تلاش «راهبه‌ها» برای حفاظت از کمیاب‌ترین دوزیست جهان
محافظان محیط زیست با کمک راهبه‌ها برای نخستین بار این دوزیستان در خطر انقراض را مجهز به میکروچیپ کرده‌اند.
فرادید| در اعماق دریاچه‌ای در مکزیک، اژدهایانی عجیب پنهان شده‌اند. این دوزیستان مرموز که با نام سمندرهای آچوکه (Achoque) شناخته می‌شوند، از کمیاب‌ترین گونه‌های جهان هستند و تنها در دریاچه پاتزکوآرو (Lake Pátzcuaro) یافت می‌شوند.
به گزارش فرادید، اکنون، پروژه‌ای جاه‌طلبانه برای نخستین‌بار این موجودات را میکروچیپ‌گذاری کرده تا شناسایی آن‌ها را آسان‌تر کند، کاری که در مورد دوزیستان، بسیار دشوار است.
اَدَم بلَند، مدیر تیم دوزیستان در باغ‌وحش چستر می‌گوید: «تشخیص آچوکه‌ها از روی ظاهر کمابیش غیرممکن است. ما با همکاری دامپزشکان باغ‌وحش چستر روشی طراحی کردیم تا بتوانیم به‌سرعت یک میکروچیپ زیر پوست آن‌ها قرار دهیم، اما باید مطمئن می‌شدیم چیپ در جای خود باقی می‌ماند و آسیبی به حیوان نمی‌زند.»
دوزیستان به‌دلیل زندگی آبی و توانایی بازسازی اندام، معمولاً نمی‌توانند مانند پرندگان یا پستانداران علامت‌گذاری یا حلقه‌گذاری شوند. استفاده از میکروچیپ راه‌حل جایگزین است، اما بدن برخی گونه‌های دوزیست در گذشته این چیپ‌ها را جذب یا از بدن دفع کرده‌اند، چون پوستشان بسیار نفوذپذیر است.
راهبه‌های صومعه «مریم مقدس سلامت» سال‌هاست با این سمندرها سر و کار دارند. در گذشته از آن‌ها برای ساخت داروی سنتی ضدسرفه استفاده می‌شد، اما وقتی جمعیت‌شان کاهش یافت، راهبه‌ها تصمیم گرفتند به پرورش آن‌ها بپردازند. اکنون صدها سمندر را در مخازن آبی صومعه نگهداری می‌کنند و نقشی حیاتی در بقاء این گونه‌ی در آستانه‌ی انقراض دارند.
گمان می‌رود تنها حدود ۱۵۰ عدد سمندر بالغ آچوکه در زیستگاه انحصاری‌شان، دریاچه پاتسکوآرو در ایالت میشوآکانِ مکزیک باقی مانده باشند. به همین دلیل، آن‌ها را با نام سمندرهای دریاچه پاتسکوآرو هم می‌شناسند، هرچند اگر بخواهیم علمی‌تر بگوییم، نام رسمی آن‌ها «آمبیستوما دومریلی» (Ambystoma dumerilii) است.
نجات دادن سمندرها. این کار به یک روستا و صومعه نیاز دارد
توانایی شناسایی هر سمندر آچوکه به شکل جداگانه در دریاچه پاتسکوآرو می‌تواند به تلاش‌های حفاظتی کمک بزرگی کند، اما پیش از آن، تیم پژوهش باید اطمینان حاصل می‌کرد روش میکروچیپ‌گذاری برای این جانوران ایمن است. بنابراین، پیش از آن‌که میکروچیپ‌های کوچک‌تر از یک دانه برنج را به جمعیت وحشی منتقل کنند، به صومعه سر زدند. راهبه‌ها ۲۸ سمندر در اختیارشان گذاشتند و چندین فرد دیگر هم از باغ‌وحش چستر به پروژه افزوده شدند.
اَدَم بلَند می‌گوید: «ما ۸۰ سمندر را میکروچیپ‌گذاری کردیم تا مطمئن شویم این روش برای جمعیت وحشی هم ایمن است. راهبه‌ها هنگام کار نظاره‌گر ما بودند، نمونه‌ای واقعی از اینکه هر کسی می‌تواند در حفاظت از طبیعت نقش داشته باشد.»
این سمندرها به‌ندرت در طبیعت دیده می‌شوند و کمابیش تشخیص آن‌ها از هم با چشم غیرممکن است. توانایی شناسایی هر یک از آن‌ها می‌تواند تحولی بزرگ در حفاظت از گونه ایجاد کند.
۲۰ روز پس از کاشت میکروچیپ‌ها، سمندرها بررسی شدند و نظارت به‌مدت چهار ماه ادامه یافت. نتیجه شگفت‌انگیز بود: هیچ نشانه‌ای از مشکلات سلامتی مشاهده نشد و تمام چیپ‌ها در جای خود باقی ماندند.
اکنون محافظان محیط زیست قصد دارند سمندرهای وحشی را هم میکروچیپ‌گذاری کنند تا بتوانند جمعیت و وضعیت سلامتشان را دقیق پایش کنند که کاری پرزحمت و گل‌آلود، اما ارزشمند است.
اَدَم بلَند می‌گوید: «جلب توجه مردم به سمندری که در عمق ۱۲ متری گل و لای کف دریاچه زندگی می‌کند کار ساده‌ای نیست، اما این موجودات به‌راستی جذاب هستند و برای جوامع محلی ارزش فرهنگی زیادی دارند. این پروژه می‌تواند تأثیری واقعی و مثبت بر گونه‌ی آچوکه و دیگر موجودات ناشناخته بگذارد.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
