هجوم مردم عصبانی به خانم یایا

پولاد امین | ظاهرا مخاطبان سینمای ایران تغییر کرده‌اند. سال‌ها می‌شد تماشاگران سینمای ایران هر آن‌چه صلاح دیده می‌شد، تماشا می‌کردند و دم برنمی‌آوردند، اما انگار دم دست بودن هزاران فیلم و سریال روز و البته آزادی ذاتی موجود در فضای مجازی نسیم سخت‌پسندی را در وجود آن‌ها وزانده و در نتیجه تماشاگران امروز را بدل به تماشاگرانی کرده که به آسانی راضی نمی‌شوند.

ماجرا از فیلم لس‌آنجلس تهران آغاز شد؛ کمدی تینا پاکروان که از همان نخستین روز‌های اکرانش با انتقاد‌های تند و تیزی روبه‌رو شد، چنان‌که صدای پرویز پرستویی و مهناز افشار هم درآمد.

از آن روز‌ها دور نشده بودیم که این اتفاق برای خانم یایا هم رخ داد. فیلمی با بازی رضا عطاران، امین حیایی و حمید فرخ‌نژاد که گفته می‌شود شکست خورده تاریخ‌ساز امسال است.

خانم یایای دردسرساز
عبدالرضا کاهانی به این فیلم خیلی امیدوار بود. درواقع این کارگردان بعد از این‌که سه فیلم آخرش نتوانستند رنگ پرده را ببینند «ما شما را دوست داریم خانم یایا» را ساخت. عکس‌هایی که در زمان ساخت فیلم منتشر می‌شد نوید فیلمی مفرح را می‌داد و گفته می‌شد کاهانی این فیلم را ساخته تا ضرر‌های مالی سه فیلم ناکامش را جبران کند.

از سر و شکل فیلم چنین برمی‌آمد که خانم یایا اکرانی بی‌دردسرتر از دیگر فیلم‌های کاهانی خواهد داشت. در آغاز هم این اتفاق افتاد و خانم یایا که با مجوز ویدیویی ساخته شده بود، بی‌حاشیه و بی‌دردسر پروانه نمایش گرفت. این، اما آغاز دردسر‌های عبدالرضا کاهانی بود. او که پیش‌تر مدام با مدیران سینمایی درگیر بود و اتفاقا از طرف مخاطبان حمایت می‌شد، این‌بار که راحت‌تر از همیشه موانع اکران را پشت سر گذاشته، با انتقاداتی روبه‌رو شد که هیچ فیلم دیگری در سینمای ایران تجربه‌شان نکرده است.

حماسه‌ای دیگر از همان روز که خانم یایا روی پرده آمد، جو منفی بی‌سابقه‌ای علیه این فیلم درست شد. به گزارش خبرآنلاین حدود ۹۵‌درصد تماشاگران این فیلم ناراضی از سالن بیرون آمده‌اند؛ این باعث شده است که حجم زیادی از انتقادات و اعتراضات به‌خصوص در فضای مجازی به سوی این فیلم روانه شود. این انتقادات هم در کوتاه‌زمانی جای خود را به کامنت‌های آبدار توهین‌آمیز دادند تا حماسه‌سازی مجازی ایرانیان یک مثال تاریخی دیگر هم داشته باشد.

در چند روزی که از نمایش این فیلم گذشته، فضایی که علیه این فیلم ساخته شده بی‌سابقه است. برای درک بهتر عمق فاجعه کافی است سری به صفحه کارگردان و بازیگران این فیلم بزنید. صفحات سازنده و بازیگران این فیلم پر است از اعتراضات و انتقاداتی با لحن نامناسب، درشت‌گویی و ناسزاگویی و البته اتهامات ریز و درشتی که در کامنت‌های مخاطبان به سازندگان فیلم وارد شده است. عده‌ای حتی تهیه‌کننده و کارگردان خانم یایا را متهم به کلاهبرداری کرده‌اند.

انتقاد‌ها در صفحه کاهانی بیشتر از بقیه است و البته لحن تندتری هم دارند. در میان بازیگران فیلم هم رضا عطاران بیشتر مورد انتقاد واقع و متهم شده که تنها به خاطر پول و درآمد بیشتر حاضر شده در یک اثر ضعیف بازی کند. حمید فرخ‌نژاد، اما کامنت پست‌های مربوط به این فیلم را بسته و وقتی این کار را در کنار پست چند روز قبل او در دفاع از این فیلم قرار دهیم که خطاب به منتقدان گفته بود «خانم یایا کمدی نیست» معلوم می‌شود که حق داشته وگرنه صفحه او هم از ناسزا‌ها و انتقاد‌های تند پر می‌شد.

بیشتر بخوانید: چرا فیلم خانم یایا در کارنامه کاهانی مهم است؟

مردم چه می‌گویند؟
کامنت‌های مخاطبان تنوع زیادی دارد و موارد مختلفی را شامل می‌شود. بعضی از کاربران ادعای کمدی‌نبودن این فیلم را زیر سوال برده‌اند: اگه قصدتون از فیلم خانم یایا هر چیزی غیراز فیلم کمدی بود، کاش از بازیگرای کمدی استفاده نمی‌کردید، پوچ‌ترین فیلمی بود که تا به حال دیدم. برخی هم حسرت فیلم‌های سابق کاهانی را خورده بودند: «چه اتفاقی باید برای یک کارگردان بیفته که از فیلم‌هایی مثل «اسب حیوان نجیبی است» و «بیست» برسه به این‌جا و تا این حد نزول کنه.

عده‌ای هم خانم یایا را کلاهبرداری می‌دانستند: «هر جا جز ایران بود به خاطر کلاهبرداری واسه این فیلم و پولی که دادیم ازت شکایت می‌کردم و تا تهش می‌رفتم.»

فینال
با این اوصاف، اما هنوز معلوم نیست فرجام این فیلم در گیشه چه خواهد شد. برخی تمام این کامنت‌ها را یک بازی تبلیغاتی برای ایجاد کنجکاوی در مردم می‌دانند و برخی دیگر نیز در تهاجم شبه سازماندهی‌شده پای افراد و اهداف دیگری را وسط می‌کشند.
این بازی، اما ادامه دارد...

مجوزی که تغییر کرد
یکی دیگر از دلایل انتقادات به فیلم خانم یایا این است که این فیلم که با مجوز ویدیویی ساخته شده، این روز‌ها بر پرده سینماهاست. ‏یعنی کاهانی که همواره با مدیران سازمان سینمایی زاویه داشته، موفق به اکران فیلمش شده و این درحالی است که بسیاری از فیلم‌های ‏بهتر نه‌تنها نمی‌توانند اکران بگیرند، بلکه حتی حق شرکت در جشنواره را هم ندارند. داروغه‌زاده، اما استاندارد‌های بالای سینمایی این فیلم را دلیل مجوز گرفتنش عنوان می‌کند. موضوعی که مورد تأیید حمید پنداشته، ‏تهیه‌کننده خانم یایا هم هست: «ما روال قانونی کار را انجام دادیم.

این اتفاق برای فیلم‌های دیگری هم افتاده و فقط فیلم ما نیست. از ‏این نظر خانم یایا هیچ مشکلی از بابت پروانه نمایش نداشت و سازمان سینمایی با حسن‌نیت همکاری خوبی در صدور مجوز فیلم ‏کاهانی انجام داد. اما چون به‌هرحال مجوز فیلم ویدیویی بود، طبق روال باید مراحل تبدیل انجام می‌شد و همین موضوع در تعویق ‏صدور پروانه نمایش این فیلم بی‌تاثیر نبود‎.»، اما این نکته که فیلمی که به‌واسطه استاندارد‌های بالایش سزاوار اکران بوده چرا تا این حد واکنش منفی به بار آورده، حکایتی دیگر ‏است.