کابوس «باکتری گوشت‌خوار» واقعی شده است!

فرادید| در سپتامبر ۲۰۲۳، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، توصیه‌های بهداشتی خودشان را به پزشکان و مقامات بهداشت عمومی درباره افزایش باکتری‌های گوشت‌خواری که می‌توانند باعث عفونت‌های جدی شوند، صادر کردند.

به گزارش فرادید، انواع مختلفی از باکتری‌ها وجود دارند که می‌توانند زخم‌های باز را عفونی کرده و باعث ایجاد بیماری نادری به نام بیماری گوشت‌خوار (necrotizing fasciitis) شوند. این باکتری‌ها فقط به سطح پوست آسیب نمی‌رسانند بلکه سمومی را آزاد می‌کنند که بافت زیرین پوست از جمله ماهیچه‌ها، اعصاب و رگ‌های خونی را هم از بین می‌برد. وقتی باکتری‌ها به جریان خون می‌رسند، به بافت‌ها و سیستم‌های اندام دیگر نیز دسترسی پیدا می‌کنند. در صورت‌عدم درمان، این بیماری می‌تواند گاهی‌اوقات ظرف ۴۸ ساعت کشنده باشد. 

گونه‌های باکتریایی گروه A استرپتوکوک یا گروه A استرپ، شایع‌ترین مقصر این بیماری هستند. اما آخرین هشدار CDC به یک مظنون دیگر اشاره می‌کند؛ نوعی باکتری به نام ویبریو وانیفیکوس Vibrio vulnificus. سالانه تنها ۱۵۰ تا ۲۰۰ مورد ویبریو والنفیکوس در ایالات متحده وجود دارد، اما میزان مرگ و میر بالا است. 

چگونه به باکتری‌های گوشت‌خوار دچار می‌شویم؟ 

ویبریو وانیفیکوس اساساً در آب گرم دریا زندگی می‌کند، اما می‌تواند در آب‌های شور هم یافت شود، جایی که اقیانوس با آب شیرین ترکیب می‌شود. بیشتر عفونت‌ها در ایالات متحده در ماه‌های گرمتر، بین ماه‌های مه و اکتبر اتفاق می‌افتد. کسانی که در این آب‌ها شنا می‌کنند و ماهی می‌گیرند، اگر زخم باز داشته باشند، از همین طریق باکتری گوشتخوار وارد بدنشان می‌شود. 

ویبریو وانیفیکوس می‌تواند غذاهای دریایی برداشت‌شده از این آب‌ها، به‌ویژه صدف‌ها را نیز آلوده به خود کند. خوردن چنین غذاهایی به صورت خام یا نیم‌پز می‌تواند منجر به مسمومیت غذایی شود و دست زدن به آن‌ها در حالی که زخم باز در بدن وجود داشته باشد، می‌تواند محل ورود باکتری‌ها و ابتلا به این بیماری باشد. در ایالات متحده، ویبریو وانیفیکوس عامل اصلی مرگ و میر ناشی از غذاهای دریایی است. 

چرا عفونت‌های ناشی از باکتری گوشت‌خوار در حال افزایش است؟ 

ویبریو وانیفیکوس در آب‌های گرم ساحلی سراسر جهان یافت می‌شود. در ایالات متحده، این مکان‌ها شامل ایالت‌های ساحل جنوبی نیز می‌شوند. اما افزایش دمای اقیانوس‌ها به دلیل گرم شدن کره زمین، زیستگاه‌های جدیدی را برای این نوع باکتری ایجاد می‌کند که اکنون می‌توان آن‌ها را در امتداد ساحل شرقی تا شمال نیویورک و کنتیکت یافت. یک مطالعه اخیر نشان داد عفونت‌های زخم ویبریو وانیفیکوس بین سال‌های ۱۹۸۸ و ۲۰۱۸ در شرق ایالات متحده هشت برابر شده است. 

تغییرات اقلیمی نیز با افزایش موارد عفونت باکتری‌های گوشت‌خوار مرتبط است. گذشته از بالا رفتن دمای آب، شمار افرادی که بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر عفونت شدید دارند، از جمله افراد مبتلا به دیابت و کسانی که داروهای مصرفی آن‌ها، سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، در حال افزایش است. 

علائم ابتلا به بیماری باکتری گوشت‌خوار چیست و چگونه درمان می‌شود؟ 

علائم اولیه زخم عفونی شامل تب، قرمزی، درد شدید یا تورم در محل آسیب می‌شود. باکتری گوشت‌خوار می‌تواند به سرعت پیشرفت کند و سبب ایجاد زخم، تاول، تغییر رنگ پوست و چرک شود.

درمان بیماری باکتری گوشت‌خوار مسابقه با زمان است. پزشکان آنتی‌بیوتیک‌ها را مستقیماً وارد جریان خون می‌کنند تا باکتری‌ها را از بین ببرند. در بسیاری از موارد، بافت آسیب‌دیده باید با جراحی برداشته شود تا از گسترش سریع عفونت جلوگیری شود. این روش درمانی گاهی اوقات منجر به قطع اندام آسیب‌دیده می‌شود. 

محققان نگران این موضوع هستند که درمان شمار فزاینده‌ی بیماران غیرممکن شود زیرا این باکتری در برابر آنتی‌بیوتیک‌های خاص مقاومت پیدا کرده است. 

چگونه از خودمان محافظت کنیم؟

CDC چندین توصیه برای کمک به جلوگیری از عفونت ارائه کرده است. 

به افرادی که بریدگی تازه دارند، مثلاً تازه پیرسینگ (سوراخ کردن گوش یا جاهای دیگر بدن) یا خالکوبی کرده‌اند، توصیه می‌کند از آبی که می‌تواند خانه این باکتری باشد، دوری کنند. در غیر این صورت، زخم باید به طور کامل با باند ضد آب پوشیده شود. 

افرادی که زخم باز دارند نیز باید از دست زدن به غذاهای دریایی یا ماهی خام خودداری کنند. زخم‌هایی که حین ماهیگیری، تهیه غذاهای دریایی یا شنا ایجاد می‌شوند باید فوراً و به طور کامل با آب و صابون شسته شوند. 

هر کسی ممکن است به این باکتری کشنده مبتلا شود، اما افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر مستعد ابتلا به نوع شدید این بیماری هستند، مثلاً کسانی که دارهای مصرفی آن‌ها سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند یا افرادی که از قبل بیماری‌هایی مانند بیماری کبد، سرطان، HIV یا دیابت دارند. 

باید به خاطر داشته باشید که بیماری عفونت گوشت‌خوار در حال حاضر بسیار نادر است. اما با توجه به شدت آن، اطلاع‌رسانی مفید است.

مترجم: زهرا ذوالقدر