کهربایی که راز نجات پرندگان از انقراض دسته جمعی دایناسورها را فاش کرد

کهربای باستانی نشان می‌دهد که چگونه برخی از پرندگان از انقراض دسته جمعی ناشی از برخورد سیارک به زمین جان سالم به در برده‌اند.

پرندگان تنها گروه دایناسورهایی بودند که از برخورد هولناک سیارکی که حدود ۶۶ میلیون سال پیش باعث انقراض دسته جمعی شد جان سالم به در بردند.

با این حال، همه پرندگانی که در آن زمان زندگی می کردند زنده نماندند. این معمای گیج‌کننده ای را ایجاد کرده که دیرینه‌شناسان برای دهه‌ها سعی در کشف آن داشتند: چگونه برخی از اجداد پرندگان زنده ماندند در حالی که برخی دیگر از بین رفتند؟

پوست اندازی در پرندگان امروزی

پوست اندازی فرآیندی است که طی آن پرندگان پرهای خود را می ریزند تا دوباره رشد کنند. پرها از کراتین تشکیل شده اند، همان پروتئینی که مو و ناخن انسان را تولید می کند.

پرندگان برای انجام طیف وسیعی از عملکردها، از جمله پرواز، شنا، استتار، جذب جفت، گرم ماندن و محافظت از پوست خود در برابر اشعه های خورشید، به پرها متکی هستند. از طرف دیگر پرها دارای ساختارهای پیچیده غیر قابل تعمیر هستند و به همین دلیل پوست اندازی می‌کنند.

پرندگان امروزی معمولاً سالی یک بار و به صورت متوالی پوست اندازی می‌کنند. این بدان معنی است که آنها فقط چند پر را در یک زمان در یک دوره چند هفته جایگزین می‌کنند. این به آنها اجازه می دهد حتی زمانی که در حال پوست اندازی هستند پرواز کنند.

در حالی که گونه های دیگر پرندگان به یکباره تمام پرهای خود را از دست می دهند و در عرض چند هفته دوباره تولید می شوند، نویسندگان تاکید می کنند که این غیرعادی است و به طور معمول در پرندگانی مانند اردک یافت می شود.

کهربای باستانی رازی را در دل خود دارد

محققان در دو مطالعه اخیر فرآیند پوست اندازی را در پرندگان باستانی بررسی کردند.

به لطف فسیل های ۹۹ میلیون ساله، محققان می توانند به دوران ماقبل نگاهی بیاندازند. چیزی که آنها کشف کردند پرهای بچه پرنده ای بود که در کهربا حفظ شده بود.

این کهربا به عنوان اولین شواهد فسیلی قطعی پوست اندازی توصیف شده است. جالب اینجاست که این نمونه ترکیبی نادر از خصوصیات را نشان می‌دهد که در هیچ گونه بچه پرنده دیگری یافت نمی‌شود.

برخی از پرندگان تازه متولد شده، برهنه بیرون می آیند و قبل از اینکه تنها بمانند، نیاز به مراقبت گسترده والدین دارند. از طرف دیگر، گونه های دیگر با پر به دنیا می آیند و به تنهایی بزرگ می شوند. با وجود این، همه پرندگان تازه متولد شده از پوست اندازی می گذرند که انرژی زیادی می‌گیرد.

این نمونه یافت شده در کهربا ترکیبی کاملاً عجیب از ویژگی‌های آلتریشیال(اینگونه پرندگان با چشم های بسته و بدون پر به دنیا می آیند) را نشان می‌دهد. تیم دانشمندان بر این باور است که این نمونه متعلق به ناهمسان‌مرغان، یک گروه از پرندگان زود منقرض شده است.

ناهمسان‌مرغان محکوم به فنا بودند زیرا بچه پرنده نیاز داشت در حالی که همزمان مرحله پوست اندازی سریع را سپری می کرد بدون هیچ گونه حمایتی، گرم بماند.

هنگامی که سیارک برخورد کرد، دمای کره زمین به شدت کاهش ‌یافت و منابع کمیاب ‌شدند، بنابراین نه تنها این پرندگان برای گرم ماندن نیازهای انرژی بیشتری داشتند، بلکه منابع لازم برای پاسخگویی به آن‌ها را هم نداشتند.

تصور می شود که ناهمسان‌مرغان یکی از متنوع ترین خانواده های پرندگانی است که در دوره کرتاسه زندگی می‌کردند. این پرندگان، درست مانند دایناسورهای قدرتمند، نتوانستند شرایط برخورد سیارک را تحمل کنند و در نهایت منقرض شدند.

با این حال، برخی از اجداد پرندگان مدرن که سالی یک بار پوست اندازی می‌کردند، از این برخورد عظیم سیارک جان سالم به در بردند که اکنون ما آن‌ها را می‌بینیم. این راه را برای تکامل پرندگانی که امروزه می‌بینیم، مانند کبوترها و بسیاری دیگر هموار کرد.

منبع: فارس