طاووسها در پرهای رنگین خود نوعی «لیزر» دارند

طاووسها به درخشندگی خیرهکنندهی پرهایشان مشهور هستند؛ طبق تازهترین یافتهها، نانوساختارهایی در این پرها وجود دارند که نور را به گونهای پراکنده میکنند که به رنگهای آبی و سبز درمیآید.
فرادید| پژوهشگران دانشگاه پلیتکنیک فلوریدا و دانشگاه یانگستاون در آمریکا با زدن یک رنگ مخصوص روی چند نقطه از دم طاووس، به دنبال ساختارهایی بودند که ممکن است نور را به شکل متفاوت و ویژهای تابش کنند. برای نخستین بار در جهان حیوانات، آنها کشف کردند لکههای چشممانند روی پرهای زیبای طاووس، ویژگیهای منحصر به فردی دارند که نور را با بازتابهای مکرر هماهنگ میکنند و در نتیجه آن را به لیزرهای زرد-سبز تبدیل میکنند.
به گزارش فرادید، وقتی نور را به اتمهای مواد خاصی مانند رنگها یا کریستالها بتابانید، این اتمها بهشکل جمعی یکدیگر را تحریک میکنند و مقدار زیادی فوتون آزاد میکنند. این نوع تقویت نور در طبیعت نادر نیست و توجه پژوهشگرانی را جلب کرده که به توسعه لیزرهای زیستی علاقه دارند.
با این حال برای اینکه نور تقویتشده به پرتوی لیزر واقعی تبدیل شود، امواج تقویتشده باید بهشکل دقیق همراستا و همفاز شوند تا همگام با هم حرکت کنند. یکی از روشهای دستیابی به این هماهنگی، بازتاب دادن مکرر امواج در فضایی محدود به نام حفره نوری است.
پژوهشگران شواهدی از وجود حفرههای نوری به شکل نانوساختارهای طنینانداز در بخشهای مختلف لکه چشمنما روی پر طاووس یافتند که همگی نورهایی با دو طول موج متفاوت (سبز و زرد/نارنجی) ساطع میکردند.
به درستی روشن نشده که چه ساختاری این هماهنگی و تقویت نور را ایجاد میکند، اما اینکه این پدیده در سرتاسر پَر تکرار شده و نورهایی با طول موجهای مشخص و منظم تولید میکند، نشان میدهد یک فرآیند عجیب در کار است.
شناسایی ویژگیهای فیزیکی این تشدیدگرها میتواند به پیشرفت فناوری لیزر کمک کند یا ابزار جدیدی در اختیار زیستشناسان برای بررسی مواد زنده قرار بدهد.
در مورد طاووسها، تنها میتوان حدس زد که چرا فرایند تکامل، لیزرها را در پرهای درخشان آنها بوجود آورده است.
با توجه به اینکه زیستشناسان به سرعت در حال درک چگونگی فلورسانس و درخشندگی حیوانات با الگوها و رنگهایی فراتر از ادراک ما هستند، ممکن است این لیزرها برای نمایشهایی باشد که طاووسهای دیگر توان دیدن آنها را دارند.
مترجم: زهرا ذوالقدر