جمجمۀ حیرت‌انگیز «مرغ طوفان» در استرالیا کشف شد

فرادید| تا حدود ۴۵۰۰۰ سال پیش، پرنده‌ای غول‌پیکر و بدون پروازی به نام Genyornis newtoni در استرالیا می‌زیست. این گونه که به نام «مرغ طوفان نیوتن» نیز شناخته می‌شود، بیش از ۱.۸۸ متر قد و ۲۲۶.۷۶۹ پوند وزن داشت. 

به گزارش فرادید، حالا، در مطالعه‌ای که روز دوشنبه در مجله Historical Biology منتشر شده، محققان برای نخستین بار فسیل جمجمه این پرنده را توصیف کردند که به خوبی حفظ شده است. 

فیبی مَک‌اینِرنی، نویسنده نخست این مطالعه و زیست‌شناس تکاملی دانشگاه فلیندرز استرالیا می‌گوید: «دیدن جمجمه به‌طور کامل و عاری از خاک، بدون تردید یک رویداد مهم بود. ما به راستی شک داشتیم که باید در انتظار چه چیزی باشیم چون مدام قسمت‌های جدیدی از جمجمه را پیدا می‌کردیم.» 

این یافته‌ها به دانشمندان اجازه می‌دهد درک بهتری از شکل سر پرنده، نحوه رفتار و چگونگی تکامل آن داشته باشند. 

پاتریشیا ویکرز ریچ، دیرین‌شناس دانشگاه موناش استرالیا که در این یافته‌ها مشارکتی نداشته می‌گوید: «محققان کار فوق‌العاده‌ای انجام دادند». 

تصویری از پرنده بزرگ و بدون پروازی به نام Genyornis newtoni

G. newtoni متعلق به دسته‌ای از پرندگان بزرگ و بدون پرواز به نام Dromornithidae است که نخستین بار در فسیل‌های متعلق به حدود ۵۵ میلیون سال پیش دیده شده‌اند. دانشمندان از اواخر قرن نوزدهم فسیل‌های این پرنده را کشف کردند، اما ریخت‌شناسی بسیاری از آن‌ها ناشناخته ماند، به ویژه جزئیات مربوط به جمجمه. 

طبق بیانیه دانشگاه فلیندرز، تنها فسیل دیگر جی. نیوتونی سال ۱۹۱۳ کشف شد و به شدت آسیب دید. صد سال بعد، تیم تحقیقاتی یک سری سفرهای شش‌ساله را در ذخیره‌گاه فسیلی دریاچه کالابونا در استرالیا آغاز کردند. آن‌ها شش فسیل از این گونه را کشف کردند و نخستین جمجمه تقریباً کامل این پرنده سال ۲۰۱۹ پیدا شد. 

مانند سایر درومورنیتیدها، جی. نیوتونی جمجمه بزرگ، کاسه مغز کوتاه و فک بزرگ دارد. آرواره بالایی بلند آن منحصر به فردتر است، از این جهت که دارای بالای گرد و یک برآمدگی در جلوی چشمان پرنده است که شاید برای جذب جفت کاربرد داشته است. 

مک اینرنی می‌گوید: «خود منقار بسیار شبیه منقار غاز است، بنابراین ما این انتهای گرد پهن و صاف را داریم.» 

جِیکوب بلاکلَند، از نویسندگان این مطالعه و دیرین‌شناس مهره‌داران دانشگاه فلیندرز، می‌گوید که جی. نیوتونی «بدخوراک» بوده و برای همین، احتمالاً خوردن میوه‌ها و برگ‌های نرم را ترجیح می‌داده است. 

جمجمه سازگاری‌هایی دارد که سبب شده این پرنده بزرگ به خوبی مجهز شود تا نزدیک پهنه‌های آبی زندگی کند. آناتومی خاص، از جمله محل قرارگیری سوراخ‌های بینی و فاصله‌شان با چشم‌ها، به پرنده برای تغذیه در زیر آب کمک می‌کردند. گوش از نواحی درگیر در حرکت فک جدا شده که به این موجود اجازه می‌داده سر خود را بدون اینکه آب داخل گوشش برود، زیر آب فرو برد. 

مایک لی، زیست‌شناس تکاملی دانشگاه فلیندرز که در این تحقیق نقشی نداشته می‌گوید: «جی. نیوتنی فاقد سازگاری‌های آبی واضحی مانند نوک اردکی یا پاهای پاروزن است، اما این احتمال وجود دارد که آن‌ها ارتباط نزدیکی با آب داشته باشند». 

مقایسه اندازه بین جی. نیوتونی، یک انسان، یک شترمرغ شاخ‌دار و یک فریادکش

این جمجمه شباهت‌هایی هم به دو اصل و نسب پرندگان آبزی داشت: فریادکش‌های آمریکایی جنوبی و غاز زاغی استرالیایی. هر دو پرنده هنوز باقی هستند. یافته‌ها نشان می‌دهد جی. نیوتونی ارتباط نزدیک‌تری با فریادکش‌ها دارد تا با پرندگان منقرض شده بدون پرواز به نام سهمگین‌مرغ که قبلاً محققان تصور می‌کردند از بستگان جی. نیوتونی هستند. 

نیک رالِنس، دیرین‌بوم‌شناس دانشگاه اوتاگو در نیوزلند که در این یافته‌ها مشارکتی نداشته، می‌گوید: «هیچ مشابه نزدیکی برای این پرندگان در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. آن‌ها یک یافته واقعاً منحصر به فرد در جزیره استرالیا هستند، مانند کوالاها و کانگوروها. با این کشف جدید شگفت‌انگیز، حالا می‌توانیم به راستی شروع به بازسازی تکامل و رفتار این حیوان کنیم.» 

پهنه‌های آب شیرینی که زمانی در این منطقه بودند، اکنون خشک شده‌اند و شاید همین موضوع در انقراض جی. نیوتنی نقش داشته باشد.

مترجم: زهرا ذوالقدر