نگرانی‌های محیط زیست برای گوزن زرد ایرانی

حسن اکبری  در مورد لزوم مدیریت و حفاظت گوزن زرد ایرانی در اسارت، اتخاذ رویکرد بازگردانی آن به طبیعت و چگونگی انتخاب مراکز تکثیر در اسارت این گونه گفت: در سال گذشته به منظور تعیین مناطق مناسب برای تکثیر گونه و یا معرفی آن به شرایط نیمه اسارت یا حتی طبیعی از استان‌ها خواسته شد تا مناطقی را که تقریباً بکر و عاری از دام و به شرایط زیستگاهی گستره تاریخی گوزن زرد نزدیک باشند را معرفی کنند.

وی در ادامه اظهارکرد: بازدیدهای میدانی توسط کارشناسان سازمان با همراهی اساتید دانشگاه از این مناطق انجام شد و شاخص‌های متعددی جهت انتخاب از میان این گزینه‌ها مدنظر قرار گرفت. هرچند گزینه‌های منتخب برای گوزن زرد گزینه‌های کاملا مناسبی نبود اما از میان آن‌ها سایت‌هایی برای جابجایی گوزن‌های مازاد موجود در سایت‌های تکثیر و راه‌اندازی سایت‌های جدید در شرایط مناسب‌تر انتخاب شد.

اکبری افزود: به دلیل مسائل پیش آمده در گذشته، مقرر شد مدیریت به شکلی پیش برود که جمعیت پایه پایدارتری ایجاد شود و به همین منظور شیوه مدیریت سایت‌هایی که به هر نحوی دچار تلفات بیشتر و کاهش جمعیت شده بودند، مورد بازبینی قرار گرفت، پایش و نظارت در آنها شدیدتر شد.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در مورد سایت‌هایی که دارای نرخ زادآوری مناسب و تراکم جمعیت بالایی بودند، تصمیم بر این شد که برای حفظ پویایی جمعیت، گوزن‌های مازاد این سایت‌ها به سایت‌های موجود و یا سایت‌های جدید منتقل شود بنابراین تعدادی از گوزن ها به دز و کرخه منتقل شدند.

وی با تاکید مجدد بر لزوم نگهداری از گوزن در عرصه نیمه طبیعی، بکر و عاری از دام اظهار کرد: ما در مورد گوزن زرد، دو رسالت داریم، یکی ساماندهی سایت‌های تکثیر به‌نحوی که پویایی جمعیت، تقویت زادآوری و کاهش تلفات، منجر به جمعیت پایدارتر گوزن زرد در اسارت شود و دیگری یافتن زیستگاه‌هایی که گوزن بتواند در شرایط نسبتا طبیعی زندگی کند، با تهدیدهای طبیعی آشنا شود و قدرتش برای تحمل شرایط طبیعی افزایش یابد.

اکبری گفت: البته نگرانی‌هایی بابت تعداد کم گوزن و به‌ویژه عدم تناسب نسبت جنسی که ممکن است حاصل شرایط تکثیر در اسارت و مهم تر از آن، درون آمیزی و یکنواختی ژنتیکی باشد، وجود دارد که امیدواریم با مدیریت بهینه و استفاده از ظرفیت‌های موجود، بتوانیم این نگرانی‌ها را به حداقل برسانیم و به چشم انداز پیش‌بینی شده در برنامه مدیریت و حفاظت یکپارچه گوزن زرد ایرانی در اسارت و طبیعت دست یابیم.

غلامرضا ابدالی - مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش - نیز اظهار کرد: گوزن زرد با توجه به وضعیت حفاظتی اش در لیست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت، بسیار حائز اهمیت بوده در اولویت برنامه های مدیریتی سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.  ۱۵ مرکز که ۹ مرکز آن تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، پنج مرکز از مراکز باغ وحشی و یک مرکز به‌صورت حفاظت مشارکتی در لرستان اداره می‌شود، تکثیر در اسارت این گونه ارزشمند را بر عهده دارند.

مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش ادامه داد: با توجه به رویکرد مشارکتی سازمان حفاظت محیط زیست یا به عبارتی تمایل این سازمان به جلب حمایت‌های مردمی در حفاظت، از همراهی بخش خصوصی و جوامع محلی در حفاظت از گوزن زرد استقبال می‌کنیم.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، وی خاطرنشان کرد: از اواخر سال گذشته، یک سایت تکثیر با مشارکت کشت و صنعت و شرکت فجر صفای لرستان راه اندازی کرده‌ایم و در آینده نزدیک شاهد راه‌اندازی مرکز تکثیر مشارکتی دیگری با مدیریت کشت و صنعت کارون خوزستان خواهیم بود.