تزریق می‌کنند و نوزادهایی را به جای می‌گذارند تا در داخل میزبان زنده بیرون بیایند. تخمها به زودی لاروهای زنبور کوچکی را آزاد می کنند که از کرم شاخدار تغذیه می کنند تا زمانی که برای شفیره شدن آماده شوند. سپس لاروها، پیله های قابل مشاهده ای را خارج از بدن میزبان که همان کرم شاخدار است تشکیل می دهند.

کرم شاخدار در این لحظه هنوز زنده است و ممکن است به راه رفتن ادامه دهد، اما غذا خوردن را متوقف کرده است. در واقع، اگر کرم شاخی را می بینید که با پیله های کوچکی مانند تصویر بالا پوشیده شده است، بهترین راه برای محافظت از باغتان این است که آن را به حال خود رها کنید. هنگامی که زنبورهای بالغ ظاهر می شوند، میزبان را می کشند و در منطقه برای یافتن کرم های شاخدار دیگر گشت می زنند.

ترجمه: فرادید