(تصاویر) «سگ سرابی»؛ قویترین سگ ایران که آمریکایی‌ها عاشق آن هستند
«سگ سرابی» یا «ماستیف ایرانی» یکی از معروفترین سگ‌های جهان و البته یکی از قویترین آنهاست که خاستگاهش شهر سراب در آذربایجان شرقی است. باید گفت که این سگ یکی از قدیمیترین نژاد‌های سگ بومی ایرانی نیز هست و تنها نژاد سگ ایرانی است که ثبت جهانی شده است.
سگ سرابی ویژگی‌های شگفت‌انگیزی دارد که از جمله می‌توان به وزن و قد اندام این حیوان اشاره کرد. سگ سرابی به طور متوسط تا ۸۰ کیلوگرم و در نر‌ها حتی تا ۱۰۰ کیلوگرم هم می‌رسد و از این لحاظ درشت‌ترین سگ ایران و حتی شاید جهان به شمار می‌رود. قد این سگ غول‌پیکر در جنس نر به ۱ متر هم می‌رسد و ماده‌ها نیز تا ۸۵ سانتیمتر نیز قد می‌کشند. نگاهی از دور به این سگ قطعا ترس را به دل هرانسانی راه می‌برد، اما باید گفت در صورتی که درست تربیت شده باشد سگ آرام و محتاط و باهوشی به شمار می‌رود. با توجه به قد و وزن این سگ و همچنین قدرت جنگاوری بالایش از آن به عنوان نگهبان دام و گله و حتی نگهبانی برای املاک بزرگ و تاسیسات و باغ‌های بزرگ استفاده می‌شود.
نه تنها موارد بالا بلکه سگ سرابی برای مقابله با حیوانات قدرتمند و خطرناکی مانند خرس نیز کاملا آماده است و یک سگ کاملا مبارزه‌جو است و در مبارزه سگ‌ها باهم نیز به شدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. نه فقط حیواناتی مانند خرس بلکه سگ سرابی برای مقابله با حیوانات خطرناک و قدرتمند دیگری مانند گرگ، پلنگ، گراز و ... بسیاری دیگر از حیوانات بزرگتر از خودش نیز کاملا آماده است. به گزارش راز بقا؛ یکی از موارد استفاده سگ‌های سرابی قرار گرفتن روی رینگ مبارزه سگ‌هاست. این کار البته در بسیاری از کشور‌ها کاملا غیراخلاقی و غیرقانونی است چرا که گا‌ها این مبارزه‌ها به مرگ منجر می‌شود، اما در هر صورت می‌توان گفت سگ سرابی به دلیل قدرت جنگاورش‌اش برای این نوع از مبارزه‌ها بسیار قابل استفاده است.
سگ سرابی احتمالا پوست‌کلفت‌ترین سگ دنیاست و به همین دلیل پوستش محافظ قدرتمندی در برابر دندان‌های خرس و پلنگ است. از طرف دیگر این سگ بسیار عضلانی است و به همین دلیل کاملا نترس و آماده نبرد است. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که اگرچه زادگاه این سگ مناطق سردسیر آذربایجان شرقی است، اما می‌تواند خودش را با تغییرات آب و هوایی کاملا وفق دهد و به همین دلیل در اکثر مناطق ایران یافت می‌شود.
سگ سرابی به دلیل ویژگی‌های خارق‌العاده‌اش محبوب کشور‌های اروپایی دیگر نیز هست و در انگلستان و آمریکا نیز این نژاد وجود دارد و زندگی می‌کند اگرچه در آنجا کمیاب است. استخوان‌های این سگ بسیار درشت و سر این حیوان نیز بزرگ است. پوزه آن‌ها نسبتا پهن و متوسط است و لب‌های بالایی این حیوان آویزان است. رنگ چشم این حیوان بادامی با رنگ زرد تیره است و پشت آن صاف است و دم کلفتی دارد که به شکل داس است. سگ سرابی ایرانی معمولا در رنگ‌های قهوه‌ای با پوزه مشکی و به رنگ مشکی یکدست نیز وجود دارد و البته گا‌ها رنگ سفید روی سینه نیز مشاهده شده است.
ویژگی‌های رفتاری سگ سرابی خارق‌العاده است و علاوه بر اینکه یکی از قویترین سگ‌های جهان است و نیروی تهاجمی شگفت‌انگیزی دارد بسیار به صاحبش وفادار است و البته از غریبه‌ها بیزار. با دیدن کوچکترین تهدیدی سگ سرابی در وضعیت هشدار قرار می‌گیرد و گوش‌های این حیوان تیز و به سمت بالا قرار می‌گیرد و سینه خود را در برابر نیروی بیرونی ستبر می‌کند. دمش بالا می‌آید تا همه را آگاه کند و به طور کلی حالت بدنی تهاجمی و ترسناکی به خود می‌گیرد. سگ سرابی به فضای زیادی برای زندگی نیاز دارد و می‌تواند خودش را با دما‌های پایین و بالا سازگار کند.
سگ سرابی با توجه به اینکه انرژی بالایی را در طول روز برای محافظت از دام یا گله به خصوص صرف می‌کند نیاز به یک رژیم غذایی باکیفیت دارد. از طرف دیگر آموزش این سگ بسیار مهم و البته تا حدودی دشوار است. با توجه به اینکه این سگ ذات مستقلی دارد بنابراین برای ترتیب این سگ باید یک رهبر فوق‌العاده بود در غیر این صورت با یک سگ آلفا مواجه خواهید شد.
در صورتی که این سگ در اسارت نگهداری شود هر دو ماه یک بار به حمام نیاز دارد چرا که با توجه به انرژی بالا و فعالیت زیاد نیاز دارد که تمیز شود. سلامت پوست و ناخن‌های این حیوان بسیار اهمیت دارد و باید گفت ریزش موی زیادی ندارد و می‌توان در بخشی از فرآیند تمیز کردن سگ حتی از برس‌های نرم هم استفاده کرد.
بیماری‌های شایع سگ سرابی
سگ سرابی یک سگ کاملا سالم است و طول عمر متوسط این حیوان تا ۱۵ سال است. دیسپلازی هیپ و نفخ دو بیماری شایع در بین سگ‌های سرابی است که اولی معمولا ریشه‌های ژنتیکی دارد و در اکثر سگ‌ها وجود دارد. این بیماری بسیار دردناک است و می‌تواند منجر به آرتریت شود. از طرف دیگر باید گفت که این بیماری قابل درمان است و فورا نیز باید مراحل درمانی دنبال شود.
بیماری نفخ نیز در اکثر سگ‌ها دیده می‌شود به خصوص سگ‌هایی که سینه‌های پهن دارند. هوا در معده محبوس می‌شود و خون از پا‌های عقب و شکم به قلب نمی‌رسد و باعث می‌شود حجم خون پمپاژ شده در قلب سگ کاهش پیدا کند. اگرچه نفخ در انسان‌ها یک رویداد ساده است و فوریت ندارد، اما برای سگ‌ها بسیار مهم است و باید درمان شود.
سگ سرابی؛ سگی از نژاد مولوسر
سگ سرابی یک سگ «مولوسر» است. مولوسر به گروهی از سگ‌های کار با جد یکسان گفته می‌شود که از قدیم برای محافظت و نگهبانی از حیوانات و اموال مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این سگ‌ها معمولا در زمان باستان توسط قبایل یونانی نگهداری می‌شدند. «ماستیف‌ها»، «کن کورسو»، «گریت دین» و «شار پیس» از جمله نژاد‌های سگ هستند که اصطلاح «مولوسر» به آن‌ها اطلاق می‌شود.
به طور کلی می‌توان گفت مولوسر‌ها سگ‌هایی بودند که توسط مردم یونان باستان و در زمان پادشاهی «مولوسیان» نگهداری می‌شدند. این سگ‌ها در سراسر جهان باستان به دلیل بزرگی و وحشی بودنشان مشهور بودند و در ادبیات دانشمندان یونان باستان از جمله ارسطو، گراتیوس، هوراس و ... به طور مکرر نام آن‌ها آمده است.
گاهی اوقات در کتاب‌ها و مجلات مختلف مربوط به دنیای حیوانات، به ویژه در اروپای قاره‌ای و آمریکای شمالی، آمده که همه سگ‌های «ماستیف» از نسل «مولسوس» هستند. این نظریه می‌گوید که اجداد این نژاد از آسیا به مولوسیا رسیدند و در نهایت توسط رومی‌ها که تعداد زیادی را به عنوان نگهبان برای ارتش روم به کار گرفتند، کشف شدند. این نظریه بر این گمان است که نژاد‌های مختلف ماستیف که در سراسر اروپا یافت می‌شوند از سگ‌هایی هستند که رومی‌ها به جا گذاشته‌اند. البته این تصور توسط بسیاری از کارشناسان مورد تردید قرار گرفته و می‌گویند این نظریه بر حدس و گمان تکیه می‌کند و شواهد تاریخی ندارد، و اینکه ماستیف‌ها احتمالاً در جا‌های دیگر توسعه یافته اند.
داستان دیگر این است که «اسکندر مقدونی» در جریان فتوحات نظامی خود سگ‌های غول پیکری را در آسیا کشف کرد که او را چنان تحت تأثیر قرار دادند که تعدادی را به خانه آورد. با توجه به اینکه خود اسکندر پسر یک شاهزاده مولوسی بود، این سگ‌ها با مردمان سرزمین مادری‌اش مرتبط شدند. می‌گویند همه ماستیف‌ها از این سگ‌های آسیایی زاده شدند.
به نظر می‌رسد به احتمال زیاد پادشاهی مولوسی دو نوع سگ متمایز را پرورش داده، یکی سگ شکاری با پوزه پهن و هیکل درشت که شبیه چیزی بین گریت دین و سالوکی بود، و دیگری یک سگ نگهبان دام بزرگ. با توجه به اینکه سگ سرابی سگی از نژاد سگ‌های مولوسر است به نظر می‌رسد اگر این فرضیه را درست بدانیم به نوع دوم سگ‌های مولوسری مرتبط است.
نکته آخری که باید به آن اشاره کرد این است که در ادبیات اروپایی‌ها «سگ سرابی» یک سگ بسیار کمیاب محسوب می‌شود و اگرچه احتمالا در ایران به وفور یافت می‌شود، اما در کشور‌های دیگر پیدا کردن این نژاد و پرورش دهنده این نژاد بسیار دشوار است و به همین دلیل آن را در دسته سگ‌های کمیاب طبقه‌بندی می‌کنند.
منبع: راز بقا
