«هابیت‌ها» واقعا تا چه زمانی زندگی کرده‌اند؟
هزاران سال پیش، نوعی انسان‌نما به اندازه‌ی هابیت ساکن جزیره فلورس بود. آیا هنوز هم ساکن آنجاست؟
فرادید| هابیت‌ها معمولاً در حال جشن گرفتن، نوشیدن، باغبانی و تخریب عرصه‌ها در سرزمین میانه‌ی خیالی در رمان‌های تالکین یافت می‌شوند. اما در واقعیت، بقایای باستانی حاکی از آن است که انسان‌نماهایی به اندازه هابیت زمانی در جزیره اندونزیایی فلورس زندگی می‌زیستند.
به گزارش فرادید، البته در حالی که محققان مصنوعاتی از قبیل ابزار سنگی پیدا کردند، هیچ مدرکی از اربابان تاریکی یا شمشیرهای شکسته وجود نداشت!
بقایای باستانی متعلق به انسان فلورسی است که به نام هابیت فلورس یا به سادگی هابیت هم شناخته می‌شود. همانطور که تحقیقات بیشتری در مورد فلورس هابیت انجام می‌شود، چند پرسش مطرح می‌شود، از جمله اینکه آیا آن‌ها هنوز زنده هستند؟
جزیره فلورس
به گفته موزه ملی تاریخ طبیعی اسمیتسونیان، جزیره فلورس شاید هرگز هیچ پل زمینی را تجربه نکرده باشد که به گونه‌های جدید اجازه ورود به اکوسیستم را بدهد.
در طول دوره پلیستوسن (عصر یخبندان)، این جزیره خانه موجودات مختلفی از جمله اژدهای کومودو، لاک‌پشت‌های غول‌پیکر، جوندگان غول‌پیکر و استگودون (جد فیل‌های ماقبل‌تاریخ) بود.
در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، پدر تئودور ورهوفن، کشیش کاتولیک هلندی شروع به حفاری و مکان‌یابی جایی کرد که عقیده داشت سایت باستان‌شناسی است.
ورهوفن پس از اتمام باستان‌شناسی در دوران کالج، یکی از نخستین افرادی بود که ابزارهای سنگی جزیره را به همراه بقایای استگودون شناسایی و گزارش کرد.
(انسان راست‌قامت نام گونه‌ای منقرض‌شده از انسان‌تباران است که در دوره پلیستوسن زندگی می‌کرده است)
در آغاز، ورهوون و دیگران معتقد بودند چهارپایه‌های سنگی توسط هومو ارکتوس از جزیره مجاور جاوه به جا مانده‌اند. پس از تجزیه و تحلیل و تاریخ‌گذاری رسوبات کشف‌شده در دهه ۱۹۹۰، محققان به این باور رسیدند که یک انسان‌نما شبیه H. erectus زمانی ساکن جزیره بوده است.
سال ۲۰۰۳، پس از یک کاوش تقریباً سه‌ساله در غار لیانگ بوآ، یک تیم تحقیقاتی اندونزیایی-استرالیایی جمجمه متعلق به H. floresiensis را کشف کردند.
چه کسی هومو فلورسینسیس را کشف کرد؟
واهیو ساپتومو باستان‌شناس بر کار بنیامین تاروس یک کارگر محلی که رسوبات را تا پیش از پیدا شدن جمجمه پاک می‌کرد، نظارت می‌کرد. آن‌ها با کمک روکس دوو آ متخصص حیوانات و توماس سوتیکنا باستان‌شناس بقایای جمجمه را به طور کامل کشف کردند.
محققان با توجه به اندازه حفره مغز، تصور می‌کردند این جمجمه به یک کودک تعلق دارد اما پس از تجزیه و تحلیل دندان‌های جمجمه و فهمیدن این که همه آن‌ها دائمی هستند، به این نتیجه رسیدند که این جمجمه یک فرد بالغ بوده است. در نهایت، بقایای جزئی اسکلت کشف شد و محققان از نمونه به عنوان LB1 (Liang Bua ۱) نام بردند.
با این حال، تیم تحقیقاتی، انسان‌شناس فیزیکی نداشت. مایک موروود، یکی از رهبران تیم تحقیقاتی از پیتر براون که دیرین‌انسان‌شناس دانشگاه نیوانگلند استرالیا بود خواست تا به تیم بپیوندد. کار براون به یافتن نام H. floresiensis کمک کرد.
طبق مطالعه‌ی سال ۲۰۰۴ که توسط تیم تحقیقاتی در نِیچر منتشر شد، LB1 یک زن ۳۰ساله با نام مستعار بانوی کوچک فلورس یا فلو بود. با توجه به بقایای بجامانده، قد H. floresiensis کمتر از ۱ متر بوده است.
هابیت‌های جزیره فلورس
پس از نخستین کشف، قدمت بقایای H. floresiensis را به ۱۲۰۰۰ سال پیش نسبت دادند که وجودشان را برای تکامل انسان کاملاً جدید می‌کند. برخی از نخستین شواهد کشاورزی مربوط به حدود ۱۲۰۰۰ سال پیش است. با این حال، پس از تجزیه و تحلیل مجدد، مشخص شد قدمت بقایای LB1 به ۱۰۰ یا ۶۰ هزار سال می‌رسد و ابزارهای سنگی کشف‌شده قدمتی بین ۱۹۰۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ سال دارند.
از زمان کشف نخست در سال ۲۰۰۳، محققان نمونه‌های دیگری از H. floresiensis را در این جزیره پیدا کردند. تجزیه و تحلیل بیشتر بقایای آن‌ها، محققان را به این باور رساند که H. floresiensis بیشتر با H. erectus و Australopithecus afarensis – با نام مستعار لوسی مرتبط است.
آیا هابیت فلورس هنوز زنده است؟
امروزه، محققان به مطالعه بقایای H. floresiensis و هر گونه نمونه یا مصنوع جدیدی که در جزیره کشف شود، ادامه می‌دهند. اینکه آیا H. floresiensis هنوز زنده است یا نه، جای بحث دارد.
سال ۲۰۲۲، گرگوری فورث، یک انسان‌شناس بازنشسته، ادعا کرد که در فلورس یک «مرد میمونی» دیده شده که گمان می‌رود H. floresiensis باشد. کسانی که درباره فلورس هابیت مطالعه کرده‌اند با این ادعا مخالف هستند. آن‌ها معتقدند در جزیره‌ای با جمعیت انسانی نزدیک به ۲ میلیون نفر، اگر هابیت فلورسی وجود داشت باید بیش از این مشاهده میشد.
بر این اساس، برای زنده ماندن، جمعیت H. floresiensis باید زیاد می‌بود تا بتوانند به تولید فرزندان سالم ادامه دهند. با وجود شواهد اندک برای اثبات وجود این جمعیت بزرگ، کاملا بعید است که فلورس هابیت هنوز ساکن جزیره باشد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
