چرا بدن «خارش» میگیرد؟ دلیلش عجیبتر از چیزی است که فکر میکنید!
خارش یک احساس بسیار فراگیر و تقریبا عادی در پوست ماست که گاهی اوقات ممکن است واقعا به حد آزاردهندهای برسد. اما دلیل شکل گرفتن این احساس چیست؟
فرادید| هر کسی با احساس خارش پوستش زیر یک لباس پشمی آشناست. همین حالا هم که این مطلب را میخوانید، ممکن است در جایی از بدنتان، بدون هیچ دلیلی احساس خارش کنید. حالا دانشمندان دانشکده پزشکی هاروارد در ایالات متحده علت آن را کشف کردهاند: یک باکتری که در پوست شما زندگی میکند.
به گزارش محققان، محققان دریافتهاند که دلیل احساس خارش، یک باکتری معروف به استافیلوکوکوس اورئوس است که به معنای واقعی کلمه سلولهای عصبی ما را تغییر میدهد.
اما این باکتری چگونه باعث خارش میشود؟ مقاله جدیدی که در مجله Cell منتشر شده است، نشان میدهد که این میکروب کوچک مزاحم، مادهای شیمیایی آزاد میکند و آزاد شدن این ماده شیمیایی موجب فعال شدن پروتئینی در اعصاب ما میشود. فعال شدن این پروتئین، سیگنالی را از پوست به مغز میفرستد که مغز ما آن را به عنوان خارش درک میکند.
خبر خوب این است که باکتریهای خوب زیادی هم در پوست زندگی میکنند. در واقع، این اندام شگفتانگیز با تعادل خوبی از میکروارگانیسمهایی که پوست را خانه خود میدانند، سالم نگه داشته میشود.
اما زمانی که تعادل این میکروبیوم از بین برود، استافیلوکوکوس اورئوس لجامگسیخته میشود.
محققان این موضوع را از طریق تحقیقات روی موش و سلولهای انسانی کشف کردند. برای شروع، آنها پوست موشها را در معرض استافیلوکوکوس اورئوس قرار دادند. موشها خارشهای شدید فزایندهای داشتند که دلیلش مستقیماً باکتریها بودند، اما دلیل دیگر، پاسخ به محرکهای سادهای مانند لمس سبک بود که نباید آنقدر تحریککننده باشد.
سپس، دانشمندان آنزیمی را جدا کردند که میدانستند میکروب در تماس با پوست آزاد میکند. آنها فقط این آنزیم را روی موشها آزمایش کردند و سطح این آنزیم را در پوست بیماران مختلف اندازهگیری کردند. نتیجهگیری دانشمندان: این آنزیم تنها عامل خارش است.
در واقع، بیماران مبتلا به درماتیت سطوح بالاتری از این آنزیم معروف به پروتئاز V۸ را نسبت به افراد با پوست سالم دارند.
Proteaste V۸ پروتئینی به نام PAR1 را در اعصاب ما فعال میکند که معمولاً غیرفعال است، اما زمانی که V۸ یک انتهای آن را «بچیند» بیدار میشود. محققان V۸ را در ظروف آزمایشگاهی حاوی نورونهای انسانی آزمایش کردند و دریافتند که این نورونها نیز به آنزیم پاسخ میدهند.
این کشف پاسخی است به این که چرا افراد مبتلا به اگزما و درماتیت آتوپیک زیاد خارش دارند.
اگر خارش شدید داشتهاید، میدانید خاراندن چه حس خوبی دارد، اما این را هم میدانید که خارش اوضاع را بدتر میکند. محققان هشدار میدهند خارش، به ویژه برای افرادی که دارای بیماریهای پوستی هستند، در واقع میتواند موجب آسیب رساندن به پوست و حتی درد شود.
به همین دلیل است که آنها امیدوارند یافتههایشان، داروها و کرمهای طراحیشده برای درمان خارش مرتبط با عدمتعادل در میکروبیوم پوست (مانند درماتیت و پسوریازیس) را بهبود ببخشد.
چگونه؟ محققان میدانستند PAR1 (پروتئینی که میکروبها آن را فعال میکنند) در لخته شدن خون نقش دارد، بنابراین یک داروی ضدانعقاد تاییدشده را برای درمان خارش امتحان کردند و کارساز بود. میزان خارش و آسیب پوستی ناشی از آن در موشها کاهش یافت.
چیزی که هنوز مشخص نیست این است که چرا این باکتریها از نظر تکاملی میخواهند که پوست ما دچار خارش شود.
دکتر لیون دِنگ، نویسنده نخست این مقاله، میگوید: «در حال حاضر در حد حدس و گمان است، اما چرخه خارش-خاراندن میتواند برای میکروبها مفید باشد و سبب گسترش آنها به نقاط دوردست بدن و میزبانهای غیرآلوده شود.»
چرا ما خارش داریم و خودمان را میخارانیم؟ آیا این در اصل کمکی برای بقای ماست یا چیزی که به بقای میکروب کمک میکند؟ این پرسشی است که میتوانیم در آینده بیشتر درباره آن تحقیق کنیم.
مترجم: زهرا ذوالقدر