ورزش و رژیم غذایی باعث کاهش وزن افراد چاق نمی‌شوند

'درک ضعیف پزشکان و متخصصان بالینی از علت چاقی و اینکه چرا افراد چاق نمی‌توانند وزن کم کنند یا وزن خود را کم نگه دارند، مانع از درمان موثر چاقی می‌شود.'

به گزارش بی بی سی، این نظر چهار محقق آمریکایی است که آن را در تحلیلی در نشریه معتبر لنست منتشر کرده‌اند.

در حال حاضر باور رایج این است که چاقی بیشتر محصول سبک زندگی ناسالم است و افراد چاق اگر کمتر بخورند و بیشتر تحرک داشته باشند، می‌توانند وزن کم کنند.

اما این چهار پژوهشگر معتقدند توصیه به افراد چاق برای کاهش وزن با ورزش و رژیم غذایی، نتیجه فهم نادرست از ماهیت این مشکل است و با چنین توصیه هایی نمی‌توان جلوی شیوع گسترده چاقی را گرفت:

"توصیه به کاهش مصرف کالری به فردی که قصد کاهش وزن دارد شاید در این حد موثر باشد که به کسی که به شدت در حال خونریزی است، بگوییم از اشیاء نوک تیز پرهیز کند."

دکتر کریستوفر اُچنر یکی از نویسندگان این تحقیق می‌گوید در واقع عده کمی از افراد می‌توانند بر چاقی خود غلبه کنند و بیشتر به طور گذرا ممکن است وزن خود را کم کنند:

"بیشتر افراد چاق می توانند چند ماهی وزن کم کنند اما ۸۰ تا ۹۵ درصد آنها دوباره به وزن قبلی برمی‌گردند."

این محققان معتقدند محدود کردن مصرف کالری باعث تغییر سوخت و ساز بدن می شود.

"این افراد با کسانی که هم‌جنس و هم‌سن و هم‌وزن آنها هستند اما هیچگاه چاق نبوده‌اند کاملا از نظر زیست‌شناختی متفاوتند."

این تغییرات ممکن است آنقدر شدید باشد که در درازمدت، اصلاح سبک زندگی را در بسیاری از افراد چاق بی اثر کند.

بیست درصد موارد چاقی علت ژنتیکی دارد
انتشار این تحلیل در نشریه لنست با انتشار تحقیق دیگری در نشریه نیچر همزمان شده است.

در این تحقیق، پژوهشگران از شناسایی ۹۷ ناحیه در ژنوم (مجموعه ژنها) انسان خبر داده‌اند که باعث چاقی می شوند. این ژنها علائمی را که مغز برای کنترل اشتها و تنظیم مصرف انرژی صادر می کند کنترل می‌کنند.

آنها با بررسی رابطه ژنها و فرآیندهای مغز به این نتیجه رسیده‌اند که چاقی ممکن است ریشه در کارکردهای دستگاه عصبی داشته باشد.

این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که بیش از بیست درصد موارد چاقی منشا ژنتیکی دارد بنابراین ورزش و تغذیه نقش اندکی در کاهش وزن این افراد دارند.

پروفسور الیزابت اسپلیوتس از دانشگاه میشیگان می‌گوید ژن های متعددی در ایجاد چاقی نقش دارند بنابراین "احتمال اینکه برای غلبه بر چاقی یک راه حل برای همه موثر باشد بسیار کم است."

"در حال حاضر ما در توصیه های عمومی درباره سلامت و وزن، جنس و سن فرد را در نظر می‌گیریم."

"اما امیدوارم این اطلاعات در باره ژنها به ما کمک کند در آینده به هر کس توصیه های خاص خود او را کنیم."

دکتر اسپلیوتس می گوید در آینده می‌توان با بررسی ژنتیکی متوجه شد آیا چاقی فرد، خطر بیماری‌ها را افزایش می دهد یا نه؛ چون در درصدی از افراد، چاقی باعث خطری برای سلامتی ایجاد نمی‌کند و حتما "افراد چاقی هستند که بسیار سالم هستند."

دکتر ریچل بَتِرهم رییس مرکز کاهش وزن دانشگاه UCL لندن می گوید صدها بیمار را دیده که "تقریبا همه آنها" با موفقیت وزن کم کرده اما دوباره به وزن سابق برگشته‌اند چون "بدن آنها از نظر زیست شناسی مایل است به حداکثر وزن برگردد."

"وقتی کسی اضافه وزن پیدا کند سازوکار بدنش از نظر زیستی تغییر می کند. فهم اینکه وزن کم کردن و کم نگاهداشتن وزن برای این افراد چقدر دشوار است پیامی است که باید منتقل شود."

پروفسور جان ویلدینگ استاد مرکز پیری و بیماری های مزمن دانشگاه لیورپول می‌گوید کاهش وزن با رژیم و ورزش بهترین روش است اما بیشتر کسانی که به این ترتیب وزن کم می‌کنند اگر به تغذیه سابق برگردند دوباره وزنشان زیاد می‌شود:

"در واقع برای کسی که وزنش را از ۱۰۰ کیلو به هفتاد کیلو رسانده بسیار بسیار دشوارتر است که در این وزن بماند تا برای کسی که وزنش همیشه هفتاد کیلو بوده است، چون این افراد باید دائم با مجموعه ای از علائم پیچیده متابولیک در نبرد باشند که به بدنشان می گوید باید صد کیلو وزن داشته باشند."

با این حال برخی متخصصان با این دیدگاه مخالفند از جمله تام فرای از مجمع ملی چاقی می گوید: "اگر عزم افراد برای کاهش وزن جزم باشد شعار قدیمی کمتر بخورید و بیشتر تحرک داشته باشید هنوز موثر است."

"زیست شناسی بدن انسان در ۴۰ سال گذشته تغییر نکرده، اما در آن زمان، افراد، کمتر چاق بودند. وزن کم کردن نیاز به اراده دارد اما برخی تسلیم شکمبارگی می شوند."

اما دکتر اچنر معتقد است پزشکان و متخصصان وقتی از افراد می‌خواهند رفتار خود را تغییر دهند، نباید ریشه های بیولوژیک چاقی را نادیده بگیرند: "به چاقی باید به چشم یک بیماری مزمن و مقاوم به درمان نگاه کرد که دلایل بیولوژیک و رفتاری دارد."