(تصاویر) گیاه فسیلشدۀ ۳۵۰ میلیون ساله با برگهای پنج متری
این فسیل تماشایی و عجیب گواه این است که پوشش گیاهی در دورههای قبلی زمینشناسی بسیار پیچیدهتر از آن چیزی بوده که ما قبلاً تصور میکردیم.
فرادید| بیشتر اوقات در کشفیات فسیلی، شاهد گیاهان فسیلشدهای بودهایم که در یک کنده درخت یا برگ عجیب حفظ شدند. با این حال، درختان فسیلی تازه کشفشده از نیو برانزویک (New Brunswick) کانادا، ظاهر بسیار شگفتانگیزی دارند که نظیر آن قبلاً هرگز دیده نشده است.
به گزارش فرادید، رابرت گاستالدو از کالج کولبی در واترویل، مِین درباره این فسیل گفته است: «روشی که این درخت اطراف تنهی دوکیشکل خود، برگهای بسیار بلند تولید کرده و تعداد زیاد آن برگها پیرامون یک تنه باریک، شگفتانگیز است».
سرخسها و درختان نخل قبلاً در سوابق فسیلی دیده شدند. تصور میشود این گیاه جدید که شبیه نخل است، سنفوردیاکائولیسیس، ۳۵۰ میلیون سال سن داشته باشد، یعنی از نخلهای شناختهشده در فسیلها، ۳۰۰ میلیون سال قدیمیتر است. برگهای درخت نخل معمولاً به تعداد کم در بالای درخت جمع میشوند، اما این درخت فسیلی جدید بیش از ۲۵۰ برگ بزرگ نه فقط در بالای گیاه، بلکه در اطراف تنه نیز داشته است.
گاستالدو میگوید: «سانفوردیاکائولیس بیش از ۲۵۰ برگ در اطراف تنه خود دارد که هر برگ ۱.۷۵ متر امتداد دارد.»
این درخت دارای تنهای به قطر حدود ۱۶ سانتی متر بوده با برگهایی که اطراف تنه به شکل انشعابات مارپیچی، رشد متراکم داشتند و در نتیجه تاجی حجیم در بالای درخت ایجاد کردند.
فسیل تازه کشفشده
گاستالدو میافزاید: «ما تخمین میزنیم هر برگ قبل از پایان رشد، حداقل یک متر دیگر رشد کرده و این به آن معناست که شیشهشور مردابی (گیاه) دارای تاج برگ متراکمی بوده که حداقل ۵.۵ متر در اطراف تنه غیرچوبی امتداد و فقط ۱۶ سانتیمتر قطر داشته است.»
این تیم تصور میکند دلیل حفظشدگی فسیلها، زلزلهای بوده که سبب شده این درختان در حاشیه تنداب دریاچه مدفون شوند. یک نمونه هفت سال پیش کشف شد و حالا چهار نمونه کامل دیگر از همان گیاهی که آن نزدیکی یافت شده بود نیز کشف شدند. در یکی از نمونهها مشخص است که برگها چگونه از نوک درخت جدا شدند.
گاستالدو میگوید: «هر درخت فسیلی با تاج دستنخورده در تاریخ حیات، یک کشف نادر است. برگهای تاجی که هنوز به تنه متصل هستند به خودی خود این پرسش را ایجاد میکند که این چه نوع گیاهی است، چگونه شکل گرفته و آیا شکلی است که تا به امروز ادامه دارد یا خارج از مفهوم «عادی» یک درخت است؟ تمام این پرسشها و پرسشهای دیگر منجر به این تلاش چندساله شدهاند. »
اینکه چرا این درخت چنین آرایش برگ عجیبی داشته هنوز مورد بحث است. محققان حدس میزنند شاید برگها دراز شدند تا بتوانند نور بیشتری را جذب کنند تا گیاه بتواند با سایر گیاهان کوچکتر همان زیستگاه رقابت کند. به عقیده محققان، این یکی از نخستین شواهد رشد درختان در سطوح مختلف است که به «لایهبندی زیر تاج» شناخته میشود.
تاریخ زندگی در خشکی شامل گیاهان و جانورانی میشود که شبیه هیچ یک از گیاهان و جانوران امروزی نیستند. مکانیسمهای تکاملی که در گذشته جریان داشتند منجر به شکلگیری موجوداتی شدند که با موفقیت دورههای زمانی طولانی را پشت سر گذاشتند، اما شکلها، فرمها، معماریهای رشد و تاریخچه زندگی آنها مسیرها و استراتژیهای مختلفی را در پیش گرفت. فسیلهای کمیاب و غیرعادی، مانند درخت نیو برانزویک، تنها یکی از آن نمونههاست.
این فسیل تماشایی و عجیب گواه اینست که پوشش گیاهی در کربونیفر اولیه بسیار پیچیدهتر از آن چیزی بوده که ما قبلاً تصور میکردیم.
مترجم: زهرا ذوالقدر