سرنوشت فیلم‌های پشت خط اکران

در سه سال گذشته و در هر سال نزدیک به ۴۵ فیلم با داشتن پروانه ساخت هنوز به اکران عمومی نرسیده‌اند؛ آماری که در برگزاری نشست خبری بیستمین جشن خانه سینما رسانه‌ای شد و در پی درخواست کانون کارگردانان از خانه سینما مبنی‌بر داوری تمام فیلم‌های دارای پروانه ساختی که هنوز نمایش داده نشده‌اند، در جشن خانه سینما مطرح شد.

کانون فیلم‌نامه‌نویسان و انجمن تهیه‌کننده، کارگردانان سینما از این درخواست حمایت کردند، اما تورج منصوری، دبیر هیئت‌مدیره آکادمی جشن خانه سینما، درباره انصراف از داوری این فیلم‌ها گفت: «قرار شد یک بازه سه‌ساله را در نظر بگیریم و، چون ما می‌خواهیم تخصص‌های شاخه‌ای را بررسی کنیم، به این نتیجه رسیدیم که به قاعده عمومی همواره راجع به فیلم‌هایی قضاوت کنیم که به نمایش عمومی درآمده‌اند تا برخی را به ضدتبلیغ تبدیل نکند و برخی را هم از جو دور کند.

درخواست کانون مبنی‌بر این بود که پروانه فیلم‌سازی لحاظ شود و دراین‌باره به مازیار میری مأموریت داده شد که موضوع را بررسی کند؛ چون هم مورد وثوق کانون کارگردانان است و هم در جلسات ارشاد حضور داشته».

منصوری با استناد به آمار فیلم‌هایی که در سه سال گذشته با وجود داشتن پروانه ساخت هنوز نمایش داده نشده‌اند، گفت: «۴۰ فیلم در سال ۹۴، ۴۵‌فیلم در سال بعد و ۴۳ فیلم در سال ۹۶ تولید شده که دیده نشده‌اند، در نتیجه این ۱۲۸ فیلم باید به ۷۵ فیلم ما اضافه می‌شد؛ یعنی در طول دو ماه باید روزی پنج فیلم را به نمایش بگذاریم که این غیرممکن است، چون برخی از آن‌ها اصلا دی‌وی‌دی نشده‌اند. ضمن اینکه از بین ۷۵‌فیلم ما ۴۵ تا باید روی پرده نمایش داده شوند و در نهایت حدود ۱۷۰‌فیلم را در مدت کمتر از دو ماه باید نمایش دهیم؛ بنابراین طبق بررسی‌ها این پیشنهاد عملی نبود، نه‌اینکه نخواهیم، چون اتفاقا نظرات مثبت بود، ولی به شکل تکنیکی نمی‌توانستیم آن را اجرائی کنیم».

فارغ از پاسخی که تورج منصوری، دبیر هیئت‌مدیره آکادمی، مبنی‌بر عدم حضور این تعداد فیلم دیده‌نشده در سه سال گذشته در داوری‌های جشن خانه سینما مطرح کرد، نگاه به آماری که از بلاتکلیفی بسیاری از آثار درسه سال گذشته سینمای ایران حکایت می‌کند قابل‌تأمل است.

در این میان برخی فیلم‌ها هنوز در مرحله فیلم‌برداری یا مراحل فنی متوقف شده‌اند که تعدادی از آن‌ها به دلیل فراهم‌نشدن سرمایه همچنان بلاتکلیف هستند. تعداد دیگری از آثار سه سال گذشته سینمای ایران زمان مشخصی برای اکرانشان در نظر گرفته نشده است و بخش دیگری از این آمار به فیلم‌های توقیفی تعلق دارد.

نمایش‌داده‌نشدن این تعداد فیلم در سینمای ایران که قطعا به مرور به تعدادش اضافه خواهد شد، آمار خوبی برای سینمایی که به‌عنوان یک صنعت باید به حیاتش ادامه بدهد، نیست و اساسا این علامت سؤال که با توجه به نبود زیرساخت‌های مناسب در سینمای ایران هرساله با انبوهی از فیلم‌های بلاتکلیف در مراحل مختلف تولید مواجه می‌شویم بزرگ‌تر می‌شود. در ادامه برخی فیلم‌هایی را که در سه سال گذشته با داشتن پروانه ساخت هنوز اکران نشده‌اند، می‌بینید: