(ویدئو) پیوند سر با استفاده از جراحان رباتیک و هوش مصنوعی؛ واقعیت یا خیال؟
با انتشار یک ویدیوی شوکهکننده، یک شرکت مهندسی زیستی مدعی شده است که در حال توسعه یک سیستم پیوند سر به عنوان اولین تلاش در این زمینه است. در این ویدیو با استفاده از هوش مصنوعی و فناوری رباتیک، مغز و نخاع یک بیمار به بدن اهدایی منتقل شود.
این ویدیو که توسط شرکت BrainBridge آپلود شده، نشان میدهد این سیستم آزمایشی میتواند در عرض ۸ سال آینده برای انجام این عمل پزشکی بیسابقه آماده شود. این استارتآپ آمریکایی ادعا میکند که افرادی که این پیوند را انجام می دهند، به شرطی که بقیه بدن جوان باقی بماند، میتوانند حتی بیشتر از سایرین زنده بمانند، زیرا مغز آنها قادر است تا چند صد سال دوام بیاورد و حیات خود ادامه دهد.
اما کارشناسان می گویند که این ویدیو یک ساده سازی گزاف از چگونگی عملکرد مغز است و آن را یک «شوخی بد» و «امری خیالی» خواندند. در سال ۲۰۱۶، کمیته اخلاقی-حقوقی انجمن جراحان اعصاب اروپا، پیوند سر در انسان را غیراخلاقی اعلام کرد.
با این حال، BrainBridge ادعا میکند که چنین پیوندهایی میتواند به بیماران مبتلا به فلج و آسیبهای نخاعی این فرصت را بدهد که بدنی سالم با عملکردی طبیعی داشته باشند. بر اساس این سیستم پیشنهادی، ابتدا بدن اهداکننده، مثلا یک بیمار مرگ مغزی و گیرنده، که سر او به بدن جدید پیوند خواهد شد، تا ۵ درجه سانتیگراد سرد میشوند تا از آسیب بالقوه به مغز جلوگیری شود.
سپس، یک غلظت نامشخص از محلول پلاسمای مصنوعی به هر دو بدن تزریق میشود تا مغز و بدن را اکسیژنرسانی کند و از لختهشدن خون جلوگیری کند. جراحی که به صورت رباتیک انجام میشود، با دقت شریانهای کاروتید و ورتبرال (سرخرگ هایی که وظیفه خونرسانی به مغز را دارند) و رگ های گردنی را آشکار میکند.
سپس خون سر، قبل از اینکه به بدن متصل شود، به طور کامل از سر تخلیه میشود تا از لختهشدن جلوگیری شود و فورا با خون تازه و اکسیژندار پمپاژ می شود. این شرکت ادعا میکند که الگوریتمهای هوش مصنوعی نیز در طول جراحی ماهیچهها و اعصاب را ردیابی میکنند تا اتصال مجدد یکپارچه را تسهیل کنند.
ماده شیمیایی پلیاتیلن گلیکول (PEG) و یک ایمپلنت تخصصی نیز در محل اتصال نخاع اعمال میشود تا به اتصال مجدد نورونهای جداشده کمک کند. این ماده معمولاً برای درمان یبوست و اصلاح حرکات روده استفاده میشود. هیدروژلهای پلیاتیلن گلیکول میتوانند به سرعت هدایت عصبی را ترمیم کنند. این شرکت روشن نکرده است که چگونه از آن استفاده خواهد شد. ماهیچههای صورت و بافتهای نرم اهداکننده نیز پیوند داده میشوند تا احتمال رد پیوند را کاهش دهند و صورت گیرنده را جوانسازی کنند.
پس از گذراندن یک ماه در بخش مراقبتهای ویژه، جایی که بیمار در حالت کُما نگه داشته میشود و داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی برای جلوگیری از رد پیوند بدن اهدایی دریافت میکند، مغز باید کنترل را در دست بگیرد. هاشم الغیلی (Hashem Al-Ghaili)، مسئول این پروژه در دبی، گفت: «هدف از فناوری ما گسترش مرزهای آنچه در علم پزشکی ممکن است و ارائه راهحلهای نوآورانه برای کسانی است که با شرایط تهدیدکننده زندگی دست و پنجه نرم میکنند.»
با این حال، کارشناسان در حال حاضر اصرار دارند که این «داستان علمی-تخیلی» هنوز به واقعیت نزدیک نشده است. دکتر احمد الخلیفات، یک متخصص علوم اعصاب در کالج پادشاهی لندن گفت: «هیچ مفهوم اثباتشدهای وجود ندارد که پیوند سر در انسانها امکانپذیر باشد. این پروژه یک ساده سازی گزاف از چگونگی عملکرد مغز را منعکس میکند و می تواند یک شوخی بد باشد.»