ساحل ژوراسیک؛ بهشتی برای جویندگان فسیل‌ها
زمین‌شناسی این منطقه گواه این است که چرا اینجا یکی از مشهورترین مکان‌های فسیلی جهان است.
فرادید| برخی از بهترین فسیل‌های جهان در طول خط ساحلی بریتانیا به طول ۹۵ مایل یافت شده‌اند. در این ساحل که به «ساحل ژوراسیک» معروف است، نخستین تخم‌های آمونیت فسیل‌شده جهان، فشنگچه‌ها و یک هیولای دریایی غول‌پیکر که ۱۵۰ میلیون سال پیش می‌زیسته، پیدا شدند.
به گزارش فرادید، این هیولا یک پلیوسور بوده، بالاترین شکارچی زمان خود در راس هرم غذایی و یکی از بزرگترین شکارچیان دریایی که تاکنون در اقیانوس‌های زمین شنا کرده است. این موجودات با بزرگترین گونه‌ها به طول حدود ۱۲ متر، تقریباً همه چیزخوار بودند و از دندان‌های بزرگشان برای قاپیدن طعمه‌هایی مانند ایکتیوسورها و تکه‌تکه کردن آن‌ها استفاده می‌کردند.
همه کسانی که از ساحل ژوراسیک بازدید می‌کنند نباید انتظار پیدا کردن چنین جانور ماقبل تاریخی را داشته باشند، اما پیدا کردن فسیل چطور؟ این مورد تقریباً تضمین‌شده است چون این رخنمون سنگی به دلایل خوبی به عنوان یکی از پربارترین مکان‌های فسیلی جهان معروف است.
فسیل برای همه
بازیابی این هیولای دریایی شامل یک سفر اکتشافی خطرناک چند هفته‌ای در نیمه‌راه بالای صخره‌ای میشد که پس از اینکه فیلیپ جیکوبز، فسیل آرواره‌ای را در ساحل یافت، مشخص شد بیشتر جمجمه‌ها آنجا پنهان شدند. اینجا جایی است که هر کسی، در هر مکانی می‌تواند فسیل پیدا کند. چرا؟ چون طبیعت مدام آن‌ها را برای ما از چهره صخره‌ها می‌کَنَد.
آمونیت‌ها جزو یافته‌های رایج در ساحل ژوراسیک هستند
کریس مور، کارشناس فسیل می‌گوید: «صدها سال است که در این ساحل فسیل پیدا می‌شود، از زمان ماری آنینگ معروف که در آن سوی دورسِت، حدود ۸۰ کیلومتر دورتر فسیل جمع‌آوری کرد. این مکان قبلاً یک دریای گرم کم‌عمق و از نظر حیات بسیار غنی بود. این منطقه دائماً توسط کانال مانش فرسایش یافته چون در جنوب غربی بریتانیا است و شاهد طوفان‌های بزرگی بوده که خاک رس نرم آن را شسته و پرده از فسیل‌های جدید برداشته است.»
ترکیب صخره
مور با متخصص فسیل، اِستیو اِچِز ام‌بی‌ای، مالک کلکسیون اچز که جمجمه پلیوسور در آن به نمایش گذاشته می‌شود، روی کاوش و بازیابی خطرناک این فسیل همکاری کرده است. همانطور که آن‌ها حین حفاری کشف کردند، ترکیب صخره‌های ساحل ژوراسیک گویای این است که چرا بسیاری از فسیل‌ها قبل از رسیدن به دریا در سواحل رها می‌شوند.
بخشی از یک گلسنگ در ساحل ژوراسیک
اچز می‌گوید: «کل صخره از چیزی تشکیل شده که ما آن را گلسنگ می‌نامیم و گلسنگ در واقع یک خاک رس سنگی بسیار فشرده است. بنابراین، وقتی تازه است، کاوش آن برای ما واقعاً سخت است. اما چند ماه که آن را به حال خود رها کنید، خیلی سریع سختی خود را از دست می‌دهد.»
اچز اهمیت ساحل ژوراسیک را قابل‌قیاس با گراند کانیون می‌داند. ممکن است درک این موضوع با توجه به اینکه این مکان یک‌سوم طول ژرف‌دره‌ی گراند کانیون است، سخت باشد، اما وقتی به تاریخچه آن نگاه کنید، منطقی به نظر می‌رسد.
سفر در زمان زمین‌شناسی
اچز توضیح می‌دهد: «از دورِست غربی تا دورسِت شرقی، می‌توانید در کل مجموعه صخره‌های ژوراسیک قدم بزنید. شما در این مسیر، ۲۰۰ تا ۱۴۰ میلیون سال را پشت سر می‌گذارید و همانطور که به سمت شرق قدم می‌زنید، از کل تاریخچه این مکان عبور می‌کنید.»
بخشی از نمای صخره در امتداد ساحل ژوراسیک که لایه‌های آن مشخص است
مور توضیح می‌دهد که این منطقه کمی به کیک اسفنجی شباهت دارد که کج بریده شده، بنابراین نمای صخره، پنجره‌ای رو به تمام لایه‌هایی است که مربای فسیلی و خوشمزه‌ای را بین خود جای داده است. اگر از سمت شرق شروع به جستجو کنید، به جوان‌ترین لایه‌های سنگ و با رفتن به سمت غرب به قدیمی‌ترین لایه‌ها برخورد می‌کنید.
حیوانات باستانی
تخم مرغ آمونیتی
اچز می‌گوید: «ما نخستین تخم‌های آمونیت جهان، بقایای خزندگان پرنده، ایکتیوسورها، پلسیوسورها، پلیوسورها و ماهی‌ها را پیدا کردیم. منظورم طیف وسیعی از ماهی‌هاست. من بیشتر به مهره‌داران علاقه دارم، اما هدف اصلی من، جمع‌آوری مجموعه‌های متنوعی از آنچه در زمان کیمریجین می‌زیسته، است.»
بازدید از کلکسیون اچز، اثبات تنوع غنی زندگی باستانی است که در این منطقه یافت می‌شود. تنوعی که فقط یک متخصص فسیل توانایی دیدن آن را ندارد، چون ساحل ژوراسیک گنجینه‌هایش را به روی هر فرد تیزبینی از گذشته تا به امروز گشوده است.
مور می‌افزاید: «مردم می‌توانند به ساحل ژوراسیک بیایند و تقریباً در هر نقطه‌ای از مسیر فسیل پیدا کنند، فرقی نمی‌کند چه فسیلی؛ یک آمونیت خردشده، یک تکه ماهی مرکب فسیلی یا صدف.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
