نقد انیمه Oshi no Ko؛ رنجش را به جان بخر!

انیمه Oshi no Ko در ابتدایی که به تماشایَش می‌نشینید، فکر می‌کنید که با یک انیمه پرموزیک و رقصی طرف خواهید شد که قرار است پس از مدتی بارِ داستانی‌اش به اتمام برسد و سریع هم تمام شود. حقیقت ماجرا آن است که من با خواندن بخشی از داستان این انیمه می‌خواستم فرصتی را به آن برای دفاع از خودش بدهم اما ورق برگشت؛ تله‌ای که من برای این انیمه گذاشته بودم، مرا اسیر خود کرد. در ادامه همراه نقد و بررسی انیمه Oshi no Ko با ما همراه باشید.

انیمه Oshi no Ko قرار است شما را با دنیایی آشنا کند که از دور بسیار زیبا است، همه را وسوسه می‌کند و شاید افراد زیادی سودای آن را داشته باشد اما واقعا درون آن چه می‌گذرد؟ این انیمه که اقتباسی از مانگای نوشته‌شده توسط آکا آکاساکا و تصویرگری منگو یوکویاری است، نه‌تنها به دلیل داستان غیرمتعارف و مضامین عمیقش بلکه به‌خاطر انیمیشن خیره‌کننده و موسیقی تاثیرگذارش مورد توجه قرار گرفته است اما آیا این انیمه توانسته به‌طور کامل به انتظارات بالای مخاطبان و منتقدان پاسخ دهد؟

انیمه Oshi no Ko، یک تناسخ رویایی اما در جهانی پر از رمز راز

داستان انیمه Oshi no Ko روایت زندگی یک مرد ۳۰ ساله به نام گورو آممیا(Gorou Amamiya) است که پزشکی روستایی است و قرار است رازی را مخفی نگهدارد. یک راز که برای آدمی ارزشمند است چرا که او طرفدار سرسخت آیدول(idol) محبوبی است که نامش Ai Hoshino است و قرار است بدون اطلاع عموم، به زایمان فرزندان آی هوشینو کمک کند. قطعا در آن لحظه که گورو آممیا روی ابرها بود اما اینجاست که انیمه ضربه شصتی نشان داده و شما را شوکه می‌کند، یک سوپرایز که بیشتر بامزه است تا حیرت انگیز. در همان شب گوروبه دست یکی از طرفداران Ai Hoshino کشته می‌شود. پس این رویداد غیرمنتظره و مرگ ناگهانی، گورو در قالب آکوا  یکی از دوقلوهای آی که خودش قرار بود به دنیا بیاورد، تناسخ می‌یابد با این نکته که خاطرات زندگی پیشین را به  خاطر دارد.

حال گورو که تبدیل به فرزند آی شده و نامش آکوا(Aqua Hoshino) است، در کنار آیدول محبوبش زندگی می‌کند و آن را مادر خطاب می‌کند ولی چهار سال بعد از این حوادث اتفاق دیگری رخ می‌دهد و آی توسط همان طرفداری که گورو را کشته بود به قتل می‌رسد. روبی(Ruby Hoshino) خواهر همزاد دیگر آکوا نیز گذشته‌ای مرموز دارد که به‌تدریج در ادامه داستان آشکار می‌شود. انیمه با روایتی پیچیده زندگی این دوقلوها را در دنیایی دنبال می‌کند که در آن شهرت، دروغ و تراژدی در هم تنیده‌ شده است. آکوا با انگیزه انتقام و کشف حقیقت پشت مرگ مادرشان، وارد صنعت سرگرمی می‌شود در حالی که روبی رویای تبدیل شدن به آیدولی مانند آی را در سر می‌پروراند.

مضمون اصلی انیمه Oshi no Ko، نقد صنعت سرگرمی ژاپن و پرداختن به زندگی و فرهنگ آیدول‌‌ها است. این انیمه به موضوعاتی چون فشارهای روانی بر ستارگان، دوگانگی ظاهر و باطن، هویت، خانواده و حتی مفهوم عشق و فداکاری می‌پردازد. اپیزود اول این انیمه که ۸۰ دقیقه‌ است به‌عنوان یکی از قوی‌ترین اپیزودهای افتتاحیه در انیمه‌های اخیر شناخته می‌شود چرا که با ترکیبی از احساسات عمیق، غافلگیری‌های داستانی و نقد اجتماعی توانسته مخاطب را به‌سرعت درگیر روایت خود کند. این تنوع ژانری و مضمونی گاهی به ضرر اثر تمام شده و چالش‌هایی در حفظ انسجام روایی ایجاد کرده است.

تجربه انیمه Oshi no Ko،  نگاهی عمیق‌تر

فصل اول انیمه Oshi no Ko در ۱۱ قسمت، داستانی چندلایه را ارائه می‌دهد که ترکیبی از تراژدی، معما و درام روان‌شناختی است. اپیزود اول این انیمه که به تنهایی می‌تواند به‌عنوان یک فیلم کوتاه مستقل عمل کند، با معرفی شخصیت‌ها، ایجاد احساسات گوناکون و پایان‌بندی تکان‌دهنده، به خوبی توانست استاندارد بالایی برای ادامه فصل تعیین کند. داستان با تمرکز بر تلاش آکوا برای کشف حقیقت پشت مرگ آی و مسیر روبی برای تبدیل شدن به یک آیدول، به‌خوبی بین خطوط داستانی مختلف تعادل برقرار می‌کند. نقطه ضعفی هم که با آن در این انیمه طرف هستیم افت ریتم در اپیزودهای میانی است که شاید تنها نقطه ضعف روایی این انیمه باشد.

پس از شروع قدرتمند انیمه در ابتدا، برخی اپیزودها بیش‌ازحد به زندگی روزمره شخصیت‌ها یا نمایش‌های فرعی مانند برنامه‌های تلویزیونی و تئاتر تمرکز می‌کنند که از شدت تم جنایی و معمایی اثر می‌کاهد. این موضوع باعث شده که برخی مخاطبان، مخصوصا آنهایی که انتظار داستانی متمرکزتر داشتند یا صرفا به دلیل علاقه به ژانر جنایی و معمایی انیمه آن را تماشا می‌کردند، احساس سردرگمی کنند. همچنین ترکیب ژانرهای متعدد اگرچه خلاقانه است اما گاهی به عدم انسجام منجر شده و روایت را از هدف اصلی خود دور می‌کند.

شخصیت‌های اصلی انیمه Oshi no Ko یعنی آکوا و روبی، پتانسیل بالایی برای جلب توجه مخاطب دارند. آکوا که با گذشته پیچیده و انگیزه انتقام، شخصیتی چند وجهی دارد که بین عقل و احساس در نوسان است. روبی هم با رویاهای بزرگ و شخصیتی پرجنب‌وجوش، تضادی جذاب با برادرش ایجاد می‌کند. آی هوشینو اگرچه حضور فیزیکی محدودی در داستان دارد اما از طریق فلش‌بک‌ها و تاثیرش بر دیگر شخصیت‌ها، قلب احساسی این اثر است و بار عاطفی را به انیمه می‌بخشد.

شخصیت‌پردازی کاراکترهای فرعی در انیمه Oshi no Ko مانند کانا آرما(Kana Arima) و آکانه کوروکاوا(Akane Kurokawa) یکی از نقاط ضعف انیمه است. کانا به‌عنوان یک استعداد جوان در صنعت سرگرمی، پتانسیل زیادی برای توسعه دارد اما داستان زمان کافی برای کاوش در عمق شخصیت، به او اختصاص نمی‌دهد. آکانه نیز اگرچه در برخی لحظات درخشان ظاهر می‌شود اما اغلب به‌عنوان ابزاری برای پیشبرد داستان آکوا استفاده می‌شود و استقلال کافی ندارد. این مشکل در مقایسه با مانگا که فرصت بیشتری برای توسعه شخصیت‌های فرعی دارد، بیشتر به چشم می‌آید.

استودیو Doga Kobo با انیمه Oshi no Ko توانسته یکی از بهترین کارهای خود را ارائه به نمایش بگذارد. انیمیشن روان و طراحی‌های چشم‌نواز در صحنه‌های اجرای آیدول‌ها، از نقاط قوت برجسته این اثر هستند. استفاده از رنگ‌های زنده و کنتراست بالا به‌خصوص در نمایش چشمان ستاره‌دار شخصیت‌ها، به جذابیت بصری انیمه افزوده است. این چشمان، که به‌عنوان نمادی از شهرت و استعداد در داستان عمل می‌کنند و نشانی برای چشمانی فریببنده است، با جزئیات خیره‌کننده‌ای طراحی شده‌اند. کارگردانی صحنه‌های احساسی و تراژیک نیز در انیمه قابل‌تحسین است و گاهی من را به شگفت‌ می‌آورد؛ برای مثال فلش‌بک‌های مربوط به آی با استفاده از نورپردازی ملایم و زوایای دوربین هوشمندانه، تاثیر عمیقی بر مخاطب می‌گذارند؛ البته برخی صحنه‌های روزمره یا گفت‌وگوهای طولانی از نظر بصری ساده‌تر هستند و به اندازه لحظات کلیدی تاثیرگذار نیستند.

موسیقی در این انیمه باید نقش کلیدی را اجرا کند و یکی از برجسته‌ترین جنبه‌های این انیمه است. آهنگ اوپنینگ «Idol» از گروه YOASOBI نه‌تنها به یکی از محبوب‌ترین آهنگ‌های انیمه‌ای سال ۲۰۲۳ تبدیل شد بلکه به‌خوبی دوگانگی شاد و غم‌انگیز بودن داستان را منتقل می‌کند. این آهنگ که در جدول‌های موسیقی ژاپن رکوردشکنی کرد، با ریتم پرانرژی و متن عمیق خود، به‌یادماندنی‌ترین بخش انیمه است. آهنگ اندینگ، «Mephisto» از Queen Bee هم با فضای احساسی و مرموز خود، مکمل داستان است. شاید از برنامه‌های موزیکال خوشتان نیاید اما به قدری موسیقی خوب کار شده که آن را تا انتها تماشا می‌کنید.

موسیقی متن انیمه هم توانسته کاری که باید را انجام دهد و ساخته‌ دست تاکرو ایوازاوا در تقویت احساسات صحنه‌های کلیدی کاملا موفق عمل می‌کند. موسیقی متن از ملودی‌های آرام در لحظات احساسی گرفته تا قطعات پرتنش در صحنه‌های معمایی به‌خوبی با داستان هماهنگی دارد. صداگذاری نیز، با عملکرد فوق‌العاده‌ به شخصیت‌ها عمق و احساس بیشتری بخشیده است.

اما آنچه که این انیمه را خاص می‌کند این است که بار اصلی داستان این اثر، مضامین فرهنگی و نقد‌های اجتماعی است که یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت Oshi no Ko را به‌وجود آورده چرا که این انیمه در نقد صنعت سرگرمی ژاپن توانمند حاضر شده است. شما در داستان با موضوعاتی چون فشار روانی بر آیدول‌ها، استثمار استعدادهای جوان و تاثیر شهرت بر سلامت روان روبه‌رو خواهید شد. نمایش تضاد بین تصویری که عموما از ستارگان می‌بینیم و واقعیت‌های پشت‌پرده مخصوصا در مورد آی هوشینو، از جمله جنبه‌های تاثیرگذار این اثر است.

اگر چه هدف‌گذاری خوبی درباره داستان انیمه Oshi no Ko گذاشته شده اما انیمه در انتقال پیام خود گاهی دچار تناقض می‌شود چرا که درست در حالی که سعی دارد صنعت سرگرمی را نقد کند، خود مجبور می‌شود به جذابیت‌های ظاهری این صنعت مانند اجراهای باشکوه و طراحی‌های بصری فریبنده تکیه کند. این تناقض باعث شده که برخی منتقدان استدلال کنند Oshi no Ko در نقد خود کاملا قاطع نیست و گاهی به همان چیزی که در موردش  سعی بر انتقاد دارد، تسلیم شده و سر خم می‌کند.

اما انیمه Oshi no Ko در رقابت چطور ظاهر شده؟

برای مقایسه این انیمه با سایر انیمه‌ها، باید اثری مشابه را پیدا کنیم و شاید اولین نامی که به ذهن شما برسد انیمه dake ga Inai Machi یا همان انیمه باشد.انیمه‌ای که دارای ژانر معمایی و روان‌شناختی است و شباهت‌های زیادی با Oshi no Ko دارد. هر دو این آثار از عناصر سفر در زمان یا تناسخاستفاده می‌کنند و داستان‌هایی با محوریت کشف حقیقت و مواجهه با گذشته‌های دردناک ارائه می‌دهند. Erased با تمرکز بر داستان ساتورو فوجینوما که به گذشته بازمی‌گردد تا جلوی یک فاجعه را بگیرد، در حفظ تمرکز روایی و ایجاد تعلیق موفق‌تر عمل می‌کند.

شخصیت‌پردازی در Erased نیز عمیق‌تر است و بیشتر به شخصیت‌های فرعی که هر کدام داستان و انگیزه‌های خاص خود را دارند، می‌پردازد. در مقابل، Oshi no Ko به دلیل تمرکز بر صنعت سرگرمی و ترکیب ژانرهای متعدد، جذابیت بصری و اجتماعی بیشتری دارد اما تنوع ژانری آن، گاهی به ضرر انسجام داستان تمام شده و نمی‌تواند به اندازه Erased روایتی متمرکز ارائه دهد. اگر Erased داستانی جمع‌وجور و منسجم است، Oshi no Ko گسترده‌تر و جاه‌طلبانه‌تر است اما در اجرای کامل این جاه‌طلبی‌ها همیشه موفق نیست.

Skip Beat! هم انیمه‌ای است که مانند Oshi no Ko به دنیای سرگرمی می‌پردازد و بازیگری و آیدول‌ها را هدف قرار می‌دهد. این انیمه داستان کیوکو موگامی را که پس از خیانت عاطفی، وارد صنعت سرگرمی می‌شود تا انتقام بگیرد را روایت می‌کند. انیمه مضامین مشابهی چون رشد شخصی و رقابت را بررسی می‌کند ولی با این حال Skip Beat! با لحن شادتر و شوجو‌-محور خود، کمتر به جنبه‌های تاریک صنعت سرگرمی می‌پردازد و بیشتر بر کمدی و روابط عاشقانه تمرکز دارد.

Oshi no Ko با رویکرد روان‌شناختی و تراژیک خود، داستانی بالغ‌تر و پیچیده‌تر ارائه می‌دهد. این انیمه به‌جای تکیه بر جذابیت‌های شوجو، به عمق روان شخصیت‌ها و نقد اجتماعی می‌پردازد. با این حال، Skip Beat! به دلیل پویایی و ریتم سریع‌تر، در جلب مخاطبان عام موفق‌تر است، در حالی که Oshi no Ko گاهی به دلیل فضای سنگین و کند خود، مخاطبان خاصی را جذب می‌کند.

Oshi no Ko در ادامه مسیر…

با تایید فصل سوم Oshi no Ko توسط استودیو Doga Kobo، آینده این انیمه بسیار امیدوارکننده به نظر می‌رسد. فصل دوم که در سال ۲۰۲۴ پخش شد، آرک ۲.۵D Stage Play را پوشش داد و با تمرکز بر روابط بین شخصیت‌ها و توسعه داستان آکوا، مورد استقبال قرار گرفت. انتظار می‌رود فصل سوم به آرک‌های پایانی مانگا مانند Private و Movie نزدیک شود و معماهای مربوط به قاتل آی و سرنوشت آکوا و روبی را حل کند.

یکی از چالش‌های اصلی استودیو Doga Kobo در فصل‌های بعدی، حفظ تعادل بین ژانرهای مختلف و وفاداری به مانگا خواهد بود. فصل اول نشان داد که انیمه در اقتباس لحظات کلیدی موفق است اما افت ریتم و حذف برخی جزئیات مانگا انتقادهایی را به دنبال داشت. اگر استودیو بتواند این نقاط ضعف را برطرف کند و به شخصیت‌پردازی عمیق‌تر و روایتی منسجم‌تر دست یابد، Oshi no Ko می‌تواند به یکی از شاهکارهای ژانر روان‌شناختی تبدیل شود.

از نظر تجاری، Oshi no Ko موفقیت چشمگیری داشته است و فروش مانگا پس از پخش فصل اول، به بیش از هفت میلیون نسخه رسید و آهنگ «Idol» به پدیده‌ای جهانی تبدیل شد. این موفقیت نشان‌دهنده پتانسیل بالای انیمه برای جذب مخاطبان جدید و حفظ طرفداران فعلی است.

اگر بخواهم در انتها درباره انیمه Oshi no Ko بگویم…

خواهم گفت که Oshi no Ko، انیمه‌ای است که با شروع قدرتمند خود با انیمیشن خیره‌کننده، موسیقی به‌یادماندنی و مضامین عمیق، استانداردهای بالایی برای خود تعیین کرده است؛ البته که نقاط ضعفی مانند افت ریتم، شخصیت‌پردازی ناقص و تناقض‌های مضمونی مانع از آن شده‌اند که به‌طور کامل به پتانسیل خود دست یابد.

همچنین مانگای Oshi no Ko با عمق بیشتر و داستان‌پردازی پیچیده‌تر، منبعی غنی برای اقتباس‌های آینده فراهم می‌کند. با فصل‌هایی جدیدی که در راه هستند، این انیمه فرصت دارد تا نقاط ضعف خود را برطرف کرده و به یکی از ماندگارترین آثار دهه تبدیل شود. برای طرفداران ژانرهای درام، روان‌شناختی و معمایی، انیمه Oshi no Ko اثری است که ارزش تماشا دارد اما با انتظاراتی واقع‌بینانه و شاید گاهی تلخ یا شیرین.

منبع: مجله بازار