(تصاویر) خر پرووانس؛ الاغ فرانسوی که بهترین خر دنیا برای جابجایی گله است و عاشق پریدن است!

خر پرووانس (Provence Donkey) نژادی از الاغ‌های خانگی است که از پرووانس در جنوب شرقی فرانسه نشأت می‌گیرد. امروزه این نژاد در بخش‌های زیادی از مرکز و جنوب شرق فرانسه توزیع شده است، با بالاترین تراکم در پرووانس و منطقه رون-آلپ. 

برای صد‌ها سال، الاغ پرووانس توسط چوپان‌های کوچ‌نشین منطقه به عنوان حیوان بارکش در جابه‌جایی فصلی گله‌های گوسفند بین چراگاه‌های تابستانی در ارتفاعات آلپ «هاوت – پرووانس» (Haute-Provence) و دافین (Dauphiné) و چراگاه‌های زمستانی در «باس - پرووانس» (Basse-Provence) استفاده می‌شد. 

تاریخچه خر پرووانس

قدیمی‌ترین سوابق استفاده از این الاغ‌ها توسط چوپان‌ها در پرووانس به قرن پانزدهم برمی‌گردد. در طول کوچ فصلی بین زمین‌های کم‌ارتفاع که گوسفند‌ها در آنجا زمستان را می‌گذرانیدند و چراگاه‌های مرتفع آلپ که در ماه‌های تابستان آنجا بودند، از این الاغ‌های پرووانس به عنوان حیوانات بارکش استفاده می‌شد.

آن‌ها با باربند‌های ویژه، تجهیزات و مایحتاج مورد نیاز چوپان‌ها را در طول سفر حمل می‌کردند. به نظر می‌رسد منطقه‌ای که این نژاد از آن نشأت می‌گیرد دقیقاً با منطقه‌ای که شامل پرووانس و بخش‌هایی از ساوو (Savoie) و آردش (Ardèche) است، هم‌پوشانی دارد و در آنجا دامداری کوچ‌نشینی سنتی بوده است.

پس از مکانیزه شدن حمل و نقل در قرن بیستم، ابتدا توسط راه‌آهن و سپس توسط جاده، این نژاد به سرعت رو به کاهش رفت. در پایان قرن نوزدهم، سرشماری در دپارتمان‌های پرووانس ۱۳۰۰۰ راس را ثبت کرد؛ در سال ۱۹۵۶، این تعداد به حدود ۲۰۰۰ کاهش یافت و تا سال ۱۹۹۳، تنها ۳۳۰ راس قابل شناسایی بودند.

یک انجمن پرورش‌دهندگان شامل انجمن الاغ پرووانس، در دسامبر ۱۹۹۲ تشکیل شد و با «مزارع ملی پرورش اسب و الاغ فرانسه»، در اوز در جنوب فرانسه همکاری کرد تا آرشیوی از این نژاد را فراهم کند.

 یک دفتر ثبت در دسامبر ۱۹۹۵ گشایش یافت و در نوامبر ۲۰۰۲، الاغ پرووانس شناسایی رسمی وزارت کشاورزی فرانسه را دریافت کرد. جمعیت کنونی این نژاد حدود ۱۵۰۰ راس تخمین زده می‌شود. در سه سالگی، الاغ‌های پرووانس بین ۱۲۰ تا ۱۳۵ سانتیمتر و مادیان‌ها بین ۱۱۷ تا ۱۳۰ سانتیمتر تا شانه قد دارند. 

ویژگی‌های الاغ پرووانس

پوشش الاغ پرووانس خاکستری کمرنگ تا تیره است و دارای نور‌های صورتی رنگ است. بینی و دور چشم‌ها رنگ روشن‌تری دارند؛ پیشانی و گوش‌ها معمولاً رنگی مایل به قهوه‌ای دارند. یک نوار تیره مشخص در ناحیه پشتی و شانه وجود دارد و نوار‌هایی شبیه به گورخر در پا‌ها ممکن است وجود داشته باشد. 

رنگ الاغ بسته به ویژگی‌های حیوان می‌تواند از خاکستری بسیار روشن تا بسیار تیره متغیر باشد، با نوار صلیبی واضحی که در ناحیه پشتی حیوان نمایان است. این سایه‌های مختلف خاکستری همواره یکنواخت هستند و به طور خاص از ظاهر نمک و فلفلی الاغ اندلسی متمایزند. هیچ رنگ دیگری برای این نژاد قابل قبول نیست.

این ویژگی‌ها به صورت ژنتیکی در نژاد حفظ شده و نشان‌دهنده خلوص و استاندارد‌های بالای پرورش الاغ پرووانس است. انتخاب این نژاد با رنگ خاص و یکنواخت نه تنها به دلایل زیبایی‌شناختی، بلکه به منظور حفظ هویت و شناسایی آسان این نژاد در میان دیگر نژاد‌ها اهمیت دارد. 

به طور کلی، اطلاعات در زمینه پرورش و ویژگی‌های نژادی همیشه در حال تحول است و پژوهش‌های جدید می‌توانند به بهبود درک این نژاد و ویژگی‌های آن کمک کنند. 

پا‌های این الاغ محکم و سُم‌ها نسبتاً بزرگ هستند. الاغ‌های پرووانس هنوز توسط برخی چوپان‌ها در کوچ‌نشینی استفاده می‌شوند. الاغ پرووانس به عنوان حیوان بارکش، برای سواری سبک مناسب است. شخصیت و استحکام آن حتی در زمین‌های ناهموار آن را برای کوهنوردی مناسب می‌کند. 

همچنین می‌توان از آن در مدیریت پوشش گیاهی و برای پاکسازی بوته‌ها به منظور کاهش خطر آتش‌سوزی نیز استفاده کرد.

اولین و مهم‌ترین ویژگی این الاغ، ساختار محکم آن است که از حمل بار‌های سنگین هیچ ترسی ندارد. شخصیت آرام و صبور، استحکام در راه رفتن و ساختار بدنی مناسب آن، آن را به یک شریک عالی برای کوهنوردی تبدیل می‌کند، حتی در زمین‌های ناهموار.

این الاغ به ویژه برای زمین‌های خشک مناسب است و می‌تواند در نگهداری از خط‌های آتش‌نشانی مفید باشد.

آموزش آن برای حمل بار، یورتمه و سوارکاری آسان است و هنوز توسط برخی چوپان‌ها برای همراهی در کوچ‌نشینی استفاده می‌شود. این قابلیت‌ها، الاغ پرووانس را به یک حیوان کارآمد و چندمنظوره در دامداری و محیط‌های طبیعی تبدیل کرده است.

منبع: راز بقا