موساکا؛ غذایی یونانی که جهان را تسخیر کرد

فرادید| موساکا یکی از غذاهای مشهور بین‌المللی است که با بادمجان یا سیب‌زمینی درست می‌شود و معمولا دارای گوشت چرخ‌کرده است. مورخان پیشینه این غذا را کشورهای امپراتوری سابق عثمانی می‌دانند. 

به گزارش فرادید، این غذا ترکیبی از گوشت گوسفند پخته شده با بادمجان است که با یک لایه ضخیم سس بشامل (سفید) به‌طور کامل پوشانده می‌شود تا روی آن ترد و طلایی شود. می‌توان این غذا را با مواد دیگری مثل گوشت گاو و سبزیجاتی مانند کدو و سیب زمینی نیز آماده کرد.

امروزه موساکو یکی از غذاهای محبوب کشور یونان است. هر چند اعراب موساکا را غذایی یونانی می‌دانند، مردم یونان عقیده دارند موساکا هنگامی که اعراب بادمجان را به کشورهای دیگر صادر می‌کردند، به یونان آمده است. موساکو همچنین در ترکیه هم از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است.

ریشه انگلیسی موساکا از کلمه یونانی Μουσακάς است که این نام هم از زبان عربی و واژه «مسقعه» به معنی خنک گرفته شده است. در ترکیه موساکا را به سبک کاسرول تهیه و آن را به صورت گرم مصرف می‌کنند. در بالکان موساکا را لایه لایه می‌پزند و به صورت گرم سرو می‌شود. به طور کلی موساکا در نقاط مختلف جهان با لایه‌ای ضخیم از سس بشامل تهیه می‌شود.

اما در نسخه یونانی موساکا، ابتدا بادمجان‌ها را سرخ و با مخلوطی از گوشت گوسفند، پیاز، سس گوجه و چاشنی‌ها ترکیب می‌کنند. قبل از پخت معمولا کمی سس سفید و پنیر رنده شده روی گوشت و سبزیجات می‌ریزند.

برخی چند عدد سیب زمینی نیز برای لایه‌های زیرین استفاده می‌کنند و یا می‌توان از کدو به جای بادمجان استفاده کرد. موساکای عربی اما بدون گوشت طبخ می‌شود و از بادمجان، گوجه، نخود فرنگی و پیاز تشکیل شده است. در سال 1920 سرآشپز یونانی متولد فلسطین به نام نیکاس سلمنت که به مدرنیزه کردن غذاهای یونانی مشهور است، تصمیم گرفت تا غذاهای یونانی را از هرگونه تاثیر کشور ترکیه پاک کند.

او سس بشامل فرانسوی را برای مدرنیزه کردن به این غذا اضافه کرده است؛ بنابراین موساکایی که ما امروزه می‌شناسیم، یک نسخه اروپایی مدرن با تاریخچه عربی است که از طریق ترکیه به یونان معرفی شده است.

موساکای ترکی به صورت لایه لایه نیست و به جای آن با بادمجان تفت داده شده، فلفل دلمه‌ای، گوجه فرنگی، پیاز و گوشت چرخ‌کرده آماده می‌شود. در ترکیبه موساکا را معمولا با پلو یا جاجیق می‌خورند.

در آلبانی، بلغارستان، بوسنی، کرواسی، مقدونیه، رومانی، اسلوونی و صربستان به جای بادمجان از سیب‌زمینی و گوشت استفاده می‌شود و لایه رویی نیز معمولاً شیر و ماست با مخلوطی از تخم‌مرغ خام است و گاهی‌اوقات چند قاشق آرد به آن اضافه می‌کنند.

موساکای سه لایه‌ از گوشت تهیه می‌شود و لایه میانی آن دارای برش‌های گوجه‌فرنگی است و لایه بالایی معمولاً با نوعی سس بشامل پوشانده می‌شود. هر لایه به تنهایی پخته می‌شود و بعد روی هم قرار می‌گیرد و تا زمان طلایی رنگ شدن لایه بالایی این پخت ادامه دارد.

در رومانی معمولاً موساکا با سیب‌زمینی، یا بادمجان و کلم درست می‌شود. لایه پایینی سبزیجات، لایه بعدی گوشت و لایه آخر سبزیجات است.

گاهی برای لایه رویی از خرده‌های نان و گاه از تکه‌های سیب‌زمینی و پنیر خرد شده ‌استفاده می‌شود و درنهایت ظرف با سس گوجه‌فرنگی پر می‌شود. در پخت موساکای ویژه گیاه‌خواران به جای گوشت از قارچ یا مخلوط پیاز سرخ شده و برنج استفاده می‌شود.

در کشور سوریه موساکا غذایی است که با گوجه‌فرنگی و بادمجان پخته می‌شود و معمولاً سرد است و به عنوان مزه سرو می‌شود. در لبنان موادی مانند بادمجان، گوجه‌فرنگی و نخود اجزای اصلی موساکا هستند و اغلب به صورت گرم سرو می‌شوند و در مصر موساکا متشکل از لایه‌های سرخ شده بادمجان است که در سس گوجه‌فرنگی غوطه‌ور است و بعد از آن پخته می‌شود که معمولاً قبل از پختن لایه‌ای از گوشت چرخ‌شده گاو نیز به آن اضافه می‌کنند.